Na osnovu lana 58. alineja 7.

Poslovnika Narodne Skuptine Republike Srpske preieni tekst (Slubeni glasnik Republike Srpske, broj: 79/07) Zakonodavni odbor Narodne skuptine Republike Srpske, na sjednici odranoj 24. decembra 2008. godine, utvrdio je preieni tekst Zakona o zatiti od poara (Slubeni glasnik Republike Srpske, broj: 16/95, 16/02, 02/05 i 01/08) u kojem je oznaen dan stupanja na snagu navedenog zakona.
Broj: 02/3-2692/08 Banja Luka, 24. decembar 2008. godine Predsjednik Zakonodavnog odbora eljko Mirjani s.r.

ZAKON ZAKON O ZATITI OD POARA

(PREIEN TEKST)
(Slubeni glasnik Republike Srpske, br. 6/09)

I - OPTE ODREDBE

lan 1. U cilju otkrivanja i spreavanja opasnosti od poara i spasavanja ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom, Republika, gradovi i optine, preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, lica koja obavljaju djelatnost linim radom, odnosno linim radom i sredstvima u svojini graana (u daljem tekstu: preduzetnik) i pojedinci organizuju i obezbjeuju zatitu od poara, brinu se o njenom uspjenom funkcionisanju i uestvuju u njenom sprovoenju. lan 2. Zatita od poara obuhvata skup mjera i radnji upravne, organizacione, tehnike, obrazovne i propagandne prirode, koje se preduzimaju u cilju sprijeavanja izbijanja i irenja poara, njenog otkrivanja i gaenja, te spasavanja ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom. Zatita od poara organizuje se i sprovodi u svim mjestima i na svim objektima koji su izloeni opasnostima od izbijanja i irenja poara. lan Z. Zatita od poara je djelatnost od posebnog dravnog interesa.

II - ORGANIZOVANJE ZATITE OD POARA

lan 4. Vlada Republike Srpske, na predlog Republike uprave za inspekcijske poslove (u daljem tekstu: Inspektorat), uz prethodno pribavljeno miljenje Vatrogasnog saveza Republike Srpske, donosi godinji program aktivnosti sprovoenja posebnih mjera zatite od poara od interesa za Republiku Srpsku.

lan 5. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnik i pojedinci duni su u sprovoenju mjera zatite od poara postupati u skladu sa zakonom, planovima zatite od poara i optim aktima preduzea i drugih pravnih lica, dravnih i drugih organa i preduzetnika. U izvravanju obaveza iz prethodiog stava ostvaruje se saradnja sa ovlatenim preduzeima i drugim pravnim licima iz lana 22. ovog zakona i preduzeima i pravnim liiima koja su struno osposobljena i registrovana za vrenje djelatnosti zatite od poara. lan 6. Za organizovanje i ostvarivanje zatite od poara, u skladu sa zakonom, drugim propisima i optim aktima po pravilu, odgovorni su: u preduzeima i drugim pravnim licima - direktor, u politikim organizacijama i udruenjima graana - izvrni organi, a u dravnim i drugim organima - funkcioneri koji rukovode tim organima.

lan 7. Radi utvrivanja odgovarajue organizacije i preduzimanja drugih mjera potrebnih za uspjeno funkcionisanje i sprovoenje mjera zatite od poara, preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnici razvrstavaju se u etiri kategorije ugroenosti od poara, a u zavisnosti od tehnolokog procesa, vrste materijala kojeg proizvode, prerauju ili uskladitavaju, vrste materijala upotrebljenog za izgradnju objekta i znaaja objekta. Ministar unutranjih poslova (u daljem tekstu: ministar) donosi propise o uslovima, osnovama i mjerilima za razvrstavanje preduzea i drugih pravnih lica, dravnih i drugih organa i preduzetnika, u odgovarajue kategorije ugroenosti od poara. Ministar, shodno osnovama, mjerilima i uslovima iz stava 2. ovog lana vri razvrstavanje preduzea i drugih pravnih lica, dravnih i drugih organa u odgovarajue kategorije ugroenosti od poara. Izuzetno, ministar moe, zbog privrednog, kulturnog, istorijskog i drugog znaaja, djelatnosti koje vre preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, odrediti da one budu razvrstane u neposredno viu kategoriju ugroenosti od poara.

lan 8. Preduzea i druga pravna lica razvrstana u prvu kategoriju ugroenosti od poara duna su da donesu plan zatite od poara i da imaju vatrogasnu jedinicu sa odgovarajuim brojem radnika na organizovanju i sprovoenju preventivnih mjera zatite od poara. Preduzea i druga pravna lica razvrstana u drugu kategoriju ugroenosti od poara obavezna su da donesu planove zatite od poara i da imaju odgovarajui broj radnika radi vrenja poslova stalnog deurstva, neposrednog gaenja poara i sprovoenja preventivih mera zatite od poara (u daljem tekstu: Sluba zatite od poara). Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnici, razvrstani u treu kategoriju obavezni su da imaju najmanje jednog radnika koji neposredno organizuje i sprovodi preventivne mjere zatite od poara (u daljem tekstu: referent za zatitu od poara). Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnici, razvrstani u etvrtu kategoriju moraju da imaju najmanje jednog radnika zaduenog za organizovanje i sprovoenje preventivnih mjera zatite od poara ili ugovor sa ovlaenom ustanovom. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi iz st. 1. do 4. ovog lana donose opti akt o zatiti od poara.

lan 9. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnik i pojedinci duni su da pod uslovima i na nain propisan zakonom uestvuju u gaenju poara i spasavanju ljudi i

materijalnih dobara ugroenih poarom i da stave na raspolaganje svoja prevozna, tehnika i druga potrebna sredstva za gaenje poara i spasavanje ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom. lan 10. Preduzea i druga pravna lica, preduzetnik ili pojedinac koji rade tehniku dokumentaciju, investitori i izvoai graevina i graevinskih celina, duni su da u izradi tehnike dokumentacije i graenju primenjuju propisane mjere i normative zatite od poara. Za graevinski materijal, elemente, opremu i druge materijale koji se ugrauju u objekat, a koji su od posebnog znaaja za spreavanje nastanka ili irenja poara u tom objektu, moraju se obezbjediti dokazi o njihovoj vatrootpornosti i poarnim karakteristikama. Za finalnu obradu vodoravnih i vertikalnih povrina izlaza i izlaznih puteva u objektima smiju se ugraivati samo materijali odreenih poarnih karakteristika. Za ugraeni materijal iz stava 2. lan 10, izvoa radova je duan pribaviti dokaze o njihovoj vatrootpornosti i poarnim karakteristikama i dati ih na uvid Ministarstvu pre izdavanja saglasnosti iz lana 23. stav 2.

lan 11. Osim mjera zatite od poara propisanih ovim zakonom, skuptine optina donose, s obzirom na mesne prilike i potrebe i druge mjere kojima je cilj sprijeavanje izbijanja i irenja poara i spasavanje ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom, kada je to ovim zakonom odreeno.

III - MJERE ZATITE OD POARA lan 12. Mjere zatite od poara u smislu ovog zakona su naroito: 1. izbor lokacije i dislokacije objekata, kao i izbor materijala, ureaja, instalacija i konstrukcija kojim e se sprijeiti ili svesti na najmanju mjeru mogunost izbijanja i irenja poara; 2. izgradnja prilaznih puteva i prolaza; 3. obezbjeenje potrebnih koliina vode i drugih sredstava za gaenje poara; 4. izbor i odravanje tehnolokih procesa i ureaja kojima se obezbjeuje sigurnost protiv poara; 5. zabrana upotrebe otvorene vatre i drugih izbora paljenja u objektima i prostorijama u kojima bi zbog toga moglo doi do poara; 6. nain spasavanja ljudi i materijalnih dobara; 7. postavljanje ureaja za javljanje, gaenje poara i sprijeavanje njegovog irenja, ureaja za mjerenje koncentracije eksplozivnih smjea (gasovi, pare i praina) i drugih ureaja za kontrolu bezbjednog odvijanja tehnolokog procesa; 8. odravanje i kontrola ispravnosti ureaja i instalacija ija neispravnost moe uticati na nastanak i irenje poara; 9. organizovanje osmatrake slube i obezbjeenje opreme i sredstava za gaenje umskih poara.

