ZAKON O VISOKOM OBRAZOVANJU (PREIENI TEKST)1 DIO PRVI - OSNOVNE ODREDBE lan 1.

(Predmet Zakona) Ovim Zakonom ureuje se: obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja; opa pitanja u vezi sa osnivanjem, organizacijom, finansiranjem, upravljanjem i rukovoenjem visokokolskim ustanovama; djelatnost i uvjeti za obavljanje djelatnosti u oblasti visokog obrazovanja; prava i obaveze nadlenih organa u oblasti visokog obrazovanja; nain osiguranja kvaliteta u oblasti visokog obrazovanja; organizacija studija, prava i obaveze studenata, uvjeti za sticanje diploma i drugih javnih isprava; statusna pitanja akademskog osoblja, kao i nauni i umjetniki razvoj i druga pitanja od znaaja za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja na podruju Kantona Sarajevo (u daljnjem tekstu: Kanton). lan 2. (Poseban interes za Kanton) Visoko obrazovanje je djelatnost od posebnog interesa za Kanton. lan 3. (Znaenje izraza) Posebni izrazi, u smislu ovog Zakona, imaju slijedee znaenje: 1) Akademsko osoblje ine lica koja uestvuju u nastavnom procesu ili su angairana u naunonastavnom, umjetnikom ili umjetnikonastavnom radu na akreditiranoj i licenciranoj visokokolskoj ustanovi i koja su izabrana u akademska zvanja; 2) Akreditacija je formalna potvrda (rjeenje) o ispunjenosti Kriterija za akreditaciju koju propisuje Agencija za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta (u daljem tekstu: Agencija), a koju nakon provedene nezavisne vanjske ocjene kvaliteta i preporuke Agencije, donosi ministar obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo (u daljem tekstu: ministar); 3) Akademija je organizaciona jedinica univerziteta koja obavlja nastavnu, umjetniku i istraivaku djelatnost u oblasti jedne ili vie srodnih, odnosno meusobno povezanih umjetnikih disciplina i koja osigurava njihov razvoj; 4) Ciklusi studija (ciklusi) predstavljaju nivoe, odnosno gradirane cjeline Bolonjskog visokoobrazovnog procesa identificirane kao prvi ciklus - dodiplomski (baccalaureate), drugi ciklus - magistarski studij i trei ciklus - doktorski studij;
1

Zakon o visokom obrazovanju (Preieni tekst) objavljen je u Slubenim novinama Kantona Sarajevo broj 22/10.

5) Diploma koju izdaje visokokolska akreditirana i licencirana ustanova predstavlja javnu ispravu kojom se dokazuje da je steena kvalifikacija rezultat uspjeno zavrenog ciklusa studija zasnovanog na osnovnom modelu utvrenom za jedinstveni evropski prostor visokog obrazovanja; 6) Dodatak diplomi (Diploma Supplement) je javna isprava koja se izdaje i prilae uz diplomu akreditirane i licencirane visokokolske ustanove radi detaljnijeg uvida u nivo, prirodu, sadraj, sistem i pravila studiranja i postignute rezultate tokom studija lica kojem je diploma izdata; 7) ECTS (EUROPEAN CREDIT TRANSFER SYSTEM) je evropski sistem prenosa studijskih bodova - kredita. Studijski bodovi - krediti se koriste za definiranje obima i zahtjevnosti svakog predmeta, a odreuju se na bazi optimalnog radnog optereenja studenta neophodnog za savladavanje svakog predmeta pojedinano; 8) Evropski prostor visokog obrazovanja je proklamovani cilj potpisnica Deklaracije evropskih ministara visokog obrazovanja iz Bolonje (1999) koji vodi stvaranju jedinstvenog evropskog prostora visokog obrazovanja, koji omoguava poveanu mobilnost studenata i akademskog osoblja, jaa meunarodnu konkurentnost evropskog visokog obrazovanja, te vodi uspostavljanju zajednikog okvira i sistema uzajamno razumljivih i uporedivih diploma; 9) Evaluacija (ocjena) kvaliteta akreditirane i licencirane visokokolske ustanove predstavlja postupak formalnog ocjenjivanja i utvrivanja dostignutog stepena kvaliteta procesa i procedura koji se odvijaju na akreditiranoj i licenciranoj visokokolskoj ustanovi; 10) Fakultet je organizaciona jedinica univerziteta koja obavlja nastavnu i naunonastavnu djelatnost u oblasti jedne ili vie srodnih odnosno meusobno povezanih naunih disciplina i osigurava njihov razvoj; 11) Institut je organizaciona jedinica univerziteta koja obavlja naunoistraivaku djelatnost u skladu sa zakonom i statutom univerziteta; 12) Institut pri fakultetu predstavlja podorganizacionu jedinicu koja se osniva po istoj proceduri kao i odsjek, odnosno katedra, a ija se djelatnost, principi i ciljevi rada preciznije definiraju osnivakim aktom i statutom visokokolske ustanove; 13) Katedra je temeljna nastavna odnosno naunonastavna/ umjetnikonastavna jedinica odsjeka koja pokriva jednu granu ili segment unutar naunog polja koje se izuava na odsjeku; 14) Licenciranje predstavlja proces provjere ispunjenosti Standarda i normativa za osnivanje i rad visokokolske ustanove radi dodjele dozvole (licence) za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja; 15) Nastavni plan i nastavni program (curriculum) je dokument kojim se uspostavlja profil kompetentnosti akademskog osoblja, sadraj i struktura studijskih programa i postupak provjere znanja;

16) Neciklino obrazovanje predstavlja vid edukacije kojim se zainteresiranim licima omoguava da dopune svoje obrazovanje, koje se organizira u formi kurseva, seminara i drugih vidova edukacije te rezultira dodjelom certifikata. Ovo obrazovanje se ne moe priznati kao dio studijskog ciklusa utvrenog ovim Zakonom, a poloeni ispiti u okviru programa neciklinog obrazovanja ne mogu predstavljati ekvivalent ispitima u okviru studijskih ciklusa; 17) Odsjek je osnovna nastavna odnosno naunonastavna/ umjetnikonastavna jedinica visokokolske ustanove koja moe imati vie katedri; 18) Predstavniko tijelo studenata je tijelo koje zastupa i artikulira interese studenata te daje doprinos ostvarenju naunih, kulturnih, akademskih i drugih drutveno korisnih potreba studenata, a na osnovu demokratskih principa i u skladu sa zakonom; 19) Strategija razvoja visokog obrazovanja Kantona je dokument kojeg usvaja Skuptina Kantona Sarajevo na prijedlog Vlade Kantona Sarajevo, a iji su sadraj i svrha definirani u lanu 4. stav 2. ovog Zakona; 20) Savjet za visoko obrazovanje je struno i savjetodavno tijelo u oblasti razvoja visokog obrazovanja; 21) Standardi i normativi za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja predstavljaju dokument kojeg, na prijedlog Ministarstva obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo, usvaja Vlada Kantona Sarajevo, a kojim se utvruju ukupni kriteriji ije ispunjavanje predstavlja neophodan uvjet za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja na akreditiranoj i licenciranoj visokokolskoj ustanovi; 22) Student je lice upisano na akreditiranu i licenciranu visokokolsku ustanovu, koje studij pohaa redovno, vanredno, uenjem na daljinu ili kombiniranjem ova tri modela studiranja na nain utvren statutom visokokolske ustanove; 23) Studij (studiranje) je proces definiran nastavnim planom i programom u kojem student pohaa utvreni nastavni, naunonastavni ili umjetnikonastavni program koji organizira i provodi akreditirana i licencirana visokokolska ustanova, a nakon ijeg uspjenog zavretka student stie pravo na akademsku titulu odnosno odreeno zvanje; 24) Studijski program predstavlja nastavni plan i program koji pokriva jednu ili vie naunih oblasti, a ija realizacija kroz nastavno-nauni/umjetniki proces vodi do jednog od tri akademska stepena u skladu sa bolonjskom deklaracijom. Konanu odluku za usvajanje studijskog programa donosi senat visokokolske ustanove; 25) Univerzitet je akreditirana i licencirana visokokolska ustanova koja se bavi nastavnim, naunonastavnim, umjetnikim, umjetnikonastavnim i naunoistraivakim radom, te drugim vidovima struno-konsultantskih i ekspertnih usluga u skladu sa zakonom, a koja nudi akademske stepene sva tri ciklusa studija i realizira najmanje pet razliitih nastavnih programa iz najmanje tri naune oblasti prirodne nauke, tehnike nauke, biomedicina i zdravstvo, biotehnike nauke, drutvene nauke i humanistike nauke;

26) Visoka kola je visokokolska ustanova koja je akreditirana i licencirana za dodjelu ili izdavanje diploma prvog ciklusa i koja realizira najmanje jedan nastavni program iz jedne naune oblasti te ispunjava druge uvjete u skladu sa zakonom; 27) Visokokolska ustanova je ustanova koja se bavi djelatnou visokog obrazovanja u skladu sa zakonom; 28) Visoko obrazovanje predstavlja obrazovanje koje se realizira na visokokolskoj ustanovi nakon zavretka etverogodinjeg srednjokolskog obrazovanja, a koje vodi do nastavnim programom predviene akademske titule odnosno strunog ili naunog zvanja, u skladu sa zakonom i drugim propisima. lan 4. (Razvoj djelatnosti visokog obrazovanja) (1) Razvoj djelatnosti visokog obrazovanja vri se u skladu sa programom i planom razvoja Kantona i Strategijom razvoja visokog obrazovanja Kantona (u daljnjem tekstu: Strategija razvoja visokog obrazovanja), koju donosi Skuptina Kantona Sarajevo (u daljnjem tekstu: Skuptina), na prijedlog Vlade Kantona Sarajevo (u daljnjem tekstu: Vlada). (2) Strategijom razvoja visokog obrazovanja se utvruje vizija, misija i glavni pravci razvoja visokog obrazovanja u Kantonu kroz obrazovni, nastavni, naunonastavni, umjetniki, umjetnikonastavni i naunoistraivaki rad, kao i obim potreba za obrazovanjem odreenih profila kadrova te druga vanija pitanja u vezi sa djelatnou visokog obrazovanja. lan 5. (Akademska autonomija i akademske slobode) (1) Visokokolska ustanova vri djelatnost na naelima akademske autonomije i akademskih sloboda, a u skladu sa ustavom i zakonom. (2) Akademska autonomija visokokolske ustanove ogleda se naroito u: umjetnikog, umjetnikonastavnog,

a) slobodi nastavnog, naunonastavnog, naunoistraivakog rada i stvaralatva;

b) utvrivanju, samostalnom primjenjivanju i razvijanju obrazovnih, naunih, umjetnikih i strunih programa i istraivakih projekata; c) izboru akademskog osoblja, naunih radnika, rukovodnih lica i drugog osoblja iji je angaman povezan sa djelatnou visokog obrazovanja; d) odluivanju o kriterijama za utvrivanje redoslijeda prijema kandidata za upis u prvu studijsku godinu za sva tri ciklusa studija na visokokolskoj ustanovi; e) utvrivanju pravila studiranja;

f) samostalnom ureenju djelatnosti u okviru postojee unutranje organizacije, u skladu sa zakonom; g) uspostavljanju i razvijanju saradnje sa drugim visokokolskim ustanovama i institucijama u zemlji i svijetu, u okviru registrirane djelatnosti; (3) Akademska sloboda na visokokolskoj ustanovi je pravo akademskog osoblja i studenata na slobodu miljenja, izraavanja i djelovanja u pogledu naina dranja nastave, iznoenja naunih hipoteza i naunih injenica, bez opasnosti od sankcija, a pod uvjetom da vre svoju akademsku djelatnost u skladu sa ustavom i zakonom, ne ugroavajui ljudska prava i slobode drugih subjekata akademske odnosno drutvene zajednice u cjelini. (4) Akademska autonomija i akademske slobode ukljuuju i odgovornost akademske zajednice prema drutvenoj zajednici u kojoj djeluju. lan 6. (Primjena zakona) Na pitanja koja nisu ureena ovim Zakonom, primjenjuje se Okvirni zakon o visokom obrazovanju u Bosni i Hercegovini (u daljnjem tekstu: Okvirni zakon) i drugi propisi koji ureuju predmetnu oblast, odnosno predmetno pitanje. lan 7. (Ravnopravnost) (1) Djelatnost visokog obrazovanja je usmjerena ka punom razvoju ljudske linosti, potivanju ljudskih prava, graanskih i drugih demokratskih, akademskih, zakonskih i ustavnih naela i sloboda. (2) Na akreditiranoj i licenciranoj visokokolskoj ustanovi (u daljnjem tekstu: visokokolska ustanova) ne moe se ograniiti pristup visokom obrazovanju, direktno ili indirektno, prema bilo kojoj stvarnoj ili pretpostavljenoj osnovi suprotnoj ustavu, zakonima i meunarodnom pravu, kao to su spol, rasa, seksualna orijentacija, fiziki ili drugi nedostatak, brano stanje, boja koe, jezik, vjeroispovijest, politiko ili drugo miljenje, nacionalno, etniko ili socijalno porijeklo, veza s nekom nacionalnom zajednicom, imovina, roenje ili prema nekom drugom statusu. (3) U smislu stava (2) ovog lana obaveza je svih tijela upravljanja, rukovoenja, nadzora, strunih i drugih tijela na visokokolskoj ustanovi da u postupku izbora i imenovanja obezbijede odgovarajuu spolnu i nacionalnu zastupljenost. (4) Tijela iz stava (3) ovog lana su obavezna preduzeti sve potrebne aktivnosti, u okviru utvrenih nadlenosti, s ciljem spreavanja vrenja diskriminacije lanova akademske zajednice, kao i osiguranja njihovog akademskog napredovanja, te ravnopravnog sudjelovanja u realizaciji nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog, umjetniko' nastavnog, naunoistraivakog rada i stvaralatva u sva tri ciklusa studija, kao i u postupku angamana na drugim organizacionim jedinicama.

(5) Terminoloko koritenje mukog podrazumijeva ukljuivanje oba roda. (6)

ili

enskog

roda

ovom

Zakonu

Na visokokolskoj ustanovi nije dozvoljeno politiko organiziranje i djelovanje.

DIO DRUGI - NADLENOST KANTONALNIH ORGANA U OBLASTI VISOKOG OBRAZOVANJA POGLAVLJE I. NADLENOST KANTONALNIH ORGANA lan 8. (Nadlenost Skuptine) U oblasti visokog obrazovanja Skuptina je nadlena da: a) na prijedlog, Vlade donosi Zakon o visokom obrazovanju Kantona, kao i izmjene i dopune Zakona; b) na prijedlog Vlade, donosi Strategiju razvoja visokog obrazovanja;

c) na prijedlog Vlade, usvaja elaborat o opravdanosti osnivanja visokokolske ustanove; d) donosi akt o osnivanju, statusnim promjenama, transformaciji, reorganizaciji i ukidanju visokokolske ustanove kao javne ustanove; e) razmatra i usvaja elaborat o integraciji Univerziteta u Sarajevu;

f) donosi odluku o otvaranju odjeljenja visokokolske ustanove kao javne ustanove sa podruja Kantona (dislocirana nastava) i izvan podruja Kantona; g) donosi odluku o davanju saglasnosti visokokolskim ustanovama koje imaju sjedite izvan Kantona za otvaranje odjeljenja na podruju Kantona; h) kroz usvajanje Budeta Kantona osigurava dio sredstava za realiziranje nastavne, naunonastavne, umjetnike, umjetnikonastavne i naunoistraivake djelatnosti visokokolskih ustanova u Kantonu; i) na prijedlog Vlade, odluuje o drugim pitanjima u oblasti visokog obrazovanja. lan 9. (Nadlenost Vlade) U oblasti visokog obrazovanja Vlada je nadlena da: a) predlae Skuptini na razmatranje i usvajanje Zakon o visokom obrazovanju u Kantonu kao izmjene i dopune Zakona; b) predlae Skuptini donoenje Strategije razvoja visokog obrazovanja;

c) razmatra elaborat o opravdanosti osnivanja visokokolskih ustanova i predlae Skuptini donoenje odluke o tome; d) na prijedlog Ministarstva obrazovanja i nauke Kantona Sarajevo (u daljnjem tekstu: Ministarstvo) donosi Standarde i normative za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja na podruju Kantona (u daljnjem tekstu: Standardi i normativi); e) donosi Kriterije za finansiranje djelatnosti visokog obrazovanja, na prijedlog Ministarstva, u skladu sa ovim Zakonom; f) donosi podzakonske i provedbene akte, za koje je ovlatena zakonom, a koji se odnose na oblast visokog obrazovanja; g) imenuje lanove Savjeta za visoko obrazovanje, na prijedlog Ministarstva, a u skladu sa ovim Zakonom; h) imenuje i razrjeava lanove upravnog odbora javne visokokolske ustanove, predstavnike osnivaa; i) donosi odluku o broju i strukturi studenata koji se upisuju u prvu studijsku godinu prvog i drugog ciklusa studija na javnoj visokokolskoj ustanovi kojoj je osniva ili suosniva Kanton u sjeditu visokokolske ustanove i odjeljenjima izvan podruja Kantona; j) vri druge poslove utvrene zakonom. lan 10. (Nadlenost Ministarstva) U oblasti visokog obrazovanja Ministarstvo je nadleno da: a) priprema nacrt zakona o visokom obrazovanju u Kantonu, kao i izmjene i dopune Zakona; b) priprema nacrt Strategije Univerzitetom u Sarajevu; razvoja visokog obrazovanja u saradnji sa

c) prati tok i razvoj djelatnosti visokog obrazovanja i predlae mjere za njegovo unapreenje; d) e) predlae Standarde i normative; donosi rjeenje o akreditaciji visokokolske ustanove;

f) donosi rjeenje kojim se dodjeljuje licenca visokokolskoj ustanovi za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja; g) vri provjeru ispunjavanja uvjeta za poetak rada i dalji rad visokokolske ustanove;

h)

donosi rjeenje o ispunjenosti uvjeta za poetak rada visokokolske ustanove;

i) donosi rjeenje kojim se nalae otklanjanje nedostataka u radu visokokolske ustanove; j) donosi rjeenje o zabrani obavljanja djelatnosti visoko- kolske ustanove u sluaju neispunjavanja uvjeta za njen rad; k) prati rezultate postupka sticanja vanjske ocjene kvaliteta; voenja Registra

l) donosi propis o sadraju, postupku upisa i nainu visokokolskih ustanova (u daljnjem tekstu: Registar); m) vodi registre;

n) vri nadzor nad zakonitou rada visokokolske ustanove u oblasti visokog obrazovanja u skladu sa zakonom; o) razmatra inicijalni prijedlog visokokolskih ustanova i predlae Vladi broj i strukturu studenata koji se upisuju u prvu studijsku godinu prvog i drugog ciklusa studija na javnoj visokokolskoj ustanovi; p) podstie mobilnost studenata i akademskog osoblja u okviru evropskog prostora visokog obrazovanja i na irem meunarodnom nivou; r) propisuje sadraj javnih isprava koje visokokolska ustanova u skladu sa zakonom; s) t) izdaje akreditirana i licencirana

predlae Kriterije za finansiranje djelatnosti visokog obrazovanja; vri i druge poslove utvrene zakonom;

POGLAVLJE II. SAVJET ZA VISOKO OBRAZOVANJE lan 11. (Savjet) Ovim Zakonom uspostavlja se Savjet za visoko obrazovanje (u daljnjem tekstu: Savjet) kao struno i savjetodavno tijelo u oblasti razvoja visokog obrazovanja u Kantonu. lan 12. (Nadlenost Savjeta) (1) Savjet ima sljedee nadlenosti:

a) predlae i podstie donoenje mjera i zakljuaka za unapreenje djelatnosti visokog obrazovanja u Kantonu;

b) uestvuje u izradi vanijih akata iz oblasti visokog obrazovanja koje donosi Skuptina, Vlada i Ministarstvo, a posebno Strategije razvoja visokog obrazovanja; c) predlae i podstie aktivnosti za sudjelovanje drugih subjekata, posebno drugih organa uprave, organa lokalne samouprave, meunarodnih i domaih visokokolskih i drugih obrazovnih, naunih, umjetnikih i razvojnih institucija, kao i privrednih subjekata u sistemu visokog obrazovanja; d) predlae mjere i poduzima aktivnosti koje doprinose afirmaciji i napredovanju naunog podmlatka Kantona; e) ostvaruje saradnju sa Savjetom za nauku Kantona;

f) obavlja i druge poslove koji se odnose na unapreenje djelatnosti visokog obrazovanja na podruju Kantona; (2) Savjet podnosi izvjetaj o svom radu Vladi, najmanje jednom godinje, putem Ministarstva. (3) Poslovnikom o radu Savjeta utvruje se nain rada, sazivanja sjednica, odluivanja i druga pitanja, u skladu sa aktom Vlade iz lana 16. ovog Zakona. lan 13. (Sastav Savjeta) (1) Savjet se sastoji od devet lanova, i to:

a) est lanova iz reda akademskog osoblja koji se biraju iz razliitih naunih odnosno umjetnikih oblasti sa visokokolske ustanove kao javne ustanove; b) c) d) (2) ministar, po funkciji; predstavnik studenata; predstavnik visokokolske ustanove kao ustanove kojeg predloi Ministarstvo. Savjet ima tehnikog sekretara koji se imenuje posebnim rjeenjem. lan 14. (Imenovanje lanova Savjeta) (1) lan Savjeta ne moe biti rektor i prorektor univerziteta, dekan i prodekan organizacione jedinice univerziteta, direktor instituta i direktor visoke kole. (2) Predsjednika, zamjenika predsjednika i ostale lanove Savjeta imenuje Vlada na prijedlog Ministarstva, a na osnovu rezultata provedenog javnog konkursa, za ije provoenje Ministarstvo obrazuje posebnu komisiju. (3) Elemente javnog konkursa iz stava (2) ovog lana utvruje Ministarstvo.

(4) Uz prijedlog za imenovanje lanova Savjeta, prilae se biografija, koja sadri reference kandidata u skladu sa tekstom konkursa. (5) Za predsjednika i zamjenika predsjednika Savjeta Vlada imenuje kandidata sa akademskim zvanjem doktora nauka, iskustvom u multidisciplinarnim istraivanjima, sa meuna- rodnim referencama i iskustvom u rukovoenju u oblasti visokog obrazovanja. lan 15. (Razrjeenje lanova Savjeta) (1) to: a) lan Savjeta moe biti razrijeen i prije isteka vremena na koje je imenovan, i na vlastiti zahtjev;

b) ako ne ispunjava obaveze lana Savjeta, koje se definiraju posebnim aktom iz lana 16. ovog Zakona; c) d) ako svojim djelovanjem i ponaanjem povrijedi ugled Savjeta; u sluaju gubitka sposobnosti za izvravanje obaveza lana Savjeta;

e) ako se utvrdi da je predao dokumente ili izjave tokom postupka podnoenja prijave na konkurs iz lana 14. stav (2) ovog Zakona, za koje se kasnije dokae da su lani. (2) Prijedlog za utvrivanje postojanja okolnosti za razrjeenje lana Savjeta, iz stava (1) ovog lana, Vladi moe podnijeti ministar, predsjednik, zamjenik predsjednika ili tri lana Savjeta. (3) Prijedlog iz stava (2) ovog lana sa odgovarajuim obrazloenjem, dostavlja se Vladi putem Ministarstva. lan 16. (Sadraj akta o osnivanju Savjeta) Posebnim aktom Vlade o osnivanju Savjeta utvruje se vrijeme na koje se imenuju lanovi Savjeta, nain rada Savjeta, prava i obaveze lanova Savjeta, nain i vrijeme podnoenja izvjetaja o radu, naknada za rad lanovima Savjeta, nain obavljanja strunih i administrativnih poslova za potrebe Savjeta, kao i druga pitanja znaajna za rad Savjeta.

DIO TREI - VRSTE, OSNIVANJE, VISOKOKOLSKIH USTANOVA

AKREDITIRANJE

LICENCIRANJE

POGLAVLJE I. VRSTE VISOKOKOLSKIH USTANOVA lan 17. (Vrste visokokolskih ustanova) (1) (2) (3) Visokokolska ustanova moe se osnovati kao univerzitet ili kao visoka kola. Visokokolska ustanova se moe osnovati kao javna ustanova ili kao ustanova. Visokokolska ustanova ima svojstvo pravnog lica. lan 18. (Osnivanje i obavljanje djelatnosti) Visokokolske ustanove osnivaju se i obavljaju djelatnost u skladu sa zakonom, Strategijom razvoja visokog obrazovanja i Standardima i normativima. POGLAVLJE II. POSTUPAK OSNIVANJA, STATUSNE PROMJENE, TRANSFORMACIJA, REORGANIZACIJA I PRESTANAK RADA VISOKOKOLSKIH USTANOVA lan 19. (Podnoenje zahtjeva za osnivanje i dostavljanje garancije) (1) Osniva visokokolske ustanove Ministarstvu podnosi zahtjev za osnivanje visokokolske ustanove. (2) Uz zahtjev za osnivanje visokokolske ustanove, osniva prilae dokaz o uplati sredstava u iznosu utvrenom Odlukom Vlade, na tekui raun Ministarstva, a za potrebe trokova voenja postupka osnivanja visokokolske ustanove od faze podnoenja zahtjeva do okonanja postupka po zahtjevu. (3) Uz zahtjev iz stava (1) ovog lana, osniva je obavezan dostaviti prijedlog elaborata o opravdanosti osnivanja visokokolske ustanove i garancije za osnivanje u pogledu unaprijed obezbijeenih i planiranih finansijskih sredstava za osiguranje uvjeta za poetak rada i dalji rad. (4) Garancije iz stava (3) ovog lana osniva univerziteta dostavlja za period od najmanje pet godina, a osniva visoke kole za vremenski period trajanja prvog ciklusa studija. (5) Ministarstvo obavjetava osnivaa visokokolske ustanove o urednosti i usklaenosti sa zakonom dostavljenog zahtjeva i odreuje rok za otklanjanje eventualno utvrenih nedostataka.

(6) Rok za otklanjanje nedostataka iz stava (5) ovog lana ne moe biti dui od 30 dana. (7) Smatra se da je osniva odustao od zahtjeva ukoliko u roku od 30 dana od dana dostavljanja obavijesti iz stava (5) ovog lana ne otkloni utvrene nedostatke. lan 20. (Sadraj elaborata visokokolske ustanove) Elaborat o opravdanosti osnivanja visokokolske ustanove obavezno sadri: podatke o osnivau, sjedite i naziv, ciljeve, duinu trajanja studija, predviene organizacione jedinice koje e biti u sastavu visokokolske ustanove, nastavni plan i program, pravila studiranja, akademske titule, nauna i struna zvanja koja se stiu po zavretku studija, ope i posebne uvjete utvrene Standardima i normativima, finansijska sredstva potrebna za ispunjenje tih uvjeta, godinju cijenu kotanja studija i nain obezbjeenja finansijskih sredstava za rad visokokolske ustanove. lan 21. (Ekspertna komisija) (1) Nakon dostavljanja urednog zahtjeva iz lana 19. ovog Zakona, Ministarstvo donosi poseban akt kojim obrazuje ekspertnu komisiju radi razmatranja zahtjeva i davanja strunog miljenja o drutvenoj opravdanosti osnivanja visokokolske ustanove. (2) Akt o obrazovanju ekspertne komisije iz stava (1) ovog lana obavezno sadri opis poslova i zadataka, nain rada, rok za izvrenje povjerenih poslova i zadataka i visinu naknade za rad lanovima komisije. (3) Ekspertnu komisiju iz stava (1) ovog lana, koja broji najmanje pet lanova, obrazuje Ministarstvo iz reda istaknutih naunih radnika i strunjaka za odgovarajue naunonastavne, odnosno umjetnikonastavne oblasti, predstavnika osnivaa visokokolske ustanove u osnivanju i predstavnika Ministarstva. lan 22. (Prijedlog odluka Vlade o elaboratu) (1) Ako je ocjena elaborata od strane ekspertne komisije pozitivna, uredan zahtjev osnivaa, sa strunim miljenjem ekspertne komisije, Ministarstvo dostavlja Vladi, koja, u sluaju prihvatanja, prijedlog upuuje Skuptini na razmatranje i usvajanje. (2) Prijedlog odluke Vlade o elaboratu iz stava (1) ovog lana mora biti donesen najkasnije u roku od 30 dana od dana dostavljanja izvjetaja ekspertne komisije Ministarstvu. (3) Nakon to Vlada donese prijedlog odluke, Ministarstvo e o tome u roku od osam dana obavijestiti osnivaa. (4) U sluaju da je Vlada odbila dati saglasnost na elaborat, zbog negativnog izvjetaja i strunog miljenja ekspertne komisije, osniva moe traiti da se osnuje

posebna ekspertna komisija koja e ponovo razmotriti elaborat i razloge odbijanja davanja pozitivnog strunog miljenja i saglasnosti te jo jednom utvrditi da li postoji opravdanost osnivanja. Nalaz i miljenje posebne ekspertne komisije, putem Ministarstva dostavit e se Vladi na razmatranje. (5) Komisiju iz stava (4) ovog lana obrazuje Ministarstvo iz reda istaknutih naunih radnika koji nisu bili imenovani u ekspertnoj komisiji, s tim da se jedna treina lanova imenuje po prijedlogu osnivaa. (6) Akt o obrazovanju posebne ekspertne komisije iz stava (4) ovog lana obavezno sadri opis poslova i zadataka, nain rada, rok za izvrenje povjerenih poslova i zadataka i visinu naknade za rad lanovima komisije. (7) Ako je ocjena posebne ekspertne komisije pozitivna, uredan zahtjev osnivaa sa strunim miljenjem posebne ekspertne komisije i strunim miljenjem komisije iz lana 21. stav (1) ovog Zakona Ministarstvo dostavlja Vladi, na razmatranje i usvajanje. (8) Vlada e donijeti odluku o odbijanju zahtjeva iz lana 19. ovog Zakona ukoliko je izvjetaj ekspertne i posebne ekspertne komisije negativan. (9) Protiv odluka Vlade iz st. (7) i (8) ovog lana nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. lan 23. (Odluka Skuptine) (1) Odluka Skuptine o zahtjevu osnivaa, mora biti donesena najkasnije u roku od etiri mjeseca od dana podnoenja Ministarstvu urednog zahtjeva iz lana 19. stav (5) ovog Zakona. (2) Odluka Skuptine iz stava (1) ovog lana je konana i putem Ministarstva dostavlja se osnivau. (3) Nakon to Skuptina donese odluku kojom se daje saglasnost na osnivanje visokokolske ustanove, Ministarstvo odluku Skuptine sa zahtjevom dostavlja Vladi odnosno osnivau radi imenovanja komisije matiara i provoenja daljeg postupka koji vodi do upisa novoosnovane visokokolske ustanove u registar pravnih lica kod nadlenog suda u Sarajevu (u daljnjem tekstu: Sudski registar). (4) Isti osniva ili suosniva moe podnijeti isti zahtjev iz lana 19. ovog Zakona nakon isteka roka od najmanje pet godina od donoenja odluke Skuptine iz stava (2) ovog lana, ukoliko je ona bila negativna. lan 24. (Imenovanje i rad komisije matiara) (1) Prilikom osnivanja visokokolske ustanove kao javne ustanove komisiju matiara, koja broji najmanje pet lanova, imenuje Vlada, a prilikom osnivanja

visokokolske ustanove kao ustanove komisiju imenuje osniva. Komisija matiara imenuje se iz reda istaknutih naunih radnika i strunjaka za odgovarajue naunonastavne, odnosno umjetnikonastavne oblasti. (2) a) b) Komisija matiara obavlja slijedee poslove: donosi nastavni plan i program; donosi opi akt o pravilima studiranja;

c) objavljuje konkurs i vri izbor akademskog osoblja za sve ue nastavne, naune, odnosno umjetnike oblasti ili nastavne predmete i za predviene studijske godine u skladu sa Standardima i normativima i jedinstvenim kriterijima za izbor u akademska zvanja koje donosi Ministarstvo; d) e) f) utvruje prijedlog statuta; objavljuje konkurs i vri izbor lanova upravnog odbora; predlae broj studenata za upis u prvu studijsku godinu;

g) prati proces ispunjavanja ostalih uvjeta neophodnih za poetak rada i dalji rad visokokolske ustanove koja se osniva; h) dostavlja osnivau i Ministarstvu izvjetaj o ispunjenosti uvjeta potrebnih za poetak rada i dalji rad visokokolske ustanove koja se osniva, sa obrazloenim kalendarom aktivnosti za donoenje osnivakog akta, rokom za provjeru uvjeta za poetak rada i dalji rad i sa datumom poetka rada visokokolske ustanove koja se osniva; (3) Akt o imenovanju komisije matiara iz stava (1) ovog lana sadri i rok za podnoenje izvjetaja komisije matiara o ispunjavanju uvjeta za rad, sa predloenim i obrazloenim kalendarom aktivnosti za donoenje akta o osnivanju visokokolske ustanove od strane Skuptine, rok za provjeru uvjeta i datum poetka rada visokokolske ustanove. (4) Ukoliko komisija matiara dostavi izvjetaj da su ispunjeni uvjeti neophodni za poetak rada i dalji rad visokokolske ustanove, Ministarstvo daje miljenje o izvjetaju komisije matiara i, ukoliko je miljenje pozitivno, dostavlja ga Vladi odnosno osnivau koji donosi akt o osnivanju visokokolske ustanove. lan 25. (Struna komisija) (1) Novoosnovana visokokolska ustanova moe poeti sa radom na osnovu rjeenja Ministarstva o ispunjavanju uvjeta za poetak rada. (2) Rjeenje iz stava (1) ovog lana predstavlja prvu akreditaciju i licencu visokokolske ustanove koju je ista obavezna obnoviti najkasnije dvije godine nakon donoenja tog rjeenja.