lan 13. Organizovanje i sprovoenje zatite od poara vri se na osnovu ovog i drugih zakona i propisa donesenih na osnovu zakona i optih akata, kao i planova zatite od poara. U skladu sa zakonom i drugim propisima plan zatite od poara za podruje optine donosi skuptina optine, a skuptina grada donosi plan zatite od poara za podruje svih optina u njenom sastavu. Planove zatite od poara donose preduzea i druga pravna lica, organi dravne uprave i drugi dravni organi (u daljem tekstu: dravni organi), u skladu sa ovim zakonom, odlukama i

planovima zatite od poara optine i drugim propisima. Plan zatite od poara u preduzeima i drugim pravnim licima donosi odgovarajui organ upravljanja, a u dravnom organu i organu optine odnosno grada funkcioner koji rukovodi tim organom. Republika, grad i optina, u skladu sa svojim pravima i dunostima, utvrenim zakonom, staraju se o uspjenom funkcionisanju zatite od poara i sprovoenju propisanih mjera od strane preduzea i drugih pravnih lica, dravnih i drugih organa, preduzetnika i pojedinaca i vre druge zakonom odreene poslove u vezi sa sprovoenjem i unapreenjem zatite od poara. lan 14. U planovima zatite od poara utvruje se naroito: procjena ugroenosti od poara, organizacija zatite od poara, nain upotrebe vatrogasnih jedinica, sistem obavjetavanja, postupak u sluaju poara, tehnika oprema i sredstva za gaenje poara, nain snabdjevanja vodom, putevi, prolazi i prilazi, sadejstvo sa drugim vatrogasnim jedinicama, jedinicama Vojske Republike Srpske, kao i druge mjere potrebne za uspjeno funkcionisanje i unapreivanje zatite od poara i sprovoenja nadzora nad izvravanjem mjera zatite od poara. Metodologija za izradu planova zatite od poara u skladu sa odredbama stava 1. ovog lana utvruje se odlukom koju donosi Vlada. lan 15. Prostornim, urbanistikim i regulacionim planom, urbanistikim redom ili urbanistikim projektom u odnosu na mjere zatite od poara utvruje se naroito: 1. sistem objekata vodosnabdjevanja, razvoj primarne i sekundarne mree sa odgovarajuim kapacitetima za potrebe zatite od poara; 2. udaljenost izmeu zona predvienih za industrijske objekte, skladita zapaljivih tenosti, gasova i eksplozivnih materija; 3. udaljenost izmeu objekata razliite namjene unutar industrijske zone; 4. irina puteva koji omoguavaju pristup vatrogasnim vozilima do svakog objekta i njihovo manevrisanje za vreme gaenja poara. Za prostorne, urbanistike i regulacione planove, urbanistiki red ili urbanistiki projekt prije donoenja, potrebno je pribaviti miljenje Ministarstva u pogledu primjenjenih mera zatite od poara. lan 16. Graevinski objekti grade se na mjestu i na nain da ee time ne stvara opasnost od poara za druge objekte. Na postojeim objektima ne mogu se izvoditi radovi koji bi mogli dovesti do smanjenja bezbednosti od poara na samom objektu ili na susjednim objektima. Izvoa radova na objektima iz prethodnih stavova duan je pismeno odrediti i preduzeti potrebne mjere za sprjeavanje izbijanja i irenja poara i obezbjediti potrebna sredstva i opremu za gaenje poara.

lan 17. U tehnikoj dokumentaciji za stambene objekte sa etiri i vie nadzemnih etaa, objektima namjenjenim za javnu upotrebu u kojima se okuplja ili boravi, odnosno radi vei broj lica (bolnice, hoteli, pansioni, sportske i druge dvorane, robne kue, kole, saobraajne stanice, aerodromi i drugi slini objekti) i industrijskim objektima odreuju se poarni sektori. Poarni sektor u smislu ovog zakona predstavljaju granicu irenja poara.

lan 18. Iz poarnih sektora objekata iz stava 1. prethodnog lana mora biti omoguena bezbedna evakuacija u sluaju poara, a putevi evakuacije moraju imati dovoljnu propusnost i biti na siguran nain zatieni od vatre i dima.

Poarni sektori odreuju se na osnovu standarda i analize poarnog optereenja, naina irenja poara, poarnog rizika i materijalne vrijednosti objekta ili njegovog dijela. lan 19. Odobrenje za graenje objekata nee se izdati ako se ne pribavi saglasnost od Ministarstva na mjere i normative zatite od poara predviene u tehnikoj dokumentaciji. Ministarstvo u sjeditu daje saglasnost za graenje: - industrijskih objekata za preradu nafte, naftnih derivata, zapaljivih tanosti i gasova; - industrijskih objekata za proizvodnju eksplozivnih materija; - magistralnih naftovoda i gasovoda; - elektrinih centrala ukupne snage iznad 35 MVA; - skladita zapaljivih tenosti kapaciteta iznad 1000 m; - skladita zapaljivih gasova kapaciteta iznad 30 m; - skladita zapaljivih gasova u bocama iznad 5000 kg; - objekata hemijske, tekstilne i drvne industrije u kojima se na jednom lokalitetu u vie objekata obavlja jedinstven tehnoloki proces; - drugih objekata od posebnog znaaja za Republiku. Nadleni centar javne bezbednosti Ministarstva unutranjih poslova (u daljem tekstu: centar) daje saglasnost za graenje ostalih objekata, a koji nisu navedeni u stavu 2. ovog lana, izuzev individualne stambene izgradnje i objekata koji se povremeno koriste za boravak i odmor za koje nije potrebna saglasnost. lan 20. Preduzea i druga pravna lica, koja rade tehniku dokumentaciju za graenje objekata duni su: 1. pri izradi tehnike dokumentacije ugraditi sve propisane mjere zatite od poara u skladu sa tehnolokim projektnim zadatkom; 2. uz tehniku dokumentaciju izgraditi prilog zatite od poara sa naznakom svih opasnosti koje se mogu pojaviti pri koritenju objekta i mjera koje su predviene u tehnikoj dokumentaciji, da se ove opasnosti otklone; 3. navesti sve propise koji su koriteni pri izradi tehnike dokumentacije. Prilog iz stava 1. taka 2. ovog lana izrauje se za svaki objekat ili dio objekta ili instalacije koji su predmet projektovanja, i sadri izjavu sa potpisom odgovornog projektanta koji rukovodi izradom tehnike dokumentacije u cjelini za izvoenje objekata ili postrojenja i projektanta za zatitu od poara. Projektant iz prethodnog stava duan je uz projekat dati ispravu kojom dokazuje da je projektovanje objekta odnosno tehniko - tehnolokog procesa izvren u skladu sa zakonom i propisima donesenim na osnovu zakona. Projektant za zatitu od poara iz stava 2. ovog lana moe biti lice koje je u stalnom radnom odnosu u preduzeu i drugom pravnom licu iz stava 1. ovog lana i koje ima visoku ili viu strunu spremu tehnike struke i poloen struni ispit za rad na poslovima zatite od poara. Preduzee i drugo pravno lice koje radi tehniku dokumentaciju, a za izradu priloga zatite od poara iz stava 1. taka 2. ovog lana nema zaposleno lice koje ispunjava uslove za odgovornog projektanta za zatitu od poara, zakljuuje ugovor sa preduzeem ili drugim pravnim licem registrovanim za izradu priloga ili elaborata zatite od poara uz projektnu dokumentaciju za graenje objekata. lan 21. Za graevine i radove za koje je potrebna saglasnost Ministarstva u sjeditu na mjere i normative zatite od poara predviene u tehnikoj dokumentaciji, kao i za industrijske objekte i objekte namenjene za javnu upotrebu u kojima se sakuplja ili boravi vei broj lica, uz tehniku dokumentaciju investitor je duan priloiti poseban elaborat u kome se na saet i cjelovit nain na osnovu grafikih priloga, prorauna i tekstualnih objanjenja moraju prikazati sve mjere zatite od poara predviene u tehnikoj dokumentaciji, radi ocjene predvienog odnosno

odabranog sistema zatite od poara, njegove funkcionalnosti i efikasnosti. lan 22. Za davanje strune ocjene o primjeni propisa i standarda i drugih normativa zatite od poara u tehnikoj dokumentaciji i izradu eloborata iz prethodnog lana moe se ovlastiti organizacija koja ima kadrove koji imaju odgovarajuu visoku kolsku spremu, najmanje tri godine radnog iskustva u odgovarajuoj struci i poloen struni ispit, odgovarajue ureaje za ispitivanje izdrljivosti i otpornosti materijala i opreme za toplotu i vatru kao i za ispitivanje funkcionalnosti ureaja, sprava i opreme za gaenje poara. Ovlatenje iz prethodnog stava na zahtjev preduzea ili drugog pravnog lica daje Ministarstvo u sjeditu. Reenjem e se ukinuti dato ovlatenje, ako se u organizaciji iz stava 1. ovog lana promjene okolnosti tako da ne ispunjava propisane uslove za davanje strune ocjene ili ako se u postupku nadzora utvrdi da se organizacija prilikom davanja strunih ocjena ne pridrava propisa i drugih normativa zatite od poara. lan 23. Odobrenje za upotrebu izgraenog ili rekonstruisanog objekta ili dijela objekta koji predstavlja ekonomsko-tehniku cjelinu i kao takav se moe samostalno koristiti, moe se dati tek nakon to Ministarstvo da saglasnost da su u njima sprovedene mjere zatite od poara predviene u tehnikoj dokumentaciji. Saglasnost iz stava 1. ovog lana za objekte iz lana 19. stav 2, ovog zakona izdaje Ministarstvo u sjeditu, a za objekte iz lana 19. stav 3, ovog zakona izdaje nadleni centar. Odobrenje za upotrebu objekta u kojem je ugraen sistem za dojavu i gaenje poara, ureaji za kontrolno i zatitno djelovanje i ureaji za spreavanje irenja poara moe se izdati nakon to se ispita njihova ispravnast i optimalno djelovanje u skladu sa projektnim rjeenjem i primjenjenim standardima i normativima. Ispitivanje iz prethodnog stava i periodino ispitivanje, prema tehnikim propisima i uputstvu proizvoaa, mogu vriti samo preduzea i druga pravna lica koja su registrovana za tu djelatnost, a imaju odgovarajuu opremu i poslovii prostor, i iji su radnici struno osposobljeni za obavljanje tih poslova, i koja za to dobiju odobrenje Ministarstva.