(3) Zahtjev za donoenje rjeenja iz stava (1) ovog lana podnosi se najkasnije tri mjeseca prije poetka studijske godine. (4) Po zahtjevu iz stava (3) ovog lana Ministarstvo obrazuje strunu komisiju za provjeru ispunjenosti uvjeta za poetak rada visokokolske ustanove kao ustanove, a nakon to Skuptina donese odluku kojom se daje saglasnost za osnivanje visokokolske ustanove. (5) Strunu komisiju iz stava (4) ovog lana, koja broji najmanje pet lanova, obrazuje Ministarstvo iz reda istaknutih naunih radnika i strunjaka za odgovarajue naunonastavne, odnosno umjetnikonastavne oblasti, predstavnika osnivaa visokokolske ustanove te predstavnika Ministarstva. (6) Akt o obrazovanju strune komisije iz stava (4) ovog lana obavezno sadri opis poslova i zadataka, nain rada, rok za izvrenje povjerenih poslova i zadataka te visinu naknade za rad lanovima komisije. lan 26. (Upis u registar akreditiranih i licenciranih visokokolskih ustanova) (1) Nakon to struna komisija iz lana 25. ovog Zakona utvrdi da su ispunjeni uvjeti za poetak rada i dalji rad, novoosnovana visokokolska ustanova, na osnovu rjeenja Ministarstva o ispunjavanju svih uvjeta za poetak rada i dalji rad, upisuje se u Registar. (2) Ako se utvrdi da visokokolska ustanova u osnivanju ne ispunjava uvjete navedene u zakonu, Standardima i normativima te provedbenim aktima, Ministarstvo e rjeenjem odrediti primjeren rok za otklanjanje utvrenih nedostataka i o tome obavijestiti osnivaa. (3) Smatra se da je osniva odustao od zahtjeva ukoliko u roku od 30 dana od dana dostavljanja rjeenja iz stava (2) ovog lana ne otkloni utvrene nedostatke. (4) Komisija iz lana 25. ovog Zakona e u roku kraem od 15 dana razmotriti dostavljene dokaze o otklanjanju utvrenih nedostataka i utvrditi da li su ispunjeni uvjeti za poetak rada i dalji rad visokokolske ustanove u osnivanju i o tome obavijestiti Ministarstvo, koje e na osnovu dostavljenog izvjetaja donijeti rjeenje u skladu sa zakonom. (5) Protiv rjeenja Ministarstva iz st. (1), (2) i (4) ovog lana nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. (6) Visokokolska ustanova moe izvriti upis studenata i poeti sa radom nakon upisa u Registar i Sudski registar. (7) Pored Registra iz stava (1) ovog lana, Ministarstvo vodi evidenciju odnosno registre: a) studijskih programa;

b) c)

studija van sjedita visokokolske ustanove; akademskog osoblja i ostalih zaposlenika u oblasti visokog obrazovanja;

d) lica kojima je izreena mjera suspenzije, odnosno otkaza ugovora o radu na visokokolskim ustanovama na podruju Kantona u skladu sa lanom 121. ovog Zakona; e) lica protiv kojih je pokrenut i okonan prekrajni postupak.

(8) Propis kojim se preciznije ureuje postupak utvrivanja ispunjenosti uvjeta, postupak upisa, sadraj i nain voenja registara iz st. (1) i (7) ovog lana, donosi Ministarstvo. lan 27. (Osnivanje novih organizacionih i podorganizacionih jedinica) Osnivanje novog fakulteta, akademije, instituta, odsjeka i instituta kao podorganizacione jedinice na visokokolskoj ustanovi koja je upisana u registre kao i promjena njihovih naziva, obavlja se na nain i po postupku predvienom za osnivanje visokokolskih ustanova, a na osnovu zahtjeva i elaborata prihvaenog od strane senata visokokolske ustanove. lan 28. (Provjera ispunjavanja uvjeta rada visokokolske ustanove upisane u Registar) (1) Nakon proteka roka od godinu dana od donoenja rjeenja kojim se dozvoljava poetak rada visokokolskoj ustanovi, organizacionoj jedinici ili podorganizacionoj jedinici visokokolske ustanove, Ministarstvo je obavezno formirati posebnu ekspertnu komisiju koja e provjeriti da li visokokolska ustanova ispunjava uvjete za nastavak rada. (2) Ministarstvo je nakon donoenja rjeenja iz stava (1) lana 25. ovog zakona obavezno kontinuirano pratiti ispunjavanje uvjeta za dalji rad visokokolske ustanove na nain da od osnivaa zatrai odnosno odobri imenovanje posebne ekspertne komisije. (3) Ekspertna komisija iz stava (1) ovog lana je obavezna provjeriti odnosno utvrditi da li visokokolska ustanova ispunjava uvjete za dalji rad, te na osnovu utvrenog stanja preduzeti odgovarajue mjere i aktivnosti. (4) U cilju otklanjanja utvrenih nedostataka, koji onemoguavaju dalji rad visokokolske ustanove, komisija iz stava (2) ovog lana je ovlatena provesti radnje iz nadlenosti tijela visokokolske ustanove odnosno organizacione jedinice i to dok traje proces otklanjanja utvrenih nedostataka. Nakon provedenog postupka Komisija Ministarstvu dostavlja izvjetaj sa potrebnim dokazima u cilju potvrde da su utvreni nedostaci otklonjeni.

(5) Ako se utvrdi da visokokolska ustanova ne ispunjava uvjete predviene zakonom, Standardima i normativima te provedbenim aktima, Ministarstvo e odrediti primjeren rok za otklanjanje utvrenih nedostataka. (6) Dok traje rok za otklanjanje utvrenih nedostataka iz stava (5) ovog lana i dok ne dobije rjeenje kojim se potvruje da su utvreni nedostaci otklonjeni, visokokolska ustanova ne moe vriti prijem i upis studenata niti obavljati druge aktivnosti koje su uvjetovane otklanjanjem utvrenih nedostataka. (7) Ministarstvo e rjeenjem zabraniti obavljanje djelatnosti visokokolskoj ustanovi i o tome obavijestiti osnivaa, nadleni sud koji vodi Sudski registar i Agenciju za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta (u daljnjem tekstu: Agencija) ukoliko se utvreni nedostaci ne mogu otkloniti od strane posebne ekspertne komisije. POGLAVLJE III. LICENCIRANJE I AKREDITACIJA lan 29. (Licenciranje) (1) Licenciranje predstavlja proces provjere ispunjenosti Standarda i normativa za osnivanje i rad visokokolske ustanove radi dodjele dozvole (licence) za obavljanje djelatnosti visokog obrazovanja. (2) Licencu, na zahtjev visokokolske ustanove, dodjeljuje Ministarstvo nakon okonanog postupka licenciranja. (3) Licencom se utvruje: vrsta ustanove, studijski programi, maksimalni broj studenata koji se mogu upisati na studijske programe sva tri ciklusa, kao i stepeni odnosno diplome koje visokokolska ustanova moe dodjeljivati. (4) Standarde i normative iz stava (1) ovog lana donosi Vlada na prijedlog Ministarstva, koje u postupku utvrivanja prijedloga obavezno uzima u obzir norme kojima se odreuju minimalni standardi u oblasti visokog obrazovanja, a koje utvruje Agencija. (5) Visokokolska ustanova moe poeti sa radom odnosno obavljati svoju djelatnost nakon dobijanja licence. (6) Pravilnik kojim se precizira postupak osnivanja i licenciranja visokokolskih ustanova donosi ministar. lan 30. (Akreditacija) (1) Akreditacija je formalna potvrda (rjeenje) o ispunjenosti Kriterija za akreditaciju koje propisuje Agencija, a koju, nakon provedene nezavisne vanjske ocjene kvaliteta i preporuke agencije, donosi ministar.

(2) U postupku akreditacije studijskog programa utvruje se da li su ispunjeni uvjeti za obavljanje nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog, umjetnikonastavnog i naunoistraivakog rada visokokolske ustanove u skladu sa kriterijima. lan 31. (Zahtjev za izdavanje akreditacije) (1) Licencirana visokokolska ustanova podnosi zahtjev za akreditaciju Ministarstvu, najkasnije do isteka roka utvrenog u lanu 61. Okvirnog zakona. (2) Nakon prijema zahtjeva i provjere njegove urednosti, Ministarstvo predlae Agenciji strunjake za akreditaciju sa utvrene liste strunjaka. lan 32. (Nezavisna Komisija eksperata) (1) Nezavisna komisija strunjaka, koju imenuje Agencija, kontaktira visokokolsku ustanovu, i preko Agencije dogovora posjetu visokokolskoj ustanovi radi provjere ispunjenosti kriterija o akreditaciji. (2) Komisija iz stava (1) ovog lana izrauje izvjetaj koji sadri ocjenu ispunjenosti kriterija i preporuke za unapreenje kvaliteta na visokokolskoj ustanovi. lan 33. (Postupak dodjele akreditacije) (1) Agencija e, nakon prijema i analize izvjetaja Komisije iz lana 32. stav (1) ovog Zakona, izraditi preporuku koju e sa izvjetajem iz lana 32. stav (2) ovog Zakona dostaviti Ministarstvu, a na osnovu koje ministar donosi: a) rjeenje o akreditaciji visokokolske ustanove, odnosno studijskog programa;

b) rjeenje o uslovnoj akreditaciji sa rokom za otklanjanje nedostataka koji ne moe biti dui od godinu dana; c) rjeenje kojim se zahtjev odbija.

(2) Licencirana visokokolska ustanova kojoj je dodijeljena uslovna akreditacija obavezna je, najkasnije do isteka roka iz take b) stava (1) ovog lana, Ministarstvu dostaviti izvjetaj sa potrebnim dokazima da su utvreni nedostaci otklonjeni u skladu sa zakonom. (3) Ministarstvo e, nakon analize izvjetaja iz stava (2) ovog lana, i pod uvjetom da su nedostaci otklonjeni, u roku od 15 dana donijeti rjeenje o akreditaciji visokokolske ustanove, odnosno studijskog programa. (4) Ukoliko se nakon isteka roka iz take b) stava (1) ovog lana, utvreni nedostaci ne otklone, ministar je obavezan, u roku od 15 dana, donijeti rjeenje kojim se oduzima akreditacija visokokolskoj ustanovi, odnosno studijskom programu.

(5) Akreditacija po zahtjevu iz lana 32. stav (1) dodjeljuje se, najdue, na vremenski period od pet godina, nakon ega se obavezno provodi ponovni postupak akreditiranja. (6) Protiv rjeenja iz ovog lana nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. (7) Ista visokokolska ustanova ili isti osniva moe podnijeti ponovni zahtjev iz lana 31. stav (1) nakon isteka roka od najmanje dvanaest mjeseci od donoenja pravosnanog rjeenja, ukoliko je rjeenje bilo negativno. (8) Ministarstvo e Agenciji dostaviti rjeenje o akreditaciji radi upisa akreditiranih visokokolskih ustanova u dravni registar akreditiranih visokokolskih ustanova. (9) Ministarstvo e osigurati stalnu dostupnost na svojoj web-stranici liste akreditiranih visokokolskih ustanova na podruju (10) Pravilnik o postupku akreditacije donosi ministar. lan 34. (Oduzimanje licence i akreditacije) (1) Ako se, na temelju nadzora u skladu sa ovim Zakonom, utvrdi da je visokokolska ustanova prestala ispunjavati uvjete iz licence i akreditacije, a uoeni propusti se ne mogu otkloniti bez ozbiljnih posljedica po kvalitet studija, Ministarstvo e, uz prethodno pribavljeno oitovanje Agencije, rjeenjem oduzeti licencu i akreditaciju. (2) Ako se uoeni nedostaci mogu otkloniti, Ministarstvo e utvrditi rok, ne dui od dva mjeseca, u kojem visokokolska ustanova mora otkloniti utvrene nedostatke. (3) U sluaju ponitenja rjeenja o akreditaciji, Ministarstvo dostavlja zahtjev Agenciji za ispis date visokokolske ustanove iz dravnog registra akreditiranih visokokolskih ustanova. (4) Protiv rjeenja Ministarstva iz stava (1) ovog lana nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema rjeenja. DIO ETVRTI USTANOVE STATUSNE PROMJENE I STATUT VISOKOKOLSKE

lan 35. (Statusne promjene i prestanak rada visokokolske ustanove) (1) Statusne promjene i prestanak rada visokokolske ustanove vre se u skladu sa zakonom.

(2) Visokokolska ustanova moe, u skladu sa zakonom, proiriti djelatnost, promijeniti naziv i sjedite, kao i vriti statusne promjene: spajanje, podjelu i izdvajanje. (3) Statusne promjene se obavljaju na nain i po postupku predvienom za osnivanje visokokolske ustanove, a na osnovu zahtjeva i elaborata na koji je saglasnost dao senat visokokolske ustanove. (4) Elaborat iz stava (3) ovog lana, koji sadri elemente propisane u lanu 20. ovog Zakona, visokokolska ustanova podnosi osnivau. (5) a) Visokokolska ustanova prestaje sa radom: ako prestanu da postoje uvjeti za obavljanje djelatnosti visokokolske ustanove;

b) ako je visokokolskoj ustanovi izreena mjera zabrane obavljanja djelatnosti zbog toga to ne ispunjava uvjete u skladu sa zakonom, a u roku odreenom u izreenoj mjeri nije otklonila te nedostatke; c) ako se pravosnanom odlukom suda utvrdi nitavnost upisa u Sudski registar;

d) ako se prestane baviti djelatnou visokog obrazovanja kao osnovnom djelatnou, odnosno ako se organizira u privredno drutvo; e) ako vie ne postoji potreba za obavljanjem djelatnosti visokokolske ustanove;

f) u drugim sluajevima odreenim zakonom ili aktom o osnivanju visokokolske ustanove. (6) Odluku o prestanku rada visokokolske ustanove donosi osniva o emu je obavezan obavijestiti Ministarstvo u roku od 15 dana od dana donoenja odluke. (7) Visokokolska ustanova koja prestaje sa radom obavezna je obezbijediti finansijska sredstva za zavretak studija kod druge odgovarajue akreditirane i licencirane visokokolske ustanove za sve svoje studente upisane prije donoenja odluke o prestanku rada. (8) U sluaju prestanka rada visokokolske ustanove odgovornost osnivaa je da osigura trajno uvanje javnih isprava, arhiva i druge dokumantacije u skladu sa zakonom. lan 36. (Statut visokokolske ustanove) (1) Statut je osnovni akt visokokolske ustanove kojim se ureuje organizacija, nain rada, upravljanje, rukovoenje i druga pitanja od znaaja za obavljanje djelatnosti visokokolske ustanove. (2) Statut donosi senat uz prethodno miljenje upravnog odbora visokokolske ustanove.

(3) Statut visokokolske ustanove obavezno sadri odredbe kojima se reguliu sljedea pitanja: a) b) c) organizacija visokokolske ustanove; zastupanje i predstavljanje visokokolske ustanove; pravila za izbor lanova upravnog odbora koje imenuje senat;

d) organizacija nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog, umjetnikonastavnog i naunoistraivakog rada, kao i nain organiziranja i realiziranja studijskih programa; e) f) pravila studiranja i prava studenata; izbor u akademska zvanja;

g) nain implementacije Evropskog kreditnog transfer - sistema (u daljnjem tekstu: ECTS); h) i) kriteriji za dodjelu akademskih titula; obaveze visokokolske ustanove prema osnivau; visokokolske ustanove i

j) akademska, finansijska i druga ovlatenja organizacionih jedinica u pravnom prometu; k) organizacija i nadlenost organizacionih jedinica;

l) nain realizacije statusnih promjena i obrazovanja novih organizacionih jedinica i studijskih odsjeka; m) nain ostvarivanja prihoda, upravljanje sredstvima i imovinom;

n) kriterije za provoenje procesa interne evaluacije studijskih/nastavnih programa i rada akademskog osoblja te primjene rezultata provedene evaluacije; o) p) r) s) vrste, djelokrug i nain organizacije rada tijela visokokolske ustanove; oblik i nivo uea studenata u radu tijela visokokolske ustanove; nain izjanjavanja i donoenja odluka tijela o pojedinim pitanjima; odgovornost studenata i akademskog osoblja prema drutvenoj zajednici i

t) druga pitanja od znaaja za rad visokokolske ustanove u skladu sa zakonom i osnivakim aktom. (4) Statut visokokolske ustanove mora biti usklaen sa zakonom.

(5) Nakon usvajanja statuta od strane senata, visokokolska ustanova dostavlja statut sa miljenjem upravnog odbora Ministarstvu s ciljem pribavljanja rjeenja o usklaenosti statuta sa zakonom. (6) Ministarstvo je obavezno u roku od 60 dana od prijema statuta, obavijestiti visokokolsku ustanovu o njegovoj usklaenosti sa zakonom, a ukoliko se Ministarstvo u ovom roku ne oituje, smatrat e se da je statut usklaen sa zakonom. (7) Ministarstvo e obrazloiti svoje rjeenje i dati upute za otklanjanje nedostataka ukoliko utvrdi neusklaenosti i odbije donijeti rjeenje o usklaenosti statuta sa zakonom. (8) Postupak iz stava (5) ovog lana provodi se i u sluaju izmjena i dopuna statuta. DIO PETI - DJELATNOST I UVJETI ZA OBAVLJANJE DJELATNOSTI VISOKOKOLSKE USTANOVE, UNUTRANJA I VANJSKA OCJENA KVALITETA POGLAVLJE I. DJELATNOST I UVJETI ZA OBAVLJANJE DJELATNOSTI VISOKOKOLSKE USTANOVE lan 37. (Djelatnost univerziteta) (1) Univerzitet je autonomna akreditirana i licencirana visoko- kolska ustanova koja se bavi nastavnim, naunonastavnim, umjetnikim, umjetnikonastavnim i naunoistraivakim radom, koja nudi akademske stepene sva tri ciklusa studija i realizira najmanje pet razliitih nastavnih programa iz najmanje tri naune oblasti prirodne nauke, tehnike nauke, biomedicina i zdravstvo, biotehnike nauke, drutvene nauke i humanistike nauke, sa ciljevima koji ukljuuju unapre- enje visokog obrazovanja, odnosno nauni, kulturni, drutveni i ekonomski razvoj Bosne i Hercegovine i Kantona, promociju demokratskog, graanskog drutva, postizanje najviih standarda nastave i naunoistraivakog i strunog rada u skladu sa zakonom. (2) Univerzitet se moe baviti pruanjem i struno - konsultantskih, ekspertnih i drugih usluga u skladu sa zakonom. lan 38. (Organizacija univerziteta) (1) Univerzitet svoju djelatnost ostvaruje preko svojih tijela i organizacionih jedinica definiranih zakonom i statutom univerziteta. (2) (3) Univerzitet ima svojstvo pravnog lica. Organizacione jedinice univerziteta nemaju svojstvo pravnog lica.

(4) Statutom univerziteta se ureuju pitanja prijenosa ovlatenja sa univerziteta na organizacione jedinice u svim segmentima rada i odluivanja, ukljuujui i zastupanje u pravnom prometu. (5) U okviru univerziteta mogu se vriti statusne promjene u skladu sa ovim Zakonom. lan 39. (Djelatnost visoke kole) (1) Visoka kola je samostalna visokokolska ustanova koja je akreditirana i licencirana za dodjelu diploma i zvanja prvog ciklusa studija, sa ciljevima koji ukljuuju pripremu i obuku pojedinca za struni, ekonomski i kulturni razvoj Bosne i Hercegovine i Kantona, promociju demokratskog, graanskog drutva te postizanje visokih standarda nastave i visokog obrazovanja u skladu sa zakonom. (2) Visoka kola realizira najmanje jedan nastavni program iz jedne naune ili umjetnike oblasti. (3) Visoka kola ima svojstvo pravnog lica.

(4) U okviru visoke kole mogu se vriti statusne promjene u skladu sa ovim Zakonom. lan 40. (Naziv visokokolske ustanove) (1) Naziv visokokolske ustanove odreuje osniva, u skladu sa zakonom.

(2) Visokokolska ustanova ima peat, znak i suhi ig iji se izgled, sadraj i nain koritenja utvruje statutom. (3) Na odredbe statuta koje se odnose na pitanja iz st. (1) i (2) ovog lana Ministarstvo daje posebnu saglasnost. lan 41. (Prava i obaveze visokokolske ustanove) Visokokolska ustanova, u skladu sa zakonom, statutom, drugim propisima i opim aktima, ima pravo i obavezu da: a) realizira i unapreuje nastavni, naunonastavni, umjetniki, umjetnikonastavni i naunoistraivaki rad u skladu sa stratekim interesima Bosne i Hercegovine i Kantona, i u skladu sa vrijednostima i mjerilima kvaliteta evropskog sistema visokog obrazovanja; b) c) utvruje plan razvoja; utvruje ope, strune i fakultativne predmete;

d) provodi aktivnosti na izradi i odbrani doktorskih disertacija i uestvuje u provoenju postupka za sticanje doktorata nauka; e) predlae dodjeljivanje poasnih doktorata nauka i poasnih univerzitetskih zvanja; f) bira i opoziva lanove svojih tijela;

g) vri nostrifikaciju i ekvivalenciju, odnosno priznavanje stranih visokokolskih kvalifikacija posredstvom organizacionih jedinica, odnosno putem imenovanja posebne komisije, a u skladu sa ovim Zakonom; h) promovira domau i meunarodnu saradnju sa visokokolskim ustanovama u organizaciji nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog, umjetnikonastavnog, naunoistraivakog i strunog rada te podstie meunarodnu mobilnost studenata i akademskog osoblja; i) kontinuirano razvija sistem kontrole i osiguranja kvaliteta kako bi se obezbijedio visok stepen kvaliteta i postigli ciljevi djelatnosti visokog obrazovanja; j) u cilju realiziranja nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog, umjetnikonastavnog i naunoistraivakog rada, osniva institute, centre, zavode, katedre, laboratorije, galerije, scene i druge organizacione oblike, uz prethodno pribavljenu saglasnost osnivaa; k) planira, utvruje, donosi, razvija i primjenjuje nastavne planove, nastavne programe i istraivake projekte; l) predlae kriterije za utvrivanje redoslijeda prijema kandidata za upis na visokokolsku ustanovu i vri prijem i upis studenata i odreuje metode provjere znanja; m) vri izbor akademskog osoblja i drugih zaposlenika;

n) organizira i izvodi odgovarajue forme naunog, strunog i umjetnikog usavravanja akademskog osoblja; o) organizira i realizira izdavaku djelatnost, posebno izdavanje udbenika i druge naune i strune literature; p) vodi brigu o materijalnim pitanjima akademskog osoblja i drugih zaposlenika na visokokolskoj ustanovi; r) osigurava ostvarivanje svih studentskih prava utvrenih ovim Zakonom i statutom; s) efikasno, ekonomino, transparentno i odgovorno upravlja imovinom i budetom koji su joj na raspolaganju;

t) ispoljava otvorenost prema javnosti, graanima i lokalnoj zajednici, promovira potivanje i afirmaciju ljudskih prava te razvija osjeaj drutvene odgovornosti studenata, akademskog osoblja i drugih zaposlenika; u) vri i druge poslove u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima. lan 42. (Imovina) (1) Visokokolska ustanova stie imovinu, upravlja njome i koristi je u skladu sa zakonom. (2) Nepokretnosti i druga imovina visokokolske ustanove, obezbijeena od osnivaa za osnivanje i rad visokokolske ustanove, imovina je osnivaa, ako aktom o osnivanju ustanove nije drugaije odreeno. (3) Imovina steena obavljanjem registrirane djelatnosti visokokolske ustanove, kao i imovina steena na osnovu zavjetanja i poklona ili na drugi zakonit nain svojina je visokokolske ustanove koja je tu imovinu stekla. (4) Imovina iz stava (3) ovog lana moe se sticati samo u cilju obavljanja, razvijanja i unapreenja osnovne djelatnosti i ne moe biti koritena u cilju promjene statusa visokokolske ustanove ili uzurpacije prava osnivaa od strane drugih subjekata ili same visokokolske ustanove. (5) Imovina iz st. (2) i (3) ovog lana ne moe se otuiti ili na neki drugi nain opteretiti bez prethodne saglasnosti osnivaa, a moe se koristiti samo u cilju obavljanja registrirane djelatnosti u skladu sa ovim Zakonom. (6) Imovina visokokolske ustanove kao javne ustanove se amortizira u skladu sa zakonom. (7) Imovinu i imovinske interese visokokolske ustanove kao javne ustanove zastupa i titi Pravobranilatvo Kantona Sarajevo. lan 43. (Nepovredivost objekata visokokolske ustanove) (1) Objekti visokokolskih ustanova su nepovredivi.

(2) Pod nepovredivou iz stava (1) ovog lana se podrazumijeva da bez odobrenja rektora univerziteta, direktora visoke kole, rukovodioca organizacione jedinice, lica koje su oni ovlastili ili drugih lica ovlatenih statutom, policija i drugi organi za gonjenje i spreavanje izvrenja krivinih djela nemaju pravo ulaska u objekte univerziteta ili visoke kole. (3) Izuzetno, s ciljem spreavanja izvrenja ili zaustavljanja izvrenja krivinog djela, nastupanja tetnih posljedica od prirodnih nepogoda i drugih nesrea, organi iz stava (2) ovog lana i druga nadlena tijela u okviru svoje registrirane djelatnosti mogu preduzeti neophodne mjere unutar objekta visokokolske ustanove, s tim da su

obavezni o preduzetim radnjama odmah obavijestiti upravu univerziteta i upravu organizacione jedinice, odnosno visoke kole. lan 44. (Organiziranje zajednikih, interdisciplinarnih i multidisciplinarnih) (1) Univerzitet moe organizirati studij za sva tri ciklusa studija u saradnji sa domaom ili stranom visokokolskom ustanovom. (2) Visoka kola moe organizirati studij prvog ciklusa studija u saradnji sa domaom ili stranom visokokolskom ustanovom. (3) Na zahtjev organizacione jedinice univerzitet moe dati saglasnost da jedna ili vie organizacionih jedinica organizira multidisciplinarni, interdisciplinarni. (4) U organiziranju studija iz st. (1) i (2) ovog lana, visokokolska ustanova moe realizirati program za sticanje dvojnih ili zajednikih diploma. (5) Institut kao organizaciona jedinica moe podnijeti zahtjev univerzitetu da u saradnji sa domaom ili stranom visokokolskom ustanovom organizira drugi i trei ciklus studija. (6) Za realizaciju studija iz ovog lana visokokolska ustanova je obavezna, uz prethodno miljenje senata, pribaviti i saglasnost Ministarstva. Cijenu ovakvog studija za visokokolsku ustanovu kao javnu ustanovu posebnom odlukom utvruje Vlada, putem Ministarstva, na prijedlog visokokolske ustanove, a za visokokolsku ustanovu kao ustanovu cijenu ovakvog studija utvruje osniva te o toj cijeni obavjetava Ministarstvo. lan 45. (Nastavni planovi i nastavni programi) (1) Studij za sva tri ciklusa na visokokolskim ustanovama se izvodi po nastavnim planovima i nastavnim programima koje svojom odlukom odobrava senat. (2) Visokokolske ustanove su obavezne u cijelosti realizirati usvojene i odobrene nastavne planove i programe. (3) Nastavnim planom utvruju se nastavni predmeti i ukupan broj asova predavanja, vjebi i drugih obaveznih oblika nastavnog rada. (4) Nastavnim programom utvruje se sadraj nastavnog predmeta, nain izvoenja nastave, polaganja ispita i drugih vidova provjere znanja, preporueni udbenici, prirunici i druga preporuena literatura na osnovu koje se stiu znanja, vri priprema za polaganje ispita i vri provjera znanja iz tog nastavnog predmeta. lan 46. (Nastavni predmeti) (1) Nastavni predmeti mogu biti: opi, struni i fakultativni.