lan 24. Elektrine, ventilacione, gasne, naftovodne, toplovodne, gromobranske i druge instalanije i ureaji, kao i dimovodi moraju se postaviti odnosno izvoditi, koristiti i odravati prema propisanim tehnikim normativima i obaveznim standardima kao i uputstvima proizvoaa o emu mora postojati dokumentacija. Instalacije i ureaji iz prethodnog stava, kao i dimovodi i loita mogu se upotrebljavati samo ako su ispravni i ako su pravilno postavljeni. lan 25. Zapaljive materije mogu se drati i uskladitavati samo u objektima koji su za to podeeni ili preureeni u skladu sa tehnikim i drugim propisima. Otvorena vatra (otvorena loita, otvoreni plamen i sl.) koja se koristi u tehnolokim procesima ili u postupku rada u samostalnim radnjama moe se upotrebljavati samo u skladu sa tehnikim i drugim propisima. lan 26. Pri izgradnji ili rekonstrukciji vodovodne mree u naseljenim mjestima obezbjedie se protoni kapacitet, pritisak i hidrantska mrea koji su potrebni i za efikasno gaenje poara.

lan 27. Preduzea i druga pravna lica i dravni i drugi organi duni su da dre u pripravnosti ispravne ureaje, alat i opremu za gaenje poara na mjestima koja su lako pristupana (podest, hodnik, trijem i sl.), zatienim od visokih i niskih temperatura, mehanikih, hemijskih i drugih oteenja. U samostalnim radnjama u kojima prijeti opasnost od izbijanja ili irenja poara s obzirom na prirodu posla koji se u njima obavlja i prostorije u koje su smjetene, moraju se preduzeti propisane ili od nadlenog inspektora za zatitu od poara naloene mjere zatite od poara (dranje u pripravnosti odgovarajuih sprava, alata i drugih sredstava za poetno gaenje poara, kao i druge odgovarajue mjere). lan 28. Gradovi, optine, mjesne zajednice, preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnici u oblasti poljoprivrede i poljoprivredni proizvoai, za vrijeme etve i vridbe preduzimaju posebne mjere zatite strnih usjeva od poara. Pod posebnim mjerama zatite strnih useva od poara podrazumjevaju se naroito: organizovanje stalnog deurstva, osmatrake slube, slube veze i obavetenja i kontrola nad sprovoenjem tih i drugih mjera zatite od poara. Blie propise o posebnim mjerama zatite od poara u poljoprivredi donosi Ministarstvo poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede. lan 29. U objektima u kojima se odravaju javni skupovi, priredbe, sajmovi i slino, organizatori su duni da za vrijeme njihovog trajanja obezbjede vatrogasno deurstvo. U preduzeima i drugim pravnim licima vatrogasno deurstvo se organizuje i u toku procesa rada kada je poveana opasnost od izbijanja poara. Pod vatrogasnim deurstvima iz st. 1. i 2. ovog lana podrazumjeva se prisustvo vie lica struno osposobljenih za gaenje poara sa odgovarajuom opremom i sredstvima za blagovremeno gaenje poetnih poara. lan 30. Uvoznik odnosno zastupnik strane firme duan je prije stavljanja u promet ureaja, opreme i sredstava za zatitu od poara i eksplozija, da pribavi atest registrovane ili ovlaene organizacije u smislu Zakona o standardizaciji, a za opremu koja se koristi u tehnolokim i drugim procesima sa lako zapaljivim ili eksplozivnim materijama, da izda dokaz o izvrenom ispitivanju njihove usklaenosti sa propisima i standardima o zatiti od poara i eksplozija ili o tome pribavi miljenje ovlaenog preduzea i drugog pravnog lica iz lana 22. ovog zakona. lan 31. Korisnici runih i prevoznih aparata za gaenje poetnog poara duni su da obezbjede njihovo redovno ispitivanje prema uputstvu proizvoaa, odnosno standardima. Ispitivanje aparata iz prethodnog stava koji se nalaze u prometu kao i upotrebi moe vriti preduzee i drugo pravno lice i preduzetnik koji su registrovani za tu djelatnost, a imaju odgovarajuu tehniku opremu, poslovni prostor i strune radnike i koji za to dobiju odobrenje Ministarstva. O izvrenim ispitivanjima i pregledima vodi se evidencija koja sadri identifikacioni broj aparata, ime radnika koji vri ispitivanje i datum ispitivanja. lan 32. Korisnik objekta u kojem je ugraen sistem, za dojavu i gaenje poara, hidrantska mrea, ureaji za kontrolu i zatitno delovanje i uraaji za sprijeavanje irenja poara duan je obezbediti njihovu ispravnost, funkcionalnost, kao i njihovo redovno ispitivanje prema tehnikim propisima i uputstvu proizvoaa, o emu mora voditi evidenciju.

Ispitivanje hidrantske mree moe vriti preduzee i drugo pravno lice koje je registrovano za obavljanje te djelatnosti, a ima odgovarajuu opremu i zaposlene radnike sa najmanje srednjom strunom spremom tehnike struke i poloenim strunim ispitom za rad na poslovima zatite od poara. Ispitivanje hidrantske mree za vlastite objekte moe vriti preduzee i drugo pravno lice, pod uslovom da ima odgovarajuu opremu i zaposlene radnike sa najmanje srednjom strunom spremom tehnike struke i poloenim strunim ispitom za rad na poslovima zatite od poara. Nakon izvrenog pregleda i ispitivanja iz stava 1. ovog lana preduzee i drugo pravno lice obavezni su sainiti zapisnik o izvrenom ispitivanju, koji potpisuje lice koje je izvrilo ispitivanje i odgovorno lice koje ima najmanje viu strunu spremu tehnike struke i poloen struni ispit za rad na poslovima zatite od poara. lan 33. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi duni su optim aktom utvrditi mjere i radnje u vezi oa sprovoenjem i unapreenjem zatite od poara i odrediti radnika koji je kao odgovorno lice duan da se stara o sprovoenju mjera zatite od poara i starati se da taj radnik bude posebno struno osposobljen za uspjeno vrenje poslova zatite od poara. Izuzetno, preduzee i druga pravna lica, dravni i drugi organi mogu povjeriti sprovoenje mjera zatite od poara preduzeu, drugom pravnom licu ili preduzetniku koji su registrovani za tu djelatnost. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, razvrstani u odgovarajuu kategoriju ugroenosti od poara duni su da organizuju zatitu od poara, u skladu sa rjeenjem o razvrstavanju. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi iz prethodnog stava, polazei od svojih uslova i potreba, a u skladu sa propisima o zatiti od poara, utvrdie optim aktom naroito: 1. radna uputstva koja moraju sadravati mjere zatite od poara za sve tehnoloke jedinice gde postoji opasnost od poara, uz bliu razradu obaveza prema radnom uputstvu i drugim propisima svakog pojedinog radnika u pogledu kontrole i sprovoenja propisa iz oblasti zatite od poara; 2. organizuju djelokrug i ovlaenje slube za zatitu od poara; 3. nain vrenja unutranje kontrole sprovoenja zatite od poara, te dunosti, odgovornosti i ovlaenja radnika koji tu kontrolu neposredno vre; 4. strunu spremu rukovodioca slube i drugih radnika koji obavljaju poslove zatite od poara; 5. postupak i nain upoznavanja radnika prilikom stupanja na rad ili rasporeivanja na drugo radno mesto sa opasnostima od poara vezanim za to radno mesto, kao i nain obuavanja radnika u rukovanju sredstvima i opremom za gaenje poara; 6. prostorije, prostore i mesta na kojima se ne sme proizvoditi, koristiti ili prenositi otvorena vatra; 7. vrstu i koliinu opreme i sredstava za gaenje poara, raspored opreme i sredstava kao i vrijeme povremenog ispitivanja njihove ispravnosti; 8. zadatke i odgovornosti rukovodeih radnika u vezi sa sprovoenjem zatite od poara; 9. odgovornost radnika zbog nepridravanja propisanih mjera zatite od poara; 10. dunosti i ponaanje radnika u sluaju izbijanja poara; 11. nain saradnje slube za zatitu od poara sa ostalim slubama koje rade na unapreenju zatite od poara, tehnikom slubom zatite na radu, civilnom zatitom i ovlaenim preduzeima i drugim pravnim licem iz lana 22. ovog zakona. Odgovorno lice iz stava 1. ovog lana, radnik preduzea, drugog pravnog lica i preduzetnik kojima je povjereno sprovoenje mjera zatite od poara, kao i rukovodilac posebno organizovane slube zatite od poara iz take 4. prethodnog stava moe biti lice koje ima najmanje kolsku spremu etvrtog stepena sloenosti odgovarajue tehnike struke i poloen struni ispit za obavljanje poslova zatite od poara. Ministar propisuje program i nain polaganja strunog ispita za radnike iz stava 5. ovog lana.

lan 34. Preduzea i druta pravna lica i dravni i drugi organi duni su Inspektoratu dostaviti opti akt o zatiti od poara. lan 35. Preduzea i druga pravna lica i dravni i drugi organi duni su da obezbjede da se svaki radnik, prema posebno utvrenom programu, upozna sa opasnostima od poara vezanim za poslove i zadatke na koje je rasporeen, kao i sa mjerama i sredstvima za gaenje poara, praktinom upotrebom prirunih aparata, ureaja i opreme i sredstava za gaenje poara i sa materijalnom i drugom odgovornou zbog nepridravanja propisanih mjera zatite od poara. Preduzea i druga pravna lica i dravni i drugi organi duni su da najmanje jedanput godinje vre provjeru znanja radnika iz prethodnog stava o emu mora postojati dokumentacija. Odredbe prethodnih stavova shodno se primenjuju i na samostalne radnje u kojima se koristi rad drugih lica. lan 36. Direktor preduzea ili drugog pravnog lica, odnosno funkcioner koji rukovodi dravnim ili drugim organom, rukovodei radnici i radnici sa posebnim ovlatenjima u preduzeu i pravnom licu, odnosno dravnom organu, svaki u svom djelokrugu, odgovorni su za organizovanje i sprovoenje zatite od poara, paroito za primjenu propisanih i naloenih mera, odravanje u ispravnom stanju i namjensku upotrebu opreme i sredstava za gaenje poara, kao i za upoznavanje radnika sa opasnostima od poara vezanim za njihove poslove i zadatke. Za sprovoenje propisanih i naloenih mjera zatite od poara u porodinim stambenim zgradama, odnosno u stanovima u svojini graana odgovoran js vlasnik zgrade odnosno stana, a za zgrade u drutvenoj odnosno dravnoj svojini odgovarajui javni fondovi iz stambene oblasti ili druga organizacija koja gazduje tim zgradama. lan 37. Osiguravajua drutva koja posluju na teritoriji Republike Srpske duna su da o svim saznanjima oigledne povrede zakona i drugih propisa, prilikom utvrivanja rizika i procene tete nastale od poara bez odlaganja obaveste nadleni Centar.