(2) Struni i opi predmeti su obavezni, a fakultativni su obavezni samo za one studente koji su ih izabrali. (3) Fakultativni predmeti se uvode u nastavni plan i program i predlau studentu kao izbor za proirivanje strunih znanja, obrazovanja i ope kulture. (4) Visokokolska ustanova moe utvrditi da neki od strunih predmeta budu zajedniki predmeti, kojim se daju zajednike strune osnove, studentima koji studiraju komplementarne naune, odnosno umjetnike oblasti. (5) Nastava iz opih predmeta moe se organizirati i na nivou univerziteta, koji ovu nastavu organizira sa matinom organizacionom jedinicom visokokolske ustanove za svaki predmet. (6) Nastava i ispiti iz odreenih predmeta mogu se obavljati i na drugoj organizacionoj jedinici koja je matina za taj predmet, to se regulira statutom odnosno drugim opim aktom visokokolske ustanove. (7) Ope nastavne predmete za organizacionu jedinicu utvruje univerzitet kao javna ustanova, na prijedlog te organizacione jedinice. lan 47. (Postupak utvrivanja i donoenja nastavnog plana i programa predmeta) (1) Nastavni plan i program opih predmeta utvruje i donosi visokokolska ustanova na prijedlog organizacione jedinice. (2) Nastavni plan i program ostalih predmeta utvruje i donosi organizaciona jedinica, uz prethodnu saglasnost univerziteta, a to se preciznije ureuje statutom odnosno drugim opim aktom univerziteta. lan 48. (Nastavni plan ciklusa studija) Visokokolska ustanova, koja organizira studij, obavezna je objaviti nastavne programe na nain utvren pravilima visokokolske ustanove. lan 49. (Primjena nastavnog plana i nastavnih programa) Primjenu nastavnog plana i nastavnih programa prati vijee organizacione jedinice, odnosno odgovarajui struni organ univerziteta i daje prijedlog za njihovu izmjenu. lan 50. (Uvoenje novog i inoviranje postojeeg nastavnog plana i programa) (1) Radi ostvarivanja javnog interesa, utvrenog odlukom Skuptine ili Strategijom razvoja visokog obrazovanja, a u cilju obezbjeenja neophodnog strunog kadra, Ministarstvo moe da zahtijeva od visokokolske ustanove kao javne ustanove da

uvede novi ili inovira postojei nastavni plan i program, kojim se omoguava obrazovanje kadrova sa odgovarajuim kvalifikacijama. (2) Da bi udovoljila zahtjevu iz stava (1) ovog lana visokokolska ustanova moe da zatrai neophodnu strunu i materijalnu pomo od Ministarstva. lan 51. (Izmjene nastavnog plana i programa) (1) Izmjena nastavnog plana i nastavnih programa vri se po istom postupku kao i njihovo donoenje, utvreno ovim Zakonom, i ne moe se primjenjivati retroaktivno, u smislu utvrivanja dodatnih obaveza studentu za studijske godine koje je uspjeno okonao. (2) Izmjena nastavnog plana i nastavnih programa vri se po istom postupku kao i njihovo donoenje, utvreno ovim Zakonom i ne moe se primjenjivati retroaktivno. POGLAVLJE II. UNUTRANJA I VANJSKA OCJENA KVALITETA lan 52. (Samovrednovanje odnosno unutranja ocjena kvaliteta) (1) Visokokolska ustanova je obavezna uspostaviti i razviti sistem kvaliteta, odnosno osigurati njegovu primjenu. (2) Odluku o uspostavi sistema iz stava (1) ovog lana usvaja upravni odbor na prijedlog senata. (3) Visokokolska ustanova provodi postupak samovrednovanja i ocjene kvaliteta nastavnog plana i programa i uvjeta rada, rezultata evaluacije rada akademskog osoblja nakon zavretka nastave, a izvjetaj o provedenim postupcima dostavlja Ministarstvu i organu utvrenom statutom najkasnije 15 dana nakon provedenog postupka. (4) Postupak samovrednovanja se provodi kontinuirano u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove i aktima Agencije. (5) Postupak samovrednovanja podrazumijeva provjeru nastav- nih planova i programa, nastavne opreme, kvalifikacija akademskog osoblja, naina realiziranja nastave, prolaznosti studenata na ispitima i drugih neophodnih pokazatelja uspjenosti rada visokokolske ustanove, to se preciznije ureuje pravilnikom koji donosi upravni odbor na prijedlog senata visokokolske ustanove. (6) Visokokolska ustanova je, pored dokumentacije i evidencije utvrene zakonom i statutom, obavezna uspostaviti svoj jedinstveni elektronski informacioni sistem koji obuhvata jedinstvenu bazu podataka o akademskom i neakademskom poslovanju, podatke o svim radno-pravnim i drugim statusnim pitanjima zaposlenika, o broju, strukturi, statusu upisanih studenata, kao i svu dokumentaciju i evidenciju utvrenu zakonom i statutom koju vodi studentska sluba u djelokrugu svog rada i to u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog Zakona.

(7) Sadraj i tehnike parametre jedinstvenog informacionog sistema iz stava (6) ovog lana posebnim Pravilnikom na prijedlog visokokolske ustanove utvruje Ministarstvo u roku od est mjeseci od dana stupanja na snagu ovog Zakona. (8) Visokokolska ustanova je obavezna osigurati Ministarstvu i ovlatenom licu nadlene inspekcije konstantan i nesmetan on-line i svaki drugi pristup bazama podataka iz stava (7) ovog lana. lan 53. (Vanjska ocjena kvaliteta) (1) Visokokolska ustanova je obavezna da nakon svakih pet godina pribavi vanjsku ocjenu kvaliteta za svaki studijski program, u skladu sa zakonom i statutom. (2) Izvjetaj o izvrenoj evaluaciji uz odgovarajue obrazloenje iz stava (1) ovog lana visokokolska ustanova je obavezna dostaviti Ministarstvu najkasnije u roku od 15 dana nakon pribavljanja vanjske ocjene kvaliteta studijskih programa. DIO ESTI - CIKLUSI STUDIJA I DIPLOME lan 54. (Ciklusi studija) (1) Visoko obrazovanje organizira se u tri ciklusa:

a) prvi ciklus vodi do akademskog zvanja zavrenog dodiplomskog studija (the degree of Bachelor) ili ekvivalenta, steenog nakon najmanje tri i najvie etiri godine studija nakon sticanja svjedoanstva o zavrenoj srednjoj koli, koji se vrednuje sa najmanje 180 odnosno 240 ECTS bodova, b) drugi ciklus vodi do akademskog zvanja magistra ili ekvivalenta, steenog nakon zavrenog dodiplomskog studija, traje jednu ili dvije godine, a vrednuje se sa 60 odnosno 120 ECTS bodova, i to tako da u zbiru s prvim ciklusom nosi 300 ECTS bodova, i c) trei ciklus vodi do akademskog zvanja doktora ili ekvivalenta, traje tri godine i vrednuje se sa 180 ECTS bodova. (2) Jedan semestar studija nosi 30 ECTS bodova u svakom ciklusu.

(3) Iz odredbi stava (1) ovog lana izuzima se studij medicinske grupe nauka u prvom ciklusu koji se vrednuje do 360 ECTS bodova. lan 55. (Nain pohaanja studija) Studij na visokokolskoj ustanovi se moe pohaati redovno, vanredno, uenjem na daljinu, ili kombiniranjem ova tri modela studiranja, na nain utvren statutom visokokolske ustanove.

lan 56. (Pravila studiranja) (1) Detaljnija organizacija studija i trajanje studija, postupak ispitivanja i ocjenjivanja, uvjeti i postupak provoenja zavrnog rada, isprave o studijima i druga relevantna pitanja utvruju se za svaki ciklus studija pravilima studiranja koja donosi senat, a odobrava upravni odbor visokokolske ustanove. (2) Visokokolska ustanova, odnosno organizacione jedinice su obavezni da prije upisa studenata u studijsku godinu na javan i transparentan nain objavom na oglasnoj ploi i svojoj WEB-stranici upoznaju sve studente sa pravilima studiranja, koja se tokom studijske godine ne mogu mijenjati. (3) Senat visokokolske ustanove kao ustanove, odnosno vijee organizacione jedinice visokokolske ustanove kao javne ustanove, posebnom odlukom koju je duna objaviti na svojoj WEB-stranici prije poetka svakog ciklusa studija, utvruje obavezne i preporuene udbenike i prirunike, kao i drugu preporuenu literaturu na osnovou koje se priprema i polae ispit. (4) Izmjene i dopune odluke iz stava (1) ovog lana vri senat visokokolske ustanove kao ustanove, odnosno vijee organizacione jedinice visokokolske ustanove kao javne ustanove. (5) lanu akademskog osoblja zabranjeno je od studenta zahtijevati kupovinu literature iz stava (1) ovog lana, kao i posjedovanje takvog udbenika odnosno prirunika u postupku provjere znanja. lan 57. (Studijski programi) (1) Studijski programi podijeljeni su na studijske godine i semestre.

(2) U skladu sa (E)CTS-om, obim nastavnih programa iznosi 60(E)CTS studijskih bodova - kredita u jednoj studijskoj godini, odnosno 30 (E)CTS studijskih bodova kredita u jednom semestru. (3) Broj studijskih bodova-kredita za pojedini predmet odreuje se prema broju sati nastave, (predavanja, vjebe, seminari), potrebnom vremenu rada studenta na samostalnim zadacima, potrebnom vremenu za uenje kod pripreme za provjeru znanja i ocjenjivanje i potrebnom vremenu koje akademsko osoblje provodi u pruanju pomoi studentu u sticanju potrebnog znanja. (4) Jedan (E)CTS studijski bod - kredit predstavlja 25 sati ukupnog optereenja studenta kroz sve oblike njegovog rada na odreenom predmetu, odnosno do 30 sati ukupnog optereenja kada su u pitanju studijski programi medicinske grupe nauka. (5) Ciklusi studija i programi koji vode do akademske titule, strunog i naunog zvanja koje nudi visokokolska ustanova fleksibilni su, tako da omoguavaju mobilnost studenata u odgovarajuim fazama, sa dodjelom (E)CTS bodova-kredita i/ili kvalifikacija, zavisno od rezultata rada koje je student ostvario.

(6) Kod utvrivanja pravila studiranja visokokolska ustanova osigurava potivanje vaeeg evropskog sistema prenosa bodova-kredita. lan 58. (Organizacija studijske godine) (1) Studijska godina se organizira u dva semestra: zimski i ljetni.

(2) Nastava u zimskom semestru poinje treeg ponedjeljka u septembru i traje 16 sedmica (15 sedmica kontinuiranih aktivnosti plus sedam radnih dana za zavrni ispit). (3) Dopunska nastava i popravni ispiti nakon zimskog semestra traju najdue etiri sedmice. (4) Ovjera zimskog semestra i upis ljetnog semestra traje do dvije sedmice.

(5) Nastava u ljetnom semestru poinje treeg ponedjeljka u februaru i traje 16 sedmica (15 sedmica kontinuiranih aktivnosti plus sedam radnih dana za zavrni ispit). (6) Dopunska nastava i popravni ispiti nakon ljetnog semestra traju najdue etiri sedmice. (7) (8) Ljetni odmor traje najdue 8 sedmica. Ovjera ljetnog semestra i upis zimskog semestra traju do dvije sedmice.

(9) Visokokolske ustanove odnosno organizacione jedinice organiziraju jedan dodatni ispitni rok sa jednim ispitnim terminom u zadnjoj sedmici avgusta i prve dvije sedmice septembra. (10) Ispitnom terminu iz stava (9) ovog lana mogu pristupiti studenti koji su ostvarili pravo polaganja zavrnih ispita tokom ljetnog i zimskog semestra u skladu sa nastavnim programom. (11) Kalendar organizacije i realizacije nastavnih programa za studijsku godinu utvruje i objavljuje senat visokokolske ustanove, najkasnije 60 dana prije poetka izvoenja nastave. lan 59. (Organizacija nastave) (1) Nastava se realizira i izvodi prema utvrenom rasporedu sati.

(2) Visokokolska ustanova, odnosno njene organizacione jedinice su obavezne objaviti raspored sati iz stava (1) ovog lana, najkasnije deset dana prije poetka realizacije nastave.

(3) Raspored sati sadri: naziv nastavnog programa, oznaku studijske godine, naziv predmeta, vrijeme (dan, sat) odravanja nastave, mjesto odravanja nastave (sale, laboratorije), imena nastavnog osoblja koje izvodi nastavu i druga uputstva o nastavi. (4) Predmetni nastavnik obavezan je da u prvoj sedmici nastave upozna studente s planom rada na predmetu. (5) Pored organizacione jedinice sa odsjecima i katedrama za strane jezike i druge visokokolske ustanove ili organizacione jedinice nastavu ili dio nastave mogu izvoditi i na nekom od stranih jezika, to se regulira statutom. (6) Cijena studija iz stava (5) ovog lana utvruje se odlukom Vlade putem Ministarstva, a na prijedlog visokokolske ustanove. lan 60. (Organizacija ispita, praktinog i strunog rada kod pojedinih oblika nastave) (1) Kada se nastava odnosno pojedini oblici nastave organiziraju u formi "uenja na daljinu" ispiti se obavezno odravaju u sjeditu organizacione jedinice. (2) Ispiti iz umjetnikih predmeta mogu se odravati i izvan sjedita visokokolske ustanove ukoliko se radi o ispitu koji se realizira u formi javnih manifestacija kao to su koncerti, izlobe, predstave i drugi oblici prezentacije umjetnikog stvaralatva. (3) Praktini rad i struna praksa mogu se organizirati i realizirati kao sastavni dio nastave u sjeditu visokokolske ustanove ili na mjestu njihove realizacije odnosno u nastavnoj bazi organizacione jedinice. lan 61. (Obaveze akademskog osoblja) (1) Akademsko osoblje je obavezno linim prisustvom i angamanom u potpunosti realizirati utvreni plan i program iz nastavnog predmeta za koji je izabrano odnosno angairano. (2) Izuzetno, iz opravdanih razloga, nastavnog plana i programa iz stava (1) saglasnost dekana/direktora, zamijeniti predloi predmetni nastavnik odnosno saglasnost vijea. izabrano akademsko lice u realizaciji ovog lana moe, uz prethodnu pismenu druga adekvatna akademska lica koja dekan/direktor uz prethodno pribavljenu

(3) Fond sati koji se realizira na nain i pod uvjetima iz stava (2) ovog lana ne moe prelaziti 30% od ukupno predvienog fonda sati za nastavni predmet u toku studijske godine. (4) Visokokolska ustanova je obavezna svojim statutom utvrditi metode za praenje izvravanja obaveza iz st. (1) i (2) ovog lana od strane akademskog osoblja.

lan 62. (Plan rada) (1) Predmetni nastavnik obavezan je informirati studente o ciljevima, sadraju i metodama realizacije nastave iz nastavnog predmeta, kao i o metodama i kriterijima praenja njihovog rada, provjere znanja i ocjenjivanja. (2) Zadaci predvieni za individualni rad studenta (seminarski radovi, projekti, referati, zadae i drugi oblici realizacije studijskih obaveza) moraju biti ravnomjerno rasporeeni u toku semestra, odnosno studijske godine. (3) Ukupni obim zadataka iz stava (2) ovog lana mora biti usklaen sa optereenjem predvienim na predmetu, saglasno (E)CTS-u. (4) Predmetni nastavnik je obavezan da u toku realizacije nastave, izvravanja samostalnih zadataka od strane studenta i njihovih priprema za savladavanje nastavno-naunih sadraja i provjeru znanja, pomogne studentima organiziranjem i odravanjem redovnih, a po potrebi ili na zahtjev studenata i dodatnih konsultacija. (5) Termini za konsultacije u toku sedmice moraju biti usklaeni sa planom realizacije nastave tako da su prilagoeni obavezama akademskog osoblja, kao i potrebama studenata. Konsultacije mogu biti organizirane u vidu kabinetskih ili konsultacija u uionici, koritenjem e-maila i drugih vidova elektronskih komunikacija, uz obavezu da se najmanje 5 sati sedmino planira za kabinetske konsultacije. (6) Promjena rasporeda sati i plana rada u toku semestra u pravilu nije doputena.

(7) U sluaju nune promjene rasporeda sati i plana rada predmetni nastavnik je obavezan najkasnije 24 sata prije promjene na javan i transparentan nain o tome obavijestiti studente. (8) Predmetni nastavnik je, u skladu sa obavezama utvrenim nastavnim planom i programom, odgovaran za izvoenje svih oblika nastave-predavanja, vjebi, seminara, praktinog rada, kao i za praenje aktivnosti studenata i provjeru njihovog znanja. lan 63. (Vrednovanje znanja studenata) Konaan uspjeh studenta nakon svih predvienih oblika provjere znanja, vrednuje se i ocjenjuje sistemom uporedivim sa (E)CTS skalom ocjenjivanja kako slijedi: a) 10 (A) - izuzetan uspjeh bez greaka ili sa neznatnim grekama, nosi 95-100 bodova; b) c) d) 9 (B) - iznad prosjeka, sa ponekom grekom, nosi 85-94 bodova; 8 (C) - prosjean, sa primjetnim grekama, nosi 75-84 bodova; 7 (D) - openito dobar, ali sa znaajnijim nedostacima, nosi 65-74 bodova;

e) f)

6 (E) - zadovoljava minimalne kriterije, nosi 55-64 bodova; 5 (F, FX) - ne zadovoljava minimalne kriterije, manje od 55 bodova. lan 64. (Oblici provjere znanja studenta)

(1) (2)

Oblici provjere znanja studenta mogu biti pismeni, usmeni i praktini. Provjera znanja je u pravilu pismena i vri se putem testa ili pismenog rada.