IV - VATROGASNE JEDINICE

lan 38. Radi uestvovanja u sprovoenju preventivnih mjera zatite od poara, gaenja poara i spasavanja ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom i elementarnim nepogodama, kao i vrenja drugih zadataka u vezi sa zatitom od poara utvrenih optinskim planom zatite od poara, osnivaju se vatrogasne jedinice. Vatrogasne jedinice mogu biti profesionalne vatrogasne jedinice i dobrovoljne vatrogasne jedinice. Profesionalne vatrogasne jedinice osnivaju se u skladu sa ovim zakonom za podruje optine ili za dio tog podruja (u daljem tekstu: teritorijalne vatrogasne jedinice), kao i u preduzeima i drugim pravnim licima (u daljem tekstu: preduzetne vatrogasne jedinice). Dobrovoljne vatrogasne jedinice formiraju se u vatrogasnim drutvima, a mogu se formirati i u preduzeima i drugim pravnim licima, dravnim i drugim organima. Teritorijalne vatrogasne jedinice ostvaruju zadatke jedinica civilne zatite u skladu sa Zakonom o civilnoj zatiti.

lan 39. Teritorijalna vatrogasna jedinica osniva se odlukom skuptine optine kao posebna optinska organizacija. Odlukom iz prethodnog stava utvruje se djelokrug i nadlenost teritorijalne vatrogasne jedinice. Preduzetne vatrogasne jedinice osnivaju preduzea i druga pravna lica u svom sastavu. Teritorijalna odnospo preduzetna vatrogasna jedinica mora ss osnovati kada je to odreeno ovim zakonom. Izuzetno od odredaba stava 1. ovog lana za optine na podruju grada teritorijalnu vatrogasnu jedinicu osniva skuptina grada. lan 40. Dve ili vie optina mogu sporazumno osnovati zajedniku teritorijalnu vatrogasnu jedinicu. Optina mie sporazumno sa jednim ili vie preduzsa i drugih pravnih lica osnovati zajedniku profesionalpu vatrogasnu jedinicu. Dva ili vie preduzea i drugih pravnih lica mogu sporazumno osnovati zajedniku preduzetnu vatrogasnu jedinicu.

lan 41. Teritorijalnom vatrogasnom jedinicom rukovodi starjeina teritorijalne vatrogasne jedinice, koga imenuje skuptina optine. Nadleni organ skuptine optine, odnosno skuptine grada odluuje o davanju saglasnosti na akt o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u optinskoj odnosno gradskoj vatrogasnoj jedinici nakon pribavljenog miljenja Ministarstva u sjeditu. lan 42. Za starjeinu profesionalne vatrogasne jedinice moe se imenovati lice koje ima najmanje kolsku spremu zatite od poara ili drugog tehnikog smjera, esti stepen sloenosti. Starjeina profesionalne vatrogasne jedinice moe imati zamjenika, koji ispunjava uslove iz prethodnog stava. Starjeina vatrogasne jedinice je radnik sa odreenom funkcijom, u zavisnosti od formacije vatrogasne jedinice. lan 43. Inspektorat vri nadzor nad radom vatrogasne jedinice, naroito u pogledu spremnosti i tehnike opremljenosti jedinica i strunog osposobljavanja i usavravanja vatrogasaca i sposobnosti vatrogasne jecinice za gaenje poara. lan 44. Za naseljena mjesta preko 20.000 stanovnika, kao i za industrijski razvijena mjesta sa manje od 20.000 stanovnika mora se osnovati teritorijalna vatrogasna jedinica. Za naseljena mjesta do 20.000 stanovnika i industrijski nerazvijena mjesta, mora se osnovati teritorijalna vatrogasna jedinica ili dobrovoljna vatrogasna jedinica sposobna za gaenje poara. Izuzetno, ako je u naseljenom mjestu osnovana zajednika profesionalna vatrogasna jedinica iz lana 40. stav 2. ovog zakona sposobna za gaenje poara, ne mora se osnivati teritorijalna dobrovoljna vatrogasna jedinica iz prethodnog stava. Skuptina optine odreuje koja e se mjesta sa manje od 20.000 stanovnika smatrati industrijski razvijenim u smislu stava 1. ovog lana.

lan 45. U gaenju poara i spasavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom vatrogasne jedinice dune su meusobno saraivati i jedne drugima pruati pomo. lan 46. Profesionalne vatrogasne jedinice donose plan i program strunog osposobljavanja i usavravanja vatrogasaca koji mora biti usmjeren na osposobljavanje vatrogasaca i njihovu spremnost za brzo i efikasno delovanje u izvravanju zadataka vatrogasne jedinice. Inspektorat daje saglasnost na plan i program iz prethodnog stava i vri nadzor nad njihovim izvravanjem. Vatrogasne jedinice iz stava 1, ovog lana nakon izvravanja plana programa strunog osposobljavanja i usavravanja vatrogasaca, organizuju provjeru strunog znanja vatrogasaca. Profesionalni vatrogasac koji prilikom provjeravanja strunog znanja iz prethodnog stava ne pokae zadovoljavajui uspeh, ne moe nastaviti rad na poslovima i zadacima na koje je rasporeen. Odredbe prethodnih stavova odnose se i na dobrovoljne vatrogasne jedinice.

lan 47. Profesionalne i dobrovoljne vatrogasne jedinice dune su da vode propisanu evidenciju o poarima i elementarnim nepogodama i o svome uestvovanju u gaenju poara i spasavanju ljudi i materijalnih dobara. Profesionalne vatrogasne jedinice i dobrovoljne vatrogasne jedinice iz lana 44. ovog zakona, dune su da skuptini optine, na njen zahtjev, dostavljaju stalne i povremene izvetaje i daju pojedine podatke kojima raspolau u vezi sa poslovima zatite od poara. Isto tako, dune su odmah nakon izvrene intervencije na gaenju poara i spasavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom, obavjestiti nadleni Centar. lan 48. Za vrijeme vrenja dunosti vatrogasci su duni da nose uniformu, a pri gaenju poara i spasavanju ljudi i materijalnih dobara, duni su da nose i propisanu zatitnu opremu. lan 49. Profesionalna vatrogasna jedinica i dobrovoljna vatrogasna jedinica iz lana 44. ovog zakona moraju imati najmanje 12 vatrogasaca. Kod utvrivanja broja vatrogasaca u svim vatrogasnim jedinicama mora se voditi rauna o sposobnosti i spremnosti vatrogasne jedinice iz prethodnog stava, tako da svaka smjena koja je na dunosti bude po svom brojnom sastavu i tehnikoj opremi sposobna za efikaono gaenje poara. U svakoj smjeni mora biti prisutno onoliko vatrogasaca koliko je odreeno planom zatite od poara. U vreme obavljanja svojih poslova i zadataka vatrogasac ne sme biti pod uticajem alkohola ili opojnih droga ili psihotropnih supstanci. Tehnika oprema i sredstva za gaenje poara moraju biti ispravna i u pripravnosti i odravati se prema uputstvu proizvoaa o emu se vodi dokumentaiija. lan 50. Za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici moe se prmiti lice koje pored optih uslova za sticanje svojstva radnika ispunjava i sledee uslove: 1. da ima najmanje spremu kvalifikovanog radnika odgovarajue struke (vatrogasne, graevinske, metalske, bravarske, hemijske, elektriarske i dr.) koja se stie u kolama srednjeg usmjerenog odbrazovanja i vaspitanja etvrtog ili treeg stepena;

2. da nije starije od 25 godina; 3. da je zdravstveno i psihofiziki sposobno za vrenje poslova gaenja poara i spasavanja ljudi i materijalnih dobara. Zdravstvene i psihofizike uslove iz prethodnog stava propisuje ministarstvo nadleno za poslove zdravlja i zdravstvene zatite. Lica iz stava 1. ovog lana mogu uestvovati u gaenju poara ako su poloili propisan struni ispit. Uslovi iz stava 1, take 1, 2, i 3. ovog lana moraju ispunjavati lica koja se prvi put primaju na rad kao vatrogasci. Optim aktom teritorijalne vatrogasne jedinice odnosno preduzea i drugog pravnog lica, koji je osnovao preduzetnu vatrogasnu jedinicu mogu se propisati i drugi posebni uslovi za obavljanje poslova i zadataka vatrogasca.

lan 51. Struni ispit za rukovodioca akcije gaenja poara duni su poloiti starjeine profesionalnih vatrogasnih jedinica njihovi zamjenici, radnici profeoionalnih vatrogasnih jedinica koji rukovode jedinicom za gaenje poara, kao i rukovodioci dobrovoljnih vatrogasnih jedinica iz lana 44. ovog zakona koji rukovode jedinicom u gaenju povra. Izuzetno od odredbe prethodnog stava, rukovodioci i lanovi (vatrogasci) dobrovoljkih vatrogasnih jedinica koji te dunosti ne obavljaju profesionalno, polau ispit za rukovodioca vatrogasne jedinice, odnosno za zvanje vatrogasca u dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici po pravilima Vatrogasnog saveza Republike Srpske. lan 52. Struni ispit iz stava 1. prethodnog lana, kao struni ispit iz lana 50. stav 3. ovog zakona polae se pred ispitnom komisijom koju imenuje Centar, s tim to u sastav te komisije ulazi po jedan lan Ministarstva u sjeditu, Inspektorata i Vatrogasnog saveza Republike Srpske. Trokove polaganja strunog ispita snosi vatrogasna jedinica ako je kandidata uputila na polaganje. Visinu trokova za polaganje strunog ispita i visinu naknade lanova ispitne komisije odreuje ministar unutranjih poslova. lan 53. U profesionalnim vatrogasnim jedinicama i u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama iz lana 44. ovog zakona rad se odvija u smjenama, s tim to rad u jednoj smjeni ne moe trajati due od 12 sati. Rad jedne smjene moe se produiti samo ako je to neophodno za gaenje poara i spasavanje ljudi i materijalnih dobara, kao i za vrenje neodlonih poslova i zadataka odreenih optim aktom vatrogasne jedinice. V - VATROGASNA DRUTVA

lan 54. Radi organizovanog dobrovoljnog uestvovanja graana u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom i elementarnim nepogodama, kao i radi preventivne djelatnosti, propagiranja vatrogastva i vrenja drugih zadataka u vezi sa zatitom od poara, u skladu sa zakonom i planom zatite od poara, radni ljudi i graani i preduzea i druga pravna lica mogu osnivati vatrogasna drutva koja djeluju kao drutvene organizacije. Za dva ili vie preduzea i drugih pravnih lica moe se osnivati zajedniko vatrogasno drutvo.

lan 55. Vatrogasno drutvo u svom sastavu mora imati dobrovoljnu vatrogasnu jedinicu obuenu za gaenje poara. Rok u kome e se formirati dobrovoljna vatrogasna jedinica, kao i broj vatrogasaca utvruje se pravilima drutva. Lice koje nije navrilo 18 godina ivota ne moe biti u sastavu dobrovoljne vatrogasne jedinice, odnosno vriti gaenje poara. U dobrovoljne vatrogasne jedinice mogu se primiti na rad i profesionalni vatrogasci, a u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama iz lana 44. ovog zakona, starjeine vatrogasne jedinice i rukovodioci akcije gaenja poara u smjenama obavljaju poslove profesionalno. Vatrogasno drutvo moe formirati sekcije za omladinu i pionire i druge sekcije. lan 56. U dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici iz lana 44. ovog zakona starjeina i rukovodilac akcije gaenja poara u smjenama moraju ispunjavati iste uslove za zasnivanje radnog odnosa kao i starjeina i rukovodilac akcije gaenja poara u teritorijalnoj vatrogasnoj jedinici. Za profesionalno obavljanje poslova starjeine i rukovodioca akcije gaenja poara u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama osim dobrovoljnih vatrogasnih jedinica iz lana 44. ovog zakona, moe se primiti na rad lice koje ispunjava uslove iz lana 50. stav 1. taka 1. i 3. i stava 2. ovog zakona. Za profesionalnog vatrogasca u sastavu dobrovoljne vatrogasne jedinice moe se primiti na rad lice koje ispunjava uslove propisane za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici iz lana 50. stav 1. i 3. i stava 2. ovog zakona. Profesionalni vatrogasci u dobrovoljnim i preduzetnim vatrogasnim jedinicama imaju ista prava, obaveze i odgovornosti koje su zakonam utvrene za profesionalne vatrogasce u teritorijalnim vatrogasnim jedinicama. lan 57. Vatrogasci u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama, po pravilu vre poslove besplatno. Licima koja u dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici obavljaju poslove i zadatke, a nisu stalno zaposleni u jedinici, skuntina optine, kao i vatrogasno drutvo mogu odrediti stalnu nagradu ili davati povremene nagrade. lan 58. Preduzee ili drugo pravno lice moe odrediti posebnu, stalnu ili povremenu nagradu vatrogascima dobrovoljne vatrogasne jedinice, ili im to uzeti kao jedno od mjerila za uestvovanje u raspodjeli sredstava za line dohotke. lan 59. Optine, preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi i samostalne radnje pomau vatrogasna drutva u sprovoenju aktivnosti za koje su osnovana. Ako se planom zatite od poara predviaju obaveze vatrogasnog drutva odnosno dobrovoljne vatrogasne jedinice u gaenju poara spasavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom i elementarnim nepogodama, optine, preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, duni su u tom sluaju da dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici obezbjede sredstva za vrenje zadataka koji proizilaze iz plana zatite od poara. U dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama iz prethodnog stava mora se obezbediti da u svakoj smjeni bude rasporeen najmanje jedan radnik sa poloenim strunim ispitom za rukovodioca akcije gaenja poara.

lan 60. lanovi dobrovoljnih vatrogasnih jedinica imaju pravo na naknadu linog dohotka za vreme odsustvovanja sa rada, kada u sastavu vatrogasne jedinice uestvuju radi gaenja poara, spasavanja ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom ili elementarnim nepogodama. Ovu naknadu na teret optine isplauje radnicima preduzea i drugo pravno lice, dravni i drugi organ i preduzetnik kod koga su zaposleni. Ako se na traenje ovlatenog lica gaenje poara odnosno spasavanje ljudi i materijalnih dobara vri na podruju druge optine, naknada iz prethodnog stava vri se na teret te optine, ako optina u kojoj se nalazi sedite vatrogasne jedinice odbije da plati naknadu. Naknada iz prethodnog stava isplauje se u visini linog dohotka koji bi radnik ostvario da je obavljao svoje redovne poslove i zadatke. lanovi dobrovoljne vatrogasne jedinice koji nisu u radnom odnosu kad uestvuju u gaenju poara ili spasavanju ljudi i materijalnih dobara mogu od optine traiti naknadu u roku od 30 dana od dana izvrene akcije gaenja poara, odnosno spasavanja. Visinu naknade utvruje skuptina optine. lan 61. Radi ostvarivanja zajednikih ciljeva vatrogasna drutva i profesionalne vatrogasne jedinice na podruju jedne ili vie optina mogu se udruivati u vatrogasni savez. Vatrogasni savez iz prethodnog stava i vatrogasne jedinice, kao i vatrogasna drutva mogu se udruivati u Vatrogasni eavez Republike Srpske. Vatrogasni savez Republike Srpske, pored poslova i zadataka utvrenih statutom, vri sledee poslove i zadatke: 1. prati sprovoenje planova zatite od poara i predlae mjere za unapreenje vatrogastva i za usklaivanje planova zatite od poara prema stvarnim potrebama; 2. prua strunu pomo vatrogasnim savezima, vatrogasnim drutvima i vatrogasnim jedinicama; 3. u saradnji sa vatrogasnim jedinicama i vatrogasnim drutvima vri struno osposobljavanje vatrogasaca i utvruje plan i program osposobljavanja rukovodioca i vatrogasaca u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama; 4. donosi pravila kojima se reguliu pojedina pitanja za koja su lanovi saveza zainteresovani da budu jedinstveno stvarno regulisana; 5. propagira vatrogastvo i preduzima mjere za njegovo razvijanje i unapreenje.

VI - GAENJE POARA

lan 62. Svaki graanin koji primjeti poar duan je da ga ugasi ako to moe uiniti bez opasnosti za sebe ili drugoga. Ukoliko graanin nije u mogunosti da ugasi poar, duan je da o poaru obavesti vatrogasnu jedinicu, odnosno stanicu policije ili optinski centar za osmatranje i obavetavanje. Preduzee i drugo pravno lice, dravni i drugi organi ili samostalna radnja, kad sazna za poar, duni su da o tome to prije obavjeste najbliu vatrogasnu jedinicu, optinski centar za osmatranje i obavetavanje ili stanicu policije.

lan 63. Vatrogasna jedinica, im sazna da je izbio poar na njenom podruju duna je da to prije pristupi njegovom gaenju i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom, bez obzira o ijim materijalnim dobrima se radi.