(3) Rezultati pismenog dijela ispita moraju biti objavljeni u roku od pet dana od dana odravanja ispita uz obavezno oglaavanje termina u kojem student moe izvriti uvid u svoj rad. (4) (5) (6) Svi oblici provjere znanja su javni. Ispiti iz umjetnikih predmeta polau se u pravilu komisijski. Pismeni ispitni radovi studenata se uvaju do kraja studijske godine.

(7) Visokokolska ustanova je obavezna organizirati i utvrditi termine polaganja ispita tako da student moe biti optereen polaganjem najvie jednog ispita u istom danu. (8) Predmetni nastavnik ne moe vriti provjeru znanja na zavrnom ispitu u prisustvu samo jednog studenta. (9) Vijee organizacione jedinice je obavezno posebnom odlukom utvrditi sve oblike provjere znanja, kao i strukturu sa skalom bodovanja iz svakog nastavnog predmeta. (10) Utvreni elementi vredovanja pojedinih aktivnosti, odnosno propisanih oblika provjere znanja, obavezno se provode kao jedinstvena cjelina. lan 65. (Postupak provjere znanja i ocjenjivanja) (1) Rad studenta prati se i ocjenjuje kontinuirano u toku semestra odnosno studijske godine. (2) Provjera znanja se vri dodjeljivanjem bodova za svaki oblik aktivnosti i provjere znanja u toku semestra, kao i na zavrnom ispitu, na kojem se utvruje konana ocjena. (3) U strukturi ukupnog broja bodova, najmanje 50% bodova mora biti predvieno za aktivnosti i provjere znanja u toku semestra. (4) Zavrni ispit se, u strukturi ukupnog broja bodova, moe vrednovati sa najvie 50% bodova.

(5) Ako student za predviene aktivnosti i provjere znanja tokom semestra osvoji broj bodova koji zadovoljava kriterije za prolaznu ocjenu nije obavezan izai na zavrni ispit. (6) Visokokolska ustanova obavezna je u svakom semestru organizirati nastavu "u uionici" za vanredne studente i studente koji studiraju uenjem na daljinu, i to najmanje prve, osme i petnaeste sedmice svakog semestra, i o tome voditi urednu evidenciju, a to se detaljnije regulira pravilima studiranja visokokolske ustanove. (7) Vanredni studenti i studenti koji studiraju uenjem na daljinu obavezni su prisustvovati oblicima provjere znanja kako je predvieno izvedbenim planovima nastave na visokokolskoj ustanovi, koji se, po pravilu, obavljaju u toku onih radnih sedmica u kojima se organizira i nastava za ove studente, a to se detaljnije regulira pravilima studiranja visokokolske ustanove. (8) Zavrni ispit kao i druge nastavne aktivnosti dozvoljeno je realizirati samo u toku radnog vremena utvrenog u okviru radne sedmice i to u vremenskom terminu od 08-20 sati. lan 66. (Zavrni ispit) (1) Zavrni ispit u skladu sa nastavnim planom i nastavnim programom se obavlja u toku posljednje sedmice nastave ili u prvoj sedmici nakon zavrene nastave. (2) Student koji ne poloi zavrni ispit moe polagati popravni ispit iz predmeta koji nije poloio na kraju jednog semestra, odnosno studijske godine u skladu sa lanom 58. ovog Zakona, osim na onim strunoumjetnikim predmetima kod kojih, zbog prirode nastavnog procesa, ponavljanje ispita nije mogue, a iji se popis blie ureuje aktom organizacione jedinice. (3) Izmeu odravanja zavrnog i popravnog ispita akademsko osoblje e konsultacijama sa studentom, a po potrebi i izvoenjem dopunske nastave, pomoi studentu da se pripremi za polaganje popravnog ispita, to se preciznije ureuje pravilima studiranja visokokolske ustanove. lan 67. (Polaganje ispita pred komisijom po zahtjevu studenta) (1) Student koji nije zadovoljan postignutom ocjenom na ispitu moe, u roku od 24 sata nakon saopenja ocjene, pismeno traiti da ispit ponovi pred komisijom. (2) Zahtjev za ponavljanje ispita iz stava (1) ovog lana mora biti obrazloen.

(3) Dekan, odnosno direktor visoke kole imenuje predsjednika i dva lana ispitne komisije u roku od 24 sata od prijema zahtjeva iz stava (1) ovog lana, ako ocijeni da je zahtjev osnovan.

(4) Predmetni nastavnik ijom ocjenom student nije bio zadovoljan ne moe biti predsjednik komisije, a jedan lan komisije mora biti iz drugog nastavnog predmeta, ali iz iste ili srodne nastavne oblasti. (5) Dekan, odnosno direktor visoke kole odreuje termin polaganja ispita u roku od tri dana od dana podnoenja osnovanog zahtjeva studenta. (6) U sluaju zahtjeva iz stava (1) ovog lana, pismeni ispit ili pismeni dio ispita nee se ponoviti pred komisijom, ve e postojei ocijenjeni pismeni rad komisija ponovno pregledati i ocijeniti, dok je ponavljanje usmenog ispita ili usmenog dijela ispita pred komisijom obavezno. (7) Prilikom utvrivanja ocjene, komisija e uzimati u obzir sve verificirane rezultate rada studenta u toku nastave. (8) Kod prigovora studenta na ocjenu za praktini ispit iz onog predmeta ije polaganje nije mogue ponovno organizirati, komisija, imenovana od strane dekana, a sastavljena od nastavnika iz odgovarajue oblasti, preispitat e odluku nastavnika koji je ispit ocjenjivao i to na osnovu audio/video zapisa i drugih oblika dokumentiranja polaganja ispita te donijeti konanu odluku. (9) Za predmete iz stava (8) ovog lana visokokolske ustanove odnosno organizacione jedinice su dune osigurati audio/video zapis ili drugi adekvatan oblik dokumentiranja toka provjere znanja. (10) Odluka komisije se donosi veinom glasova, a na istu moe se izjaviti alba dekanu, odnosno direktoru visoke kole u roku od 24 sata od saopenja odluke komisije. (11) Student moe traiti komisijski ispit najvie dva puta u toku jedne studijske godine. lan 68. (Prelazak u narednu studijsku godinu) (1) Student moe prenijeti u narednu godinu studija unutar jednog ciklusa studija najvie est (E)CTS studijskih bodova - kredita, ili najvie jedan nepoloeni predmet, ukoliko on nosi vie od est (E)CTS studijskih bodova-kredita, pod uvjetom da nepoloeni predmet koji se prenosi u narednu studijsku godinu nije preduvjet za sluanje drugog predmeta u narednoj studijskoj godini. (2) Student koji obnavlja studijsku godinu obavezan je ponovo prisustvovati realizaciji nastave iz predmeta koje nije poloio. (3) Studentu koji obnavlja studijsku godinu organizaciona jedinica/visokokolska ustanova moe, unutar jednog ciklusa u skladu sa svojim kapacitetima i organizacionim mogunostima, dozvoliti pohaanje nastave i polaganje nastavnih predmeta iz naredne studijske godine pod uvjetom da ukupno optereenje studenata po semestru ne prelazi 30 (E)CTS studijskih bodova- kredita.

(4) Predmeti iz stava (1) i (3) ovog lana utvreni su nastavnim programom i pravilima studiranja. lan 69. (Ovjera semestra i studijske godine) (1) Ovjera semestra i studijske godine obavezna je za sve studente.

(2) Na osnovu ovjerenog semestra i studijske godine utvruje se broj (E)CTS studijskih bodova-kredita koje je student postigao. lan 70. (Zavrni rad) (1) Studijskim programom prvog i drugog ciklusa studija moe biti predvien zavrni (diplomski odnosno magistarski) rad. (2) Studijski program treeg ciklusa sadri zavrni (doktorski) rad koji obimom ne moe biti manji od 120 (E)CTS studijskih bodova-kredita. (3) Vrijeme poetka izrade zavrnog rada prvog i drugog ciklusa studija mora biti usklaeno sa obimom zavrnog rada tako da student moe pristupiti odbrani zavrnog rada najkasnije do kraja semestra, a obavezno prije poetka upisa u naredni ciklus studija. (4) Nain, rok i postupak odobravanja teme, formiranja komisije i odbrane zavrnog rada iz st. (1) i (2) ovoga lana utvruje se statutom visokokolske ustanove. lan 71. (Izbor teme zavrnog rada) (1) Tema zavrnog rada mora biti iz oblasti studijskog programa.

(2) Temu zavrnog rada mogu predloiti mentor ili student, to se detaljnije utvruje pravilima studiranja. (3) Iz razloga multidisciplinarnosti teme zavrnog rada drugog i treeg ciklusa studija, studentu se moe odrediti i vie od jednog mentora. (4) Odluku o zahtjevu kandidata za promjenu mentora odnosno teme zavrnog rada donosi nadleni organ visokokolske ustanove. lan 72. (Odbrana zavrnog rada) (1) Postupak izbora teme, odreivanja i zamjene mentora, odbrane zavrnog rada kao i druga pitanja relevantna za predmetnu materiju preciznije e se regulisati pravilima studiranja za odgovarajue cikluse studija.

(2) Ako student ne zadovolji na odbrani zavrnog rada, ima jo jednom pravo na odbranu istog zavrnog rada ili da zatrai da mu se odobri izbor nove teme, to se preciznije ureuje pravilima studiranja. (3) Zavrni rad u okviru prvog ciklusa studija i njegova odbrana ocjenjuju se jedinstvenom ocjenom od 10 (A) do 5 (F,FX). Ocjena se donosi veinom glasova lanova komisije. (4) Odbrana zavrnog rada je javna. lan 73. (Obaveza objavljivanja zavrnog rada) Visokokolske ustanove na podruju Kantona su obavezne dostaviti propisani broj primjeraka doktorskog rada Nacionalnoj i univerzitetskoj biblioteci u Sarajevu radi njegove katalogizacije. lan 74. (Akademska titula, nauno i struno zvanje) (1) Zavretkom svakog ciklusa studija stie se pravo na odreenu akademsku titulu, odnosno nauno i struno zvanje, u skladu sa Pravilnikom o koritenju akademskih titula, te sticanju naunih i strunih zvanja, saglasno Okvirnom zakonu, kao i druga prava u skladu sa posebnim propisima. (2) U sluaju nedonoenja Pravilnika iz stava (1) ovog lana, Ministarstvo moe donijeti pravilnik kojim se ureuje ova oblast, a koji vai do dana donoenja Pravilnika na dravnom nivou. lan 75. (Zavretak ciklusa studija) Studij odreenog ciklusa smatra se uspjeno zavrenim ako je student poloio sve ispite i odbranio zavrni rad ukoliko je predvien studijskim programom tog ciklusa studija. lan 76. (Dodjela diploma) (1) Visokokolska ustanova je ovlatena da organizira cikluse studija i dodjeljuje diplome za koje je licencirana i akreditirana. (2) Po zavretku svakog ciklusa studija studentu se izdaje diploma kojom se potvruje da je student zavrio odreeni ciklus studija i stekao pravo na odreenu akademsku titulu odnosno struno i nauno zvanje. (3) Uz diplomu, studentu se izdaje i dodatak diplomi za svaki zavreni ciklus studija. (4) Diploma koju izdaje visokokolska ustanova predstavlja javnu ispravu.

(5) Do izdavanja diplome, studentu se izdaje uvjerenje o diplomiranju kao javna isprava kojom se potvruje da je student ispunio uvjete za sticanje zvanja iz ciklusa studija koji je zavrio. (6) Uvjerenje o diplomiranju izdaje se u roku od sedam dana od dana zavretka ciklusa studija i vai do izdavanja dokumenata iz st. (2) i (3) ovog lana. (7) Uvjeti, nain i postupak dodjele, odnosno oduzimanja i ponitavanja diplome po zavrenom ciklusu studija utvruju se zakonom i statutom visokokolske ustanove. lan 77. (Sadraj i izgled diplome) (1) Diploma i dodatak diplomi obavezno sadri osnovne informacije o zavrenom ciklusu studija, steenom zvanju odnosno tituli i ostvarenom uspjehu studenta u toku studija. (2) Diploma i dodatak diplomi se tampaju na jednom od jezika koji su u zvaninoj upotrebi u Bosni i Hercegovini, a visokokolska ustanova moe tampati diplome i na nekom od stranih jezika, to se blie regulira statutom visokokolske ustanove. (3) Diplomu i dodatak diplomi potpisuju rektor i rukovodilac organizacione jedinice, odnosno direktor visoke kole. lan 78. (Certifikati) (1) Visokokolska ustanova je ovlatena izdavati certifikate nakon zavretka neciklinih vidova obrazovanja, u skladu sa odlukom senata visokokolske ustanove i sa programima svih oblika edukacije koji se izvode u okviru programa cjeloivotnog uenja. (2) Edukacija iz stava (1) ovog lana realizira se na visokokolskoj ustanovi odnosno organizacionoj jedinici koja je matina za odreenu oblast i realizira je iskljuivo akademsko osoblje visokokolske ustanove kao i lica iz lana 104. stav (7) ovog Zakona. (3) Dodijeljena zvanja u okviru programa neciklinog obrazovanja ne mogu predstavljati ekvivalent zvanjima iz lana 76. ovog Zakona, a poloeni ispiti i ostvareni bodovi ne mogu predstavljati ekvivalent ispitima odnosno dijelu ispita u okviru ciklusa studija u skladu sa lanom 57. ovog Zakona. (4) Certifikati izdati nakon zavretka neciklinih vidova obrazovanja slue kao dokaz osposobljenosti kandidata za vrenje odnosno obavljanje odreenih poslova i ne predstavljaju ekvivalent diplomi koju izdaje visokokolska ustanova.

lan 79. (Retroaktivna primjena) (1) Visokokolska ustanova ne moe retroaktivno primjenjivati novi koncept studija u skladu sa Bolonjskim visokoobrazovnim procesom ni za jedan zapoeti ciklus studija. (2) Student ima pravo da zavri studij po nastavnom planu i programu koji je vaio prilikom upisa tog studenta, odnosno prije stupanja na snagu ovog Zakona, uz obavezu da zapoeti studij zavri najkasnije do 30.09. 2015. godine. (3) Nakon isteka roka iz stava (2) ovog lana, a na zahtjev studenta i prije isteka tog roka, student ima pravo nastaviti studij prema Bolonjskom procesu na bazi ekvivalencije studija koji je vaio prilikom upisa tog studenta, odnosno prije stupanja na snagu ovog Zakona u odnosu na novi studij, i to u statusu i pod uvjetima koje propisuje visokokolska ustanova, a u skladu sa zakonom i statutom. DIO SEDMI - STUDENT lan 80. (Sticanje i gubitak statusa studenta) (1) Status studenta stie visokokolske ustanove. se upisom na odgovarajui studijski program

(2) Prijem i upis u prvu studijsku godinu vri se na osnovu konanih rezultata javnog konkursa. (3) Pravo uea na javnom konkursu imaju dravljani Bosne i Hercegovine sa zavrenom etverogodinjom srednjom kolom. (4) Pravo uea na javnom konkursu imaju i strani dravljani sa steenim odgovarajuim srednjim obrazovanjem, u skladu sa zakonom, konvencijama i meudravnim ugovorima koji obavezuju Bosnu i Hercegovinu na nain i pod uvjetima utvrenim u lanu 88. ovog Zakona. (5) Upisanom studentu iz stava (1) ovog lana visokokolska ustanova izdaje index iji sadraj i oblik, pravilnikom iz lana 147. stav (3) ovog Zakona, propisuje Ministarstvo. (6) a) b) Status studenta prestaje: okonanjem ciklusa studija; ispisom sa visokokolske ustanove;

c) iskljuenjem sa visokokolske ustanove po postupku i uz uvjete utvrene zakonom, statutom ili drugim odgovarajuim aktom visokokolske ustanove;

d) kada student ne okona studij u roku utvrenom zakonom, statutom ili drugim opim aktom visokokolske ustanove; e) u drugim sluajevima utvrenim zakonom, statutom ili drugim opim aktom visokokolske ustanove. (7) Lice koje izgubi status studenta u smislu stava (6) ovog lana moe ponovno stei status studenta na nain i pod uvjetima utvrenim statutom visokokolske ustanove. lan 81. (Utvrivanje broja i strukture studenata) (1) Visokokolska ustanova kao javna ustanova predlae Vladi broj studenata za upis na studijske programe koje organizira, koji ne moe biti vei od broja utvrenog u licenci, a Vlada utvruje konaan broj i strukturu studenata za upis u prvu studijsku godinu prva dva ciklusa studija. (2) Pravo upisa na drugi ciklus studija imaju kandidati sa zavrenim odgovarajuim prvim ciklusom studija, kao i kandidati koji su zavrili studij po predbolonjskim nastavnim planovima i programima pod uvjetima utvrenim pravilima studiranja. (3) Invalidi sa utvrenim stoprocentnim invaliditetom imaju pravo upisati se jedanput na javnu visokokolsku ustanovu kao studenti budetski finansiranih mjesta na bilo kojem studijskom programu za sva tri ciklusa studija, pod uvjetima: a) b) da su poloili prijemni ispit; da su sposobni obavljati praktine zadatke u nastavi;

c) da su stekli pravo upisa na odgovarajui ciklus studija visokokolske ustanove kao javne ustanove i d) da su dostavili dokaz nadlene institucije o statusu invalida i procentu invaliditeta. (4) U sluajevima kada je broj kandidata koji su poloili prijemni ispit, odnosno ispunili formalni uvjet za upis na visokokolsku ustanovu kao javnu ustanovu, vei od broja javno finansiranih mjesta na bilo kojem studijskom programu, kandidati se mogu upisati na mjesta za koja plaaju kolarinu, i to u skladu sa jedinstvenom ranglistom i do broja utvrenog odlukom Vlade za tu kategoriju studenata, odnosno do broja studenata utvrenog u licenci visokokolske ustanove. (5) Ako je student koji plaa kolarinu u odreenoj studijskoj godini pokazao dobar uspjeh, odnosno poloio sve ispite iz te godine i postigao prosjenu ocjenu najmanje osam moe dobiti javno finansirano mjesto za nastavak studija na tom ciklusu i to u skladu sa statutom i mogunostima organizacione jedinice/visokokolske ustanove. (6) Redovni student ije se kolovanje finansira iz Budeta Kantona u sluaju obnavljanja studijske godine obavezan je uplatiti odgovarajuu naknadu prilikom

svakog ponovnog izlaska na zavrni i popravni ispit iz nepoloenih predmeta, iju visinu svojom odlukom utvruje Vlada na prijedlog senata visokokolske ustanove, uz prethodne konsultacije senata sa organizacionim jedinicima, ukoliko to nije zakonom drugaije predvieno. (7) Status redovnog studenta prestaje kada redovni student dva puta zaredom obnovi istu studijsku godinu i ne stekne uvjete za upis u narednu studijsku godinu. (8) Odredba iz stava (7) ovog lana ne odnosi se na studente iz lana 79. stav (2).

(9) Visokokolska ustanova kao javna ustanova putem organizacionih jedinica moe, u skladu sa rezultatima konane rang-liste i uz prethodnu saglasnost Vlade na prijedlog Ministarstva, za studijske programe koje organiziraju, izvriti prijem i upis veeg broja kandidata koji su ispunili formalni uvjet za upis od broja predvienog planom upisa i to u statusu samofinasirajuih ili vanrednih studenata, uz uvjet da vijee organizacione jedinice Ministarstvu dostavi odluku kojom se potvruje da organizaciona jedinica raspolae prostornim, kadrovskim i uvjetima opremljenosti, koji i nakon dodatnog upisa omoguavaju realizaciju nastavnog procesa u skladu sa ovim Zakonom i Standardima i normativima. (10) Na osnovu rezultata konane rang-liste i prijedloga organizacione jedinice, Vlada moe, na prijedlog Ministarstva, utvrditi dodatni broj kandidata koji se mogu upisati na mjesta za koja se plaa kolarina i preko broja predvienog planom upisa i to za kandidate koji imaju status djece ehida, poginulih boraca i djece bez oba roditelja, a koji su ispunili formalni uvjet za upis. (11) Kandidati su obavezni prilikom podnoenja zahtjeva za upis dostaviti dokaz o statusu lica iz stava (10) ovog lana. lan 82. (Konkurs za upis) Konkurs za upis na studijske programe raspisuje visokokolska ustanova, u skladu sa zakonom, statutom i pravilima studiranja. lan 83. (Sadraj konkursa za upis studenata (1) Javni konkurs za upis studenata u prvu studijsku godinu na visokokolsku ustanovu kao javnu ustanovu sadri: a) broj kandidata (domaih i stranih studenata) koji e se finansirati iz Budeta Kantona; b) broj kandidata (domaih i stranih studenata) koji samostalno plaaju trokove studiranja; c) visinu trokova studija za studente (domae i strane studente) koji e plaati kolarinu;

d) e)

osnove i mjerila za utvrivanje redoslijeda prijema kandidata za upis; nain vrednovanja uspjeha ostvarenog u toku srednjokolskog obrazovanja;

f) nain provjere znanja i sposobnosti kandidata (prijemni ispit) za odgovarajui studij koji se vri testom ili drugom pisanom formom u ovjerenom duplikatu, od ega jedna kopija ostaje visokokolskoj ustanovi, a druga kandidatu. g) vrijeme provjere znanja i sposobnosti kandidata za odgovarajui studij te vrijeme objave rezultata izvrenih provjera; h) pouku o pravnom lijeku i postupak zatite prava kandidata koji su nezadovoljni rezultatima prijemnog ispita; i) rok u kojem visokokolska ustanova mora objaviti konanu listu primljenih kandidata; j) rokove za upis primljenih kandidata.

(2) Elemente konkursa iz ta. a), b) i c) stava (1) ovog lana utvruje Vlada, a elemente iz ta. d), e), f), g), h), i) i j) visokokolska ustanova. Elemente iz take a) utvruje Vlada na osnovu prijedloga visokokolske ustanove, u skladu sa planom upisa studenata, prostornim i kadrovskim uvjetima i uvjetima opremljenosti visokokolske ustanove, a elemente iz take d) utvruje visokokolska ustanova u skladu sa zajednikim osnovama i mjerilima za utvrivanje redoslijeda prijema kandidata. (3) Obavijest o konkursu za upis studenata u prvu studijsku godinu objavljuje visokokolska ustanova u najmanje tri dnevna lista na podruju Bosne i Hercegovine. (4) Konkurs za upis studenata za upis u prvu studijsku godinu objavljuje se na webstranici visokokolske ustanove/organi- zacione jedinice, kao i na oglasnim ploama visokokolskih ustanova uz prethodnu saglasnost Ministarstva, i to najkasnije dva mjeseca prije poetka studijske godine. (5) Konkurs za upis studenata u prvu studijsku godinu na visokokolsku ustanovu kao ustanovu, koji se objavljuje uz prethodnu saglasnost Ministarstva, uz finansijske elemente, obavezno sadri broj studenata u svim statusima i elemente iz stava (1) ovog lana ta. d), e), f), g), h), i) i j) kao i druge elemente utvrene statutom visokokolske ustanove. (6) Pisani testovi kojima se vri provjera znanja prijavljenih kandidata na konkurs za upis u prvu godinu studija identini su za sve kandidate koji se prijavljuju za upis na isti studijski program u okviru organizacione jedinice, a provjera znanja obavezno se provodi u istom danu i u istom vremenskom terminu.

lan 84. (Konana lista kandidata) (1) Prilikom prijave na konkurs kandidat predaje originalna dokumenata u skladu sa uvjetima konkursa. (2) Preliminarnu rang-listu svih primljenih i prijavljenih kandidata organizaciona jedinica visokokolske ustanove e objaviti na oglasnoj ploi nakon to je verificira nadleno tijelo, najkasnije dva dana od posljednjeg dana polaganja prijemnog ispita, a za organizacione jedinice na kojima se prijemni ispit ne polae najkasnije dva dana nakon isteka roka za podnoenje prijava na konkurs. (3) Na listu iz stava (2) ovog lana kandidati imaju pravo prigovora u roku od tri dana od dana objave navedene liste. (4) Na prigovor iz stava (3) ovog lana nadleno tijelo organizacione jedinice visokokolske ustanove obavezno je donijeti odluku u roku od tri dana. (5) Konani spisak upisanih studenata u svim statusima na svojim organizacionim jedinicama visokokolska ustanova je obavezna objaviti najkasnije dva dana nakon isteka roka za donoenje odluke po izjavljenom prigovoru i dostaviti Ministarstvu najkasnije sedam dana prije poetka studijske godine. (6) Kandidat koji je ostvario pravo upisa u prvu godinu studija na organizacionoj jedinici na kojoj se ne polae prijemni ispit ne moe ostvariti status studenta na organizacionoj jedinici na kojoj se polae prijemni ispit u toku prve studijske godine. (7) Student iz stava (6) ovog lana moe ostvariti pravo nastavka studija na drugoj organizacionoj jedinici na starijim godinama studija po principu ekvivalencije. lan 85. (Pravo upisa u prvi ciklus studija) (1) Student ima pravo upisa na studijske programe prvog ciklusa na kojima se stiu diplome visokokolskih ustanova i to na konkurentskoj osnovi. (2) Za upis na pojedine studijske programe, visokokolska ustanova moe utvrditi i dodatne uvjete u skladu sa Zakonom, statutom i pravilima studiranja visokokolske ustanove. (3) Odredbe st. (1) i (2) ovog lana e se primjenjivati do uvoenja eksterne mature u srednjim kolama na podruju Kantona. lan 86. (Pravo upisa u drugi i trei ciklus studija) Student ima pravo upisa na drugi i trei ciklus studija, pod uvjetima utvrenim zakonom, statutom i pravilima studiranja koja donosi senat visokokolske ustanove.

lan 87. (Pravo upisa stranih dravljana) (1) Strani dravljani imaju pravo upisa na studijske programe na visokokolskim ustanovama kao javnim ustanovama u Kantonu pod jednakim uvjetima kao i dravljani Bosne i Hercegovine, u skladu sa ovim Zakonom i statutom visokokolske ustanove te u skladu sa kvotom za upis studenata stranih dravljana koju utvruje Vlada na prijedlog visokokolske ustanove. (2) Strani dravljani, osim dravljana drava nastalih disolucijom SFRJ, plaaju trokove studija na visokokolskoj ustanovi kao javnoj ustanovi po cjenovniku predvienom za strane dravljane, osim ukoliko to nije, za odreene drave, drugaije definirano meudravnim ugovorima. (3) Studenti dravljani drava nastalih disolucijom SFRJ upisuju se i plaaju trokove studija na visokokolskoj ustanovi kao javnoj ustanovi pod istim finansijskim uvjetima kao dravljani Bosne i Hercegovine i u skladu sa kvotom za upis studenata iz ove kategorije koju odobri Vlada na prijedlog visokokolske ustanove. (4) Stranim dravljanima se upis moe ograniiti ili uskratiti ako je rije o studijskom programu koji se odnosi na vojno ili policijsko obrazovanje ili drugi studij od interesa za sigurnost Bosne i Hercegovine i Kantona. lan 88. (Pravo uea na konkursu prije izvrene nostrifikacije odnosno ekvivalencije) (1) Kandidat koji je stekao srednjokolsko obrazovanje izvan Bosne i Hercegovine ima pravo uea na konkursu za upis na prvi ciklus studija i prije izvrene nostrifikacije, odnosno ekvivalencije svjedoanstva o zavrenom srednjokolskom obrazovanju u inostranstvu. (2) Kandidat iz stava (1) ovog lana koji ispunjava uvjete konkursa, a nalazi se na rang-listi kandidata koji su poloili prijemni ispit u okviru odobrene kvote studenata za upis na tu visokokolsku ustanovu, moe se upisati u prvu studijsku godinu prvog ciklusa studija nakon izvrene nostrifikacije, odnosno ekvivalencije svjedoanstva, a najkasnije do poetka studijske godine. (3) Kandidat iz stava (2) ovog lana, u izuzetnim sluajevima moe se uvjetno upisati u prvu studijsku godinu prije izvrene nostrifikacije odnosno ekvivalencije svjedoanstva, uz prezentiranje potvrde da je postupak nostrifikacije odnosno ekvivalencije po njegovom zahtjevu u toku i da kanjenje u donoenju odgovarajueg rjeenja nije rezultat njegovog propusta koji mu se moe staviti na teret. (4) Kandidatu koji ispuni uvjete konkursa za upis na drugi odnosno trei ciklus studija se moe omoguiti upis odnosno uvjetni upis saglasno zakonskim rjeenjima iz st. (2) i (3) ovog lana. (5) Postupak nostrifikacije odnosno ekvivalencije inostranih svjedoanstava, diploma i drugih javnih isprava o okonanom odnosno zapoetom obrazovanju

provodi se u skladu sa posebnim zakonom odnosno na osnovu bilateralnih ili multilateralnih ugovora koji obavezuju Bosnu i Hercegovinu. lan 89. (Ugovor o studiranju) (1) Visokokolska ustanova kao ustanova i student zakljuuju ugovor o studiranju kojim se preciznije ureuju njihova meusobna prava i obaveze. (2) Bitne elemente ugovora iz stava (1) ovog lana posebnim pravilnikom propisuje Ministarstvo, na prijedlog visokokolske ustanove. lan 90. (Prava i obaveze studenta i studentski standard) (1) Student ima pravo i obavezu da studira po usvojenim i odobrenim pravilima studiranja i nastavnom planu i programu te da bude ispitivan i ocjenjivan u skladu sa pravilima koja su transparentna, pravina i dostupna svakom studentu. (2) (3) a) Prava i obaveze iz studentskog standarda su lina i neprenosiva. Student ima pravo na: prisustvovanje svim oblicima nastave;

b) kvalitetan nastavni proces u skladu sa usvojenim i odobrenim nastavnim planom i nastavnim programom; c) blagovremeno i tano informisanje o svim pitanjima koja se odnose na studij;

d) ravnopravnost u pogledu uvjeta studija i tretmana u visokokolskoj ustanovi kao i na povlastice koje nosi status studenta; e) f) razliitost i zatitu od diskriminacije; pravo na zdravstvenu zatitu u skladu sa zakonom; na

g) koritenje biblioteke i drugih usluga koje se pruaju studentima visokokolskoj ustanovi a u skladu sa aktima visokolske ustanove;

h) konsultacije i pomo akademskog osoblja u savladavanju nastavnog sadraja, a posebno pri izradi zavrnog rada; i) slobodu miljenja i iznoenja linih stavova koji su u vezi sa nastavnim sadrajem u toku realiziranja nastavnog procesa; j) evaluaciju rada akademskog osoblja;

k) priznavanje i prenos bodova izmeu visokokolskih ustanova s ciljem osiguranja mobilnosti;

l) uee u postupku izbora za studentsko predstavniko tijelo i druga tijela ustanovljena statutom visokokolske ustanove; m) sudjelovanje u radu studentskih organizacija;

n) sudjelovanje u radu i odluivanju tijela visokokolske ustanove u skladu sa statutom; o) zatitu u sluaju povrede nekog od njegovih prava na nain utvren zakonom ili opim aktima visokokolske ustanove; p) (4) a) b) druga prava predviena statutom i drugim opim aktima visokokolske ustanove. Student ima sljedee obaveze: pridravati se pravila studiranja koje je propisala visokokolska ustanova; ispunjavati nastavne i druge obaveze studenta;

c) iskazivati potovanje prema pravima akademskog i neakademskog osoblja, kao i pravima drugih studenata u visokokolskoj ustanovi; d) uredno izvravati svoje studijske obaveze i uestvovati u akademskim aktivnostima; e) potivati kuni red visokokolske ustanove i etiki kodeks. lan 91. (Mirovanje prava i obaveza studenta) (1) Prava i obaveze studenta miruju u sluajevima utvrenim zakonom i statutom visokokolske ustanove. (2) Samo u izuzetnim sluajevima visokokolska ustanova moe na zahtjev studenta odobriti da mu iz opravdanih razloga odreeno vrijeme, a najdue godinu dana, miruju prava i obaveze. (3) Pod opravdanim razlozima iz stava (2) ovog lana podrazumijevaju se sluajevi: a) trajanja teke bolesti zbog koje student nije mogao pohaati nastavu i polagati ispite; b) trajanja porodiljskog odsustva;

c) i drugi sluajevi utvreni statutom ili drugim opim aktom visokokolske ustanove.