Na isti nain vatrogasna jedinica e uestvovati i u otklanjanju posljedica u elementarnim nepogodama i teim nesreama, ako je to u okviru njenog djelokruga poslova, odnosno sposobnosti i opremljenosti. lan 64. Ako vatrogasna jedinica ne moe da ugasi poar, starjeina jedinice zatraie pomo od drugih vatrogasnih jedinica sa podruja optine ili od najblie jedinice Vojske Republike Srpske. Vatrogasne jedinice od kojih je zatraena pomo dune su pruiti pomo u skladu sa optinskim planom zatite od poara. U gaenju poara i spasavanju ljudi i imovine ugroenih poarom uestvuje Republika uprava civilne zatite. Ako se gaenje poara ili spaavanje ljudi i materijilnih dobara ne moe postii na nain predvien u stavu 1, ovog lana, gradonaelnik, naelnik optine moe zatraiti od drugih gradonaelnika, naelnika optine da uestvuju sa svojim vatrogasnim jedinicama u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih paarom. Gradonaelnici, naelnici optina duni su u pravilu da prue traenu pomo, a obavezni su da pomo prue po naredbi Republike uprave civilne zatite i da obezbjedi neophodan broj vatrogasaca i tehnike opreme za zatitu od poara na svome padruju. lan 65. Gaenjem poara rukovodi starjeina ili drugi rukovodilac vatrogasne jedinice koja je prva poela gasiti paar, ukoliko se starjeine odnosno rukovodioci vatrogasnih jodinica koje uestvuju u gaenju poara drukije ne dogovore. Inspektor za zatitu od poara moe narediti da rukovaenje vatrogasnim jedinicama preuzme drugi starjeina odnosno rukovodilac vatrogasne jedinice koji je struniji za neposredno rukovoenje akcijom gaenja poara. Kod gaenja poara u umama i drugim sluajevima kad je radi bezbednosti i uspenog gaenja potrebno posebno struno poznavanje tehnolohih postupaka i opaonosti u vezi s tim postupcima, rukovoenje gaenjem poara moe preuzeti i drugo struno lice po odobrenju Inspektora za zatitu od poara. lan 66. Radi efikasnijeg i nesmetanog gaenja i spaavanja ljudi i materijalnih dobara, rukovodilac gaenja poara, kao i republiki ikspektor, moe: 1. zabraniti pristup nepozvanim licima u blizini mesta poara, kao i saobraaj pored tog mesta; 2. narediti evakuaciju lica i uklanjanje stvari iz susednih objekata koji su ugroeni poarom, kao i preduzeti mjere za obezbeenje stvari koje su evakuisane; 3. narediti prekid dovoenje elektrine energije i plina; 4. narediti djelimino ili potpuno ruenje objekta preko koga bi se poar mogao proiriti, ako se irenje poara ne moe na drugi nain spreiti; 5. ograniiti djelimino ili potpuno dovod vode drugim potroaima u zoni u kojoj se pojavi poar ili u itavom naselju radi obezbjeenja potrebne koliine vode za gaenje poara; 6. narediti korienje vode iz oblinjih bunara, cisterni, rezervoara, kanala i slino koji pripadaju preduzeima i drugim pravnim licima, dravnim i drugim organima, samostalnim radnjama; 7. narediti korienje vozila preduzea i drugih pravnih lica, dravnih i drugih organa i samostalnih radnji i pojedinaca radi prevoenja nastradalih u poaru do najblie zdravstvene ustanove; 8. nasilno otvoriti zakljuani objekat ili prostoriju radi gaenja poara i spaavanja ljudi i materijalnih dobara; 9. narediti licima koja stanuju u neposrednoj blizini mjesta poara, kao i licima koja se zateknu na mestu poara, da prue pomo u gaenju poara i spaavanja ljudi i materijalnih dobara; 10.narediti upotrebu javne sirene radi breg okupljanja vatrogasaca.

lan 67. U sluaju izbijanja poara veih razmjera ili kada prijeti opasnost od naglog irenja poara ili postoji opasnost da poar ugrozi ivote ljudi ili materijalna dobra u veem obimu, a raspoloive vatrogasne jedinice ne mogu suzbiti poar, gradonaelnik, naelnik optine moe narediti svim sposobnim graanima na podruju optine starijim od 16 godina da uestvuju u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom i da za potrebe gaenja stave na raopolaganje alat, prevozna, tehnika i druga sredstva. Gaenjem poara i spaavanjem ljudi i materijalnih dobara u sluaju iz prethodnog stava rukovodi gradonaelnik, naelnik optine, a ako je poar zahvatio podruje grada ili vie optina, Republika uprava civilne zatite. Gradonaelnik, naelnik optine moe, pod uslovima iz stava 1. ovog lana, narediti preduzeima i drugim pravnim licima, dravnim i drugim organima i samostalnim radnjama, da za potrebe gaenja stave na raspolaganje potreban broj ljudi, alat, prevozna, tehnika i druga sredstva potrebna za gaenje poara i spaavanje ljudi i materijalnih dobara. U pogledu prava iz zdravstvenog osiguranja lica koja po odredbama prethodnog stava uestvuju u gaenju poara, primenjuju se odredbe propisa o zdravstvenom osiguranju ako to pravo ne mogu ostvariti po drugom osnovu.

lan 68. Teritorijalne vatrogasne jedinice dune su da u gaenju poara prue pomo vojnim vatrogasnim jedinicama na traenje vojnog starjeine.

lan 69. lanovi vatrogasnih drutava, za vrijeme strunog osposobljavanja i usavravanja, kao i uestvovanja u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom i elementarnim nepogodama, u vrenju zadataka svaje vatrogasne jedinice, kao i lica koja uestvuju u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom u vrenju svojih dunosti po odredbama ovog zakona (l. 62.i 67.) imaju prava iz zdravstvenog osiguranja po posebnim propisima o zdravstvenom osiguranju.

lan 70. Vatrogasne jedinice, koje pa zahtevu za pruanje pomoi uestvuju u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijanih dobara ugroenih poarom i elementarnim nepogodama izvan podruja svog djelovanja, imaju pravo na nahnadu stvarne tete prouzrokovane na tehnikoj opremi, kao i naknadu neophodnih trokova koje su imale pri uestvovanju u gaenju poara (oteena oprema, sredstva utroena za gaenje poara, gorivo, dnevnice i dr.). Naknadu iz prethodnog stava snosi optina koja je traila pomo. Optina koja je isplatila naknadu moe da trai regres od preduzea i drugog pravnog lica ili zanatske radnje ija su materijalna dobra spaavana.

lan 71. Naknadu u visini stvarne tete preduzeima i drugim pravnim licima, zanatskim radnjama i graanima, u sluajevima iz lana 66. taka 4, 6. i 7. ovog zakona, plaa optina na ijem podruju je poar gaen. Visinu tete utvruje skuptina optine.

VII - NADZOR NAD SPROVOENJEM MJERA ZATITE OD POARA

lan 72. Nadzor nad sprovoenjem mjera zatite od poara odreenih ovim zakonom i planovima zatite od poara, kao i nad sprovoenjem propisa o tehnikim normativima u pogledu zatite od poara, vri Inspektorat. Inspekcijske poslove iz stava 1. ovog lana iz oblasti zatite od poara vre inspektori za zatitu od poara. lan 73. Povjerava se optinskim, odnosno gradskim organizacijama uprave za zatitu od poara da na svom podruju putem radnika teritorijalne vatrogasne jedinice vre pojedine strune poslove nadzora koji se odnosi na blagovremenost i smanjenje efikasnosti vatrogasne intervencije, funkcionalnost i ispravnost vodozahvata, hidranata, aparata za gaenje poara, odlaganja zapaljivih tenosti i gasova i drugih zapaljivih materijala u podrumima, tavanima i drugim mjestima gdje predstavljaju opasnost, prohodnost poarnih puteva i prilaza elektrinim razvodnim tablama, hidrantima, aparatima, blokadnim ventilima gasnih instalacija i instalacija sa zapaljivim tenostima, zabrane koritenja otvorenog plamena i puenja na poarno ugroenim prostorima. Poslove iz prethodnog stava mogu vriti samo vatrogasci koji su poloili struni ispit za rukovodioca akcije gaenja poara. O izvrenoj kontroli sainjava se zapisnik sa prijedlogom mjera za otklanjanje uzroka koji mogu dovesti do izbijanja i irenja poara, koji se dostavlja vlasniku odnosno korisniku objekta. Ako vlasnik, odnosno korisnik objekta ne izvri predloene mjere iz prethodnog stava, vatrogasna jedinica iz stava 1. ovog lana o tome odmah obavjetava Inspektorat. Nadzor nad vrenjem poslova iz stava 1. ovog lana vri Inspektorat. lan 74. Radi sprjeavanja izbijanja i irenja poara, inspektor za zatitu od poara ima ovlaenje i dunost da u vrenju nadzora preduzme sljedee mjere: 1. naloi da se preurede, premjeste, odnosno demontiraju dimnjaci, pei, instalacije i drugi ureaji od kojih prijeti opasnost da izazovu poar, 2. naloi da se izvri popravka, rekonstrukcija, dogradnja i pregradnja na objektima, instalacijama i ureajima u svrhu spreavanja, izbijanja i irenja poara, 3. zabrani upotrebu objekta ili postrojenja ako se njihovim preureenjem ili drugim mjerama ne moe otkloniti opasnost od poara za takve ili susjedne objekte, 4. naloi uklanjanje graevinskih i drugih prepreka, instalacija i ureaja koji bi u sluaju izbijanja poara predstavljali smetnju za brzo i efikasno spasavanje ljudi i materijalnih dobara i gaenja poara, 5. zabrani puenje i upotrebu otvorene vatre i svjetiljki sa otvorenim plamenom na prostoru gdje se koriste eksplozivne materije, zapaljive tenosti i gasovi, kao i druge lako zapaljive materije, 6. naloi da se izvri popravka, rekonstrukcija, dogradnja i pregradnja na objektima, radi spreavanja ubacivanja predmeta iz vana koji bi mogli prouzrokovati poar, 7. naloi da se uvede stalni nadzor na mjestima gdje su smjetene zapaljive materije, 8. naloi da se izvri nabavka neophodne potrebne vatrogasne opreme i sredstava za gaenje poara u skladu sa planom ili pravilnikom zatite od poara, kao i njihovo uvanje i odravanje u ispravnom stanju, 9. naloi da se vri redovno otklanjanje otpadnih materijala i drugih predmeta sa mjesta na kojima predstavljaju opasnost za nastanak poara, 10. naloi da se izvri obiljeavanje poarnih puteva i redovno vri njihovo odravanje, 11. da zabrani dalje izvoenje radova, dok izvoa radova ne preduzme potrebne mjere za spreavanje izbijanja i irenja poara i ne obezbijedi potrebna sredstva i opremu za gaenje poara,

12. naloi vatrogasnoj jedinici da izvri nabavku nedostajue tehnike opreme i sredstava u skladu sa planom zatite od poara (grada, optine ili preduzea) i programom opremanja vatrogasne jedinice, popravak postojee opreme i sredstava, struno osposobljavanje i usavravanje vatrogasaca i da preduzme i druge mjere radi ukupnog poboljanja efikasnosti vatrogasne jedinice, 13. da zabrani dalju gradnju objekta ili naloi da se otklone nedostaci u projektnoj dokumentaciji izraenoj suprotno propisima, standardima i drugim normativima zatite od poara, 14. da naredi preduzimanje i drugih mjera propisanih tehnikim propisima, radi spreavanja izbijanja i irenja poara. Pre odreivanja mjera iz take 1. do 4. prethodnog stava inspektor moe odrediti i struni komisijski pregled objekta i postrojenja.

lan 75. Ako se utvrdi da se pri koritenju objekta ili dijela objekta ili instalacija ili ureaja ne sprovode propisane ili naloene mjere zatite od poara, pa zbog toga prijeti neposredna opasnost od izbijanja poara, inspektor za zatitu od poara e zabraniti dalje korienje objekta ili dijela objekta ili instalacija ili ureaja dok se propis odnosno naloena mera ne sprovedu. U rjeenju o zabrani iz prethodnog stava, moe se odrediti da alba ne odlae izvrenje rjeenja. lan 76. Ako inspektor utvrdi da su stavljeni u promet ureaji, sredstva i oprema iz lana 30. ovog zakona uz koji uvoznik ili zastupnik strane firme nije korisniku isporuio potrebnu dokumentaciju, zabranie njihovu dalju upotrebu. lan 77. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnik i pojedinci, obavezni su u odreenim rokovima otkloniti nedostatke naloene pravosnanim rjeenjem inspektora za zatitu od poara. Preduzea i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnik i pojedinci, iz prethodnog stava obavezni su pismeno izvjestiti inspektora o izvrenju njegovog rjeenja u roku od osam dana od dana isteka odreenog roka za otklanjanje nedostatka odnosno nepravilnosti.

VIII - FINANSIRANJE ZATITE OD POARA lan 78. Preduzee i druga pravna lica, dravni i drugi organi, preduzetnik i pojedinci finansiraju zatitu od poara, kao sastavni dio redovne djelatnosti i ivotne aktivnosti. lan 79. Sredstva za rad teritorijalnih vatrogasnih jedinica osnovanih u optinama, odnosno gradu kao posebne optinske, odnosno gradske organizacije, obezbjeuju se u budetu optine, odnosno grada, kao i iz namjenskih sredstava za ove jedinice u ostvarivanju zadataka civilne zatite i prihoda koje ostvare vrenjem usluga koje ne spadaju u redovnu djelatnost onih jedinica, te drugih izvora u skladu sa zakonom. Sredstva za rad preduzetnih vatrogasnih jedinica obezbjeuju preduzea ili drugo pravno lice koje je osnovalo ovu jedinicu, kao i iz namjenskih sredstava za ostvarivanje zadataka civilne zatite ako je u skladu sa Zakonom o civilnoj zatiti predvieno da ova jedinica obavlja i te zadatke.

lan 80. Sredstva za rad vatrogasnih drutava i teritorijalnih dobrovoljnih vatrogasnih jedinica koje su formirane u vatrogasnim drutvima obezbjeuju se iz dopunskih sredstava iz budeta optine, odnoso grada, lanarina i poklona, namjenskih sredstava koja se daju na korienje kao oprema i inventar za ostvarivanje zadataka ovih jedinica u funkcionisanju civilne zatite u skladu sa Zakonom o civilnoj zatiti, te iz drugih izvora. Sredstva za rad dobrovoljnog vatrogasnog drutva koje je osnovano za jedno ili vie preduzea ili drugih pravnih lica i za rad dobrovoljne vatrogasne jedinice toga drutva obezbjeuju se iz sredstava preduzea odnosno drugih pravih lica za koja je drutvo osnovano, a mogu se obezbjeivati i dodatna sredstva uz shodnu primjenu stava 1. ovog lana. lan 81. Preduzea i druga pravna lica koja na teritoriji Republike Srpske obavljaju djelatnost obraunavaju i uplauju naknadu u visini 0,04% od poslovnog prihoda za realizaciju posebnih mjera zatite od poara iz lana 4. ovog zakona. Naknada po osnovu obraunate obaveze se uplauje na raune javnih prihoda Republike Srpske za opte uplate. Raspored prikupljenih sredstava po ovom osnovu vri Ministarstvo finansija -Sektor za Trezor, na sljedei nain: 40% na poseban raun Vatrogasnog saveza Republike Srpske, koja iskljuivo slue za realizaciju projekata tehnikog opremanja vatrogasnih jedinica u Republici Srpskoj, a prema planu koji usvoji nadleni organ Saveza, 60% na raun budeta optina, odnosno gradova prema sjeditu preduzea i drugog pravnog lica koje uplauje naknadu, koja iskljuivo slue za realizaciju projekata tehnikog opremanja vatrogasnih jedinica optina ili gradova i izgradnju objekata koje koriste vatrogasne jedinice za svoje aktivnosti i uvanje vatrogasne opreme (vatrogasni domovi i spremita) u skladu sa planom koji usvoji skuptina optine grada. Realizaciju i utroak sredstava iz stava 1. ovog lana prati Inspektorat, a kontrolu naplate i utroka sredstava vri nadleni organ ili sluba u iji djelokrug spada kontrola i naplata poreza. Teritorijalne profesionalne i dobrovoljne vatrogasne jedinice u Republici Srpskoj dodijeljene sprave i opremu iz stava 1. ovog lana knjie kao svoja osnovna sredstva. Obavezu plaanja naknade nemaju budetski korisnici i organi dravne uprave, humanitarne i nevladine organizacije, udruenja graana i fondacije. Grad, optina moe uvoditi posebne takse u cilju obezbjeivanja sredstava, samo za opremanje i razvoj vatrogasnih jedinica.

lan 82. Sredstva za rad optinskog odnosno gradskog vatrogasnog saveza obezbjeuju se od lanarina vatrogasnih drutava, dopunskih sredstava iz budeta i drugih izvora. Sredstva za rad Vatrogasnog saveza Republike Srpske obezbjeuju se iz lanarina koje plaaju optinski i gradski vatrogasni savezi, dopunskih sredstava iz budeta Republike Srpske i drugih izvora. IX - KAZNENE ODREDBE

lan 83. Novanom kaznom u iznosu od 3,000 do 15,000 KM, kaznie se za prekraj preduzee ili drugo pravno lice iz lana 22. ovog zakona ili preduzee i drugo pravno lice ili samostalna radnja, registrovana za vrenje djelatnosti zatite od poara ili preduzee i drugo pravno lice, preduzetnik ili pojedinac koji rade tehniku dokumentaciju za graenje objekata, ako: 1. ne utvrde propisanu organizaciju lan 8.; 2. suprotno propisima, standardima i drugim normativima zatite od poara potvrdi da su u potpunosti primjenjeni propisi, standardi i drugi normativi zatite od poara kojima je obezbeena funkcionalnost i efikasnost tehnikom dokumentacijom privrednih, odnosno odabranih mjera i normativa zatite od poara (l. 20. st. 3. i l. 22. stav1.);

3. ne postupi u skladu sa propisima i standardima pri ispitivanju iz lana 23. stav 2., lana 31. stav 2. i lana 32. ovog zakona. 4. i dalje koristi objekte ili dio objekta ili instalacije ili ureaja, i pored rjeenja o zabrani korienja, donesenog od strane inspektora za zatitu od poara (lan 75. stav 1) Za prekraje iz prethodnog stava kaznie se i odgovorno lice u preduzeu ili drugom pravnom licu iz lana 22. ovog zakona ili preduzeu i drugom pravnom lacu ili samostalnoj radnji registrovanoj za vrenje djelatnosti zatite od poara, novanom kaznom u iznosu od 500 do 3.000 KM. lan 84. Novanom kaznom od 500 do 10.000 KM kaznie se za prekraj preduzee i drugo pravno lice ili samostalna radnja: 1. ako pri izvoenju radova na objektima ne preduzme potrebne mjere za sprjeavanje izbijanja i irenja poara i ne obezbjedi potrebna sredstva i opremu za gaenje poara (lan 16.stav Z.); 2. ukoliko ne odredi poarni sektor ili ne sprovede sve tehnike mjere na osnovu kojih su ovi sektori odreeni (lan 17.); 3. ako upotrebljava neispravne ili nepravilno postavljene instalacije, ureaje, kao i dimovode i loita ili nema dokumentaciju o odravanju (lan 24.); 4. ako dri ili uskladitava lako zapaljive materije protivio odredbama lana 25. stav 1. ili koristi otvorenu vatru protivno odredbi lana 25.stav 2. ovog zakona; 5. ako ne dri u pripravnosti ureaje, opremu i alat za gaenje poara na mjestima koja su lako pristupana (lan 27.); 5a. ako ne obezbedi vatrogasno deurstvo (lan 29.); 6. ako ne obezbjedi redovno ispitivanje runih i prevoznih aparata za gaenje poetnog poara (lan 31. stav 1,); 7. ako ne objezbedi redovno ispitivanje ispravnosti i funkciokalnosti ureaja, odnosno sistema za dojavu i gaenje poara prema uputstvu proizvoaa, a najmanje jedanput u est meseci i aka o tome ne postoji evidencija (lan 32.); 8. ako stavi u promet ureaje, opremu i sredstva protivno odredbama lana 30. ovog zakona ili ako ne izri nareenje o zabrani upotrebe takve opreme (lan 76.); 9. ako se ponaa suprotno odredbi lana 33. ovog zakona; 10. ako ne izvri obuavanje i upoznavanje radnika sa opasnostima od poara i praktinom upotrebom sredstava za gaenje poara kao i propisanu provjeru radnika u rukovanju aparatima za poetno gaenje poara (lan 35.); 11. ako se ne donese plan i program strunog usavravanja vatrogasaca ili ne organizuje njegovo sprovoenje ili ne vre provjeru strunog znanja vatrogasca (lan 46.). 12. ako ne obezbjedi brojnost vatrogasaca ili su vatrogasci pod uticajem sredstava iz lana 49. stav 3, ovog zakona, ili ne odrava tehniku opremu iz sredstava u skladu sa lanom 49. stav 4. ovog zakona; 13. ako po saznanju za poar ne postupi u skladu sa lanom 62. stav 3. ovog zakona; 14. ako sprjeava ili ometa izvrenje nareenja rukovodioca gaenja poara ili inspektora za zatitu od poara (lan 65. i lan 66.); 15. ako bez opravdanih razloga ne stavi na raspolaganje alat, prevozna, tehnika i druga sredstva potrebna za gaenje poara i spaavanje ljudi i materijalnih dobara (lan 63. stav 3.); 16. ako u odreenom roku ne izvri naloene mjere zatite od poara i nastavi sa korienjem odnosno sa gradnjom objekata, ne izvesti pismeno inepektora o izvrenju njegovog reenja u predvienom roku (lan 74, 75,76. i 77.). 17. ako ne uplauju obaveze iz lana 81. ovog zakona. Za prekraj iz prethodnog stava kaznie se novanom kaznom od 150 do 1,500 KM i odgovorno lice u preduzeu, drugom pravnom licu ili samostalnoj radnji.