(4) Postojanje opravdanih razloga iz stava (3) ovog lana student potvruje prezentiranjem dokaza rukovodiocu organizacione jedinice, izdatih od nadlene javne zdravstvene ili druge ustanove relevantne za svaki konkretni sluaj. (5) Rukovodilac organizacione jedinice donosi odluku po zahtjevu studenta iz stava (2) ovog lana, zadravajui pravo na provjeru opravdanosti razloga iz stava (3) ovog lana. (6) Student kojem ne miruju prava i obaveze, a koji ne upie narednu odnosno ne obnovi upis u istu studijsku godinu izjednaava se sa statusom studentom koji se ispisao sa visokokolske ustanove. lan 92. (Disciplinska odgovornost studenta) (1) Opim aktom visokokolske ustanove preciznije se reguliu: postupak disciplinske odgovornosti studenta, tee i lake povrede obaveza, disciplinski organi i postupak za utvrivanja odgovornosti studenta. (2) Postupak disciplinske odgovornosti protiv studenta moe biti pokrenut samo za one tee i lake povrede obaveza koje su prije nego to su poinjene bile utvrene opim aktom visokokolske ustanove i za koje je bila propisana odgovornost. (3) a) Postupak disciplinske odgovornosti ne moe se pokrenuti: nakon isteka est mjeseci od dana saznanja za povredu obaveze i poinioca;

b) nakon isteka godine dana od dana kad je povreda obaveze iz stava (1) ovog lana uinjena. (4) Za teu povredu obaveze studentu se moe izrei i mjera iskljuenja sa visokokolske ustanove. lan 93. (Predstavniko tijelo studenata) (1) Studenti visokokolske ustanove se mogu organizirati u predstavniko tijelo koje zastupa interese studenata visokokolske ustanove i daje doprinos ostvarenju obrazovnih, nastavnih, naunih, kulturnih, akademskih i drugih drutveno korisnih potreba studenata, a na osnovu demokratskih principa i u skladu sa zakonom. (2) Statutom visokokolske ustanove ili posebnim zakonom preciznije se utvruje pitanje uspostave i naina rada predstavnikih tijela studenata, njihova prava, obaveze i odgovornosti, pitanja studentskog standarda i druga pitanja bitna za rad prestavnikog tijela studenata. (3) Studentska predstavnika tijela mogu se ukljuiti odnosno ulaniti u asocijaciju studentskih predstavnikih tijela u Bosni i Hercegovini posredstvom kojih se ostvaruje lanstvo u meunarodnim organizacijama i asocijacijama studenata.

DIO OSMI - AKADEMSKO OSOBLJE I AKADEMSKA ZVANJA POGLAVLJE I. AKADEMSKA ZVANJA lan 94. (Dodjela akademskih zvanja) (1) Visokokolska ustanova dodjeljuje akademska zvanja naunonastavna, umjetnikonastavna, nastavna i umjetnika. (2) a) b) c) d) e) f) (3) a) b) c) Univerzitet dodjeljuje naunonastavna i umjetnika zvanja, i to: redovni profesor; vanredni profesor; docent; lektor; vii asistent; asistent. Visoka kola dodjeljuje nastavna i umjetnika zvanja, i to: profesor visoke kole; predava visoke kole; asistent. lan 95. (Period izbora i statusna pitanja) (1) a) Akademsko osoblje na univerzitetu bira se na odreeni izborni period i to: asistent na period od etiri godine bez mogunosti ponovnog izbora; koja mogu biti

b) vii asistent na period od pet godina s mogunou ponovnog izbora iskljuivo ako postigne stepen treeg ciklusa studija; c) d) lektor na period od pet godina bez mogunosti ponovnog izbora; docent na period od pet godina s mogunou jednog ponovnog izbora;

e) vanredni profesor na period od est godina s mogunou jednog ponovnog izbora; f) redovni profesor trajno.

(2) (3) a)

Redovni profesor zakljuuje ugovor o radu na neodreeno vrijeme. Period na koji se bira akademsko osoblje na visokoj koli je: asistent na period od etiri godine bez mogunosti ponovnog izbora;

b) predava visoke kole na period od pet godina s mogunou jednog ponovnog izbora; c) profesor visoke kole trajno.

(4) lan akademskog osoblja zakljuuje ugovor o radu s visokokolskom ustanovom na period na koji je izabran. Nakon isteka tog perioda visokokolska ustanova obavezna je zakljuiti novi ugovor o radu sa svakim lanom akademskog osoblja koji je izabran u isto ili vie akademsko zvanje. (5) Rokovi za izbor u isto ili vie znanje akademskog osoblja produit e se za vrijeme provedeno na porodiljskom odsustvu, bolovanju duem od est mjeseci, javnoj dunosti ili iz drugih opravdanih razloga, u skladu sa zakonom, a to se preciznije utvruje statutom visokokolske ustanove. (6) Visokokolska ustanova odnosno organizacione jedinice, u roku od est mjeseci od dana stupanja na snagu ovog Zakona, obavezna je donijeti program mjera za stvaranje uvjeta za napredovanje akademskog osoblja, kao i plan kadrovskih potreba za naredni petogodinji period. (7) Plan iz stava (6) ovog lana visokokolska ustanova je obavezna dostaviti Ministarstvu odmah po njegovoj izradi, a izvjetaj o provoenju programa iz stava (6) ovog lana na poetku svake studijske godine. lan 96. (Minimalni uvjeti za izbor u naunonastavna zvanja) Minimalni uvjeti za izbor akademskog osoblja u naunonastavna zvanja na visokokolskoj ustanovi su: a) asistent: odgovarajui univerzitetski stepen sa najmanje 240 ECTS bodova i najniom prosjenom ocjenom 8 ili 3,5; b) c) vii asistent: stepen drugog ciklusa studija (magisterij); lektor: stepen drugog ciklusa studija (magisterij);

d) docent: nauni stepen doktora u datoj oblasti, najmanje tri nauna rada objavljena u priznatim publikacijama, pokazane nastavnike sposobnosti; e) vanredni profesor: proveden najmanje jedan izborni period u zvanju docenta, najmanje pet naunih radova objavljenih u priznatim publikacijama, objavljena knjiga i originalni struni uspjeh kao to je projekt, patent ili originalni metod, sve nakon

izbora u zvanje docenta te mentorstvo najmanje jednog kandidata za stepen drugog ciklusa studija; f) redovni profesor: proveden najmanje jedan izborni period u zvanju vanrednog profesora, najmanje dvije objavljene knjige, najmanje osam naunih radova objavljenih u priznatim publikacijama, sve nakon sticanja zvanja vanrednog profesora te mentorstvo najmanje po jednog kandidata za stepen drugog i treeg ciklusa studija. lan 97. (Minimalni uvjeti za izbor u umjetnikonastavna zvanja) Minimalni uvjeti za izbor u umjetniko-nastavna zvanja u koja se bira akademsko osoblje na nastavnim programima na univerzitetu ako je za nastavni predmet od naroitog znaaja umjetniki kriterij su: a) asistent: zavren stepen prvog ciklusa studija, s najmanje 240 ECTS bodova i prosjenom ocjenom 8 ili 3,5; b) vii asistent: zavren stepen drugog ciklusa studija, odnosno stepen prvog ciklusa i javno predstavljeni oblici umjetnikog stvaralatva; c) docent: zavren stepen najmanje prvog ciklusa studija, vei broj javno predstavljenih oblika umjetnikog stvaralatva i pokazani rezultati u nastavnom radu; d) vanredni profesor: zavren stepen najmanje prvog ciklusa studija, vei broj javno predstavljenih oblika umjetnikog stvaralatva, priznanja za uspjeno djelovanje u odgovarajuoj oblasti umjetnosti i pokazani rezultati u nastavnom radu; e) redovni profesor: zavren stepen najmanje prvog ciklusa studija, vei broj javno predstavljenih oblika umjetnikog stvaralatva koji su znaajno doprinijeli razvoju kulture i umjetnosti i doprinos podizanju nastavnog i umjetnikog kadra. lan 98. (Minimalni uvjeti za izbor u nastavna zvanja na visokoj koli) (1) Minimalni uvjeti za izbor u nastavna zvanja na visokoj koli su:

a) asistent: zavren stepen prvog ciklusa studija, s najmanjom prosjenom ocjenom 8 ili 3,5; b) predava visoke kole: zavren stepen drugog ciklusa studija i pokazana nastavna sposobnost; c) profesor visoke kole: zavren stepen treeg ciklusa studija i pokazana nastavna sposobnost. (2) Na visokoj koli nastavu mogu izvoditi i lica koja imaju zvanje redovnog profesora, vanrednog profesora i docenta, a koja su birana na univerzitetu.

lan 99. (Minimalni uvjeti za izbor u umjetnika zvanja na visokoj koli) (1) Minimalni uvjeti za izbor u umjetnika zvanja na visokoj koli su:

a) asistent: zavren stepen prvog ciklusa studija, s najmanjom prosjenom ocjenom 8 ili 3,5; b) predava visoke kole: zavren stepen najmanje prvog ciklusa studija, javno predstavljeni oblici umjetnikog stvaralatva i pokazana nastavna sposobnost; c) profesor visoke kole: zavren stepen najmanje prvog ciklusa studija, istaknuti javno predstavljeni oblici umjetnikog stvaralatva i pokazana nastavna sposobnost. (2) Na visokoj koli nastavu mogu izvoditi i lica koja imaju izbor na umjetnikonastavnim predmetima na univerzite- tima. lan 100. (Definicija i sadraj pojmova iz minimalnih uvjeta za izbor) (1) Pod objavljenom knjigom u smislu ovog Zakona podrazumijeva se tematski cjelovit i kompaktan recenziran nauni, struni ili umjetniki sadraj u tampanoj ili elektronskoj formi koji: a) b) c) tematizira odreenu oblast; nikada prije nije bio publiciran; je katalogiziran;

d) je putem biblioteke organizacione jedinice i visokokolske ustanove dostupan studentima i akademskoj zajednici. (2) Pod mentorstvom iz lana 96. taka e) i f) podrazumijeva se uspjeno mentorstvo u drugom i treem ciklusu studija, odnosno mentorstvo ostvareno u postupku sticanja naunog stepena magistra nauka ili doktora nauka po predbolonjskom procesu. (3) Sadraj pojmova: uspjeno mentorstvo, objavljen nauni rad, priznata publikacija, katalogizirana knjiga, univerzitetski udbenik, originalni struni uspjeh, projekt, patent i originalni metod, priznanje za uspjeno djelovanje u odgovarajuoj oblasti umjetnosti, pokazani rezultati u nastavnom radu, znaajan doprinos razvoju kulture i umjetnosti, preciznije se ureuje statutom visokokolske ustanove. lan 101. (Registar publikacija) (1) Senat visokokolske ustanove e najkasnije u roku od dva mjeseca od usvajanja statuta, na osnovu prethodno dostavljenih prijedloga vijea organizacionih jedinica, uspostaviti registar domaih i meunarodnih baza podataka.

(2) Radovi objavljeni u domaim i meunarodnim publikacijama koje prate meunarodne baze podataka, a koje su definirane u registru iz stava (1) ovog lana smatrat e se relevantnim u postupku izbora u akademska zvanja. (3) Rad objavljen u publikaciji koju ne prate meunarodne baze podataka smatra se relevantnim u postupku izbora u akademska zvanja, pod uvjetom da je recenziran od najmanje dva recenzenta o emu kandidat dostavlja dokaz prilikom predaje prijave na konkurs za izbor u zvanje. (4) Registar iz stava (1) ovog lana visokokolska ustanova je obavezna dostaviti Ministarstvu u roku od trideset dana od dana njegove uspostave. (5) Izmjene i dopune registra iz stava (1) ovog lana provode se na nain i u postupku koji vai za njegovu uspostavu. (6) Radovi objavljeni do uspostave registra iz stava (1) ovog lana u skladu sa Zakonom o naunoistraivakoj djelatnosti smatrat e se relevantnim u postupku izbora u akademska zvanja. lan 102. (Vrednovanje prilikom izbora u isto ili vie zvanje) Prilikom izbora u isto ili vie zvanje uzimaju se u obzir samo objavljeni radovi, knjige i rezultati vlastitih istraivanja u primjeni, projekti te mentorstva odnosno javno predstavljeni oblici umjetnikog stvaralatva odnosno rezultati ostvareni u radu akademskog osoblja utvreni u lanu 100. ovog Zakona i to nakon izvrenog posljednjeg izbora u zvanje, i koji se obavezno prilau prilikom svakog izbora u zvanje. POGLAVLJE II. AKADEMSKO OSOBLJE I KRITERIJI ZA IZBOR lan 103. (Kriterij za izbor u akademska zvanja) (1) Izbor akademskog osoblja u akademska zvanja (u daljnjem tekstu: izbor u zvanja) vri se u svim sluajevima javnim konkursom, u skladu sa kriterijima utvrenim ovim Zakonom, Standardima i normativima, statutom visokokolske ustanove i opeprihvaenim standardima u datoj struci. (2) Opeprihvaeni standardi iz stava (1) ovog lana detaljnije se razrauju pravilnikom kojeg donosi Ministarstvo na prijedlog visokokolske ustanove, a koji su u postupku izbora akademskog osoblja obavezne primjenjivati sve visokokolske ustanove na podruju Kantona. (3) U sluaju svog prvog izbora u zvanje lan akademskog osoblja je obavezan u roku od jedne godine od dana izbora dostaviti visokokolskoj ustanovi na kojoj je izabran uvjerenje kojim dokazuje da posjeduje minimum pedagokog obrazovanja. (4) Radni odnos prestaje lanu akademskog osoblja ukoliko ne izvri obavezu iz stava (3) ovog lana.

(5) Minimum pedagokog obrazovanja iz stava (3) ovog lana visokokolska ustanova utvruje svojim statutom. (6) Nastavna potreba kao osnov za raspisivanje javnog konkursa iz stava (1) ovog lana, kao i broj izvrilaca, utvruje se na osnovu optimalnog prosjenog optereenja propisanog Standaradima i normativima. (7) Ukoliko postoji puna nastavna norma kao osnov za raspisivanje javnog konkursa za izbor akademskog osoblja, a nastavna potreba se ne moe zadovoljiti na drugi nain propisan ovim Zakonom, visokokolska ustanova je obavezna raspisati javni konkurs u skladu sa odrebama ovog Zakona. (8) Ukoliko postoji nastavna potreba za akademskim osobljem propisana Standardima i normativima u vidu optimalnog prosjenog optereenja, u postupku donoenja odluke o raspisivanju javnog konkursa za izbor akademskog osoblja ne moe se vriti umanjenje navedenog optereenja u cilju izbora veeg broja izvrilaca u odnosu na broj koji je odreen optimalnim prosjenim optereenjem. lan 104. (Javni konkurs za izbor u zvanje, zasnivanje radnog odnosa i radni angaman) (1) Konkurs za izbor u zvanje lana akademskog osoblja visokokolska ustanova obavezno raspisuje i isti mora biti okonan do datuma isteka izbornog perioda prethodno izabranog lana akademskog osoblja. (2) Izbor u zvanja vri se javnim konkursom kojeg objavljuje organ visokokolske ustanove utvren statutom, a na osnovu odluke kojom se utvruje potreba za akademskim osobljem u skladu sa Standardima i normativima, od strane naunonastavnog odnosno umjetniko-nastavnog vijea organizacione jedinice, odnosno naunog