lan 85. Novanom kaznom od 100 do 1,000 KM kaznie se za prekraj pojedinac; 1. ako upotrebljava neispravne ili neispravno postavljene instalacije, dimovode ili loita (lan 24. stav 2.); 2. ako dri ili uskladitava lako zapaljive materije protivno odredbi lana 25. stav 1. ili koristi otvorenu vatru protivno odredbi lana 25. stav 2. istog zakona; 3. vlasnik radnje ako ne preduzme propisane ili naloene mjere zatite od poara (lan 27.stav 2.); 4. ako ne obezbjedi redovno ispitivanje runih i prevoznih aparata za gaenje poetnog poara (lan 31.stav 1.); 5. ako postupi protivno odredbi lana 62. stav 1. i 2. ovog zakona; 6. ako sprjeava ili ometa izvrenje nareenja rukovodioca gaenja poara ili inspektora za zatitu od poara (lan 65. i 66.); 7. ako bez opravdanog razloga odbije da uestvuje u gaenju poara i spaavanju ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom ili ako odbije da stavi na raspolaganje vatrogasnoj jedinici alat, tehnika sredstva, prevozna i druga sredstva potrebna za gaenje poara i spaavanje ljudi i materijalnih dobara (lan 67.stav 1.); 8. ako u odreenom roku ne izvri naloene mjere zatite od poara, a nastavi sa korienjem odnosno graenjem objekta, ne izvesti pismeno inspektora o izvrenju njegovog rjeenja u predvienom roku (lan 74, 75, 76. i 77.). X - PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE lan 86. Propise za ije je donoenje po ovom zakonu ovlaen ministar unutranjih poslova donjee u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. lan 87. Ministar unutranjih poslova po pribavljenom miljenju Vatrogasnog saveza Republike Srpske, donosi propise o programu i nainu pripremanja i polaganja strunog ispita za profesionalne vatrogasce i rukovodioce akcije gaenja poara, kao i propise o uniformi i funkcionalnim oznakama vatrogasaca u profesionalnim vatrogasnim jedinicama i pravila slube u vatrogasnim jedinicama. lan 88. Ministarstvo poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede, po pribavljenom miljenju ministra unutranjih poslova, donosi propise o mjerama zatite od poara uma i usjeva. lan 89. Radnici koji su se na dan 8. aprila 2002. godine zatekli na radnom mestu profesionalnog vatrogasca, a koji ne ispunjavaju uslove iz lana 50. stav 1. taka 2. ovog zakona, mogu ostati na tom radnom mjestu ako poloe struni ispit za profesionalnog vatrogasca u roku od jedne godine od dana donoenja ovog zakona, a na tom radnom mestu neprekidno se nalaze od prije stupanja na snagu Zakona o zatiti od poara (Slubeni glasnik Republike Srpske, broj 16/95). lan 90. Do donoenja odgovarajuih propisa Republike Srpske, primjenjivae se sljedei propisi bive Socijalistike Federativne Republike Jugoslavije: - Pravilnik o smjetaju i dranju ulja za loenje (Slubeni list SFRJ", broj 45/67); - Pravilnik o tehnikim mjerama za pogon i odravanje elektroenergetskih postrojenja (Slubeni list SFRJ", broj 19/68); - Pravilnik o zatiti na radu pri izradi eksploziva i baruta i manipulisanju eksplozivima i

barutima (Slubeni list SFRJ", broj 56/69); - Pravilnik o izgradnji postrojenja za zapaljive tenosti i o uskladitavanju i pretakanju zapaljivih tenosti (Slubeni list SFRJ", broj 20/71 i 23/71); - Pravilnik o izgradnji postrojenja za teni naftni gas i o uskladitavanju i pretakanju tenog naftnog gasa (Slubeni list SFRJ", broj 24/71 i 26/71); - Pravilnik o izgradnji stanica za snabdjevanje gorivom motornih vozila i o uskladitavanju i pretakanju goriva (Slubeni list SFRJ", broj 27/71); - Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu od statikog elektriciteta (Slubeni list SFRJ", broj 62/73); - Tehniki propisi o gromobranima (Slubeni list SFRJ", broj 13/68 i 13/78): - Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu niskonaponskih mrea i pripadajuih transformatorskih stanica(Slu6eni list SFRJ", broj 13/78); - Pravilnik o vatrogasnoj slubi na aerodromu (Slubeni list SFRJ", broj 13/79); - Pravilnik o tehnikim normativima za pokretne zatvorene sudove za komprimirane tene i pod pritiskom rastvorene gasove (Slubeni list SFRJ", broj 25/80); - Pravilnik o tehnikim normativima za ureaje za automatsko zatvaranje vrata ili klapni otpornih prema poaru (Slubeni list SFRJ", broj 35/80); - Pravilnik o jugoslovenskim standardima za protiveksplozijsku zatitu (Slubeni list SFRJ", broj 18/61); -Pravilnik o tehnikim normativima za stabilne posude pod pritiskom (Slubeni list SFRJ", broj 16/83); -Pravilnik o tehnikim normativima za sisteme za odvoenje dima i toplote nastalih u poaru (Slubeni list SFRJ", broj 45/83); -Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu visokih objekata od poara (Slubeni list SFRJ", broj 7/84); -Pravilnik o tehnikim normativima za ureaje u kojima se nanose i sue premazna sredstva (Slubeni list SFRJ",broj 57/85); -Pravilnik o tehnikim normativima za postavljanje kotlarnica na otvorenom prostoru (Slubeni list SFRJ", broj 12/85); -Pravilnik o tehnikim uslovima i normntivima za bezbjedan transport tenih i gasovitih ugljovodonika magistralnim naftovodima i gasovodima i naftovodima i gasovodima za meunarodni transport (Slubeni list SFRJ", broj 26/85); -Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu skladita od poara i eksplozija (Slubeni list SFRJ", broj 24/87); -Pravilnik o tehnikim normativima za elektrine instalacije niskog napona (Slubeni list SFRJ", broj 53/86 i 54/88); -Pravilnik o tehnikim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova nazivnog napona od 1 kv do 400 kv (Slubeni list SFRJ", broj 65/86); - Pravilnik o tehnikim normativima za stabilne ureaje za gaenje poara ugljen-dioksidom (Slubeni list SFRJ", broj 44/83 i 31/89); - Pravilnik o tehnikim normativima za sisteme za ventilaciju ili klimatizaciju (Slubeni list SFRJ", broj 38/89); - Pravilnik o tehnikim normativima za postavljanje stabilnih sudova pod pritiskom za teni ugljen-dioksid (Slubeni list SFRJ", broj 39/90); - Pravilnik o tehnikim normativima za cjevne vodove za gasoviti kiseonik (Slubeni list SFRJ", broj 52/90); - Pravilnik o tehnikim normativima za zatitu elektroenergetskih postrojenja i ureaja od poara (Slubeni list SFRJ", broj 74/90); - Pravilnik o tehnikim normativima za pregled i ispitivanje stabilnih sudova pod pritiskom za teni ugljen-dioksid (Slubeni list SFRJ", broj 76/90); - Pravilnik o tehnikim normativima za hidrantsku mreu za gaenje poara (Slubeni list SFRJ", broj 30/91); - Zakon o standardizaciji (Slubeni list SFRJ", broj 80/91); - Grupe jugoslovenskih standarda sa obaveznom primjenom. lan 91. Ovaj zakon stupio je na snagu 26. avgusta 1995. godine, odnosno 08. aprila 2002. godine, odnosno 19. januara 2005. godine, odnosno 12. januara 2008. godine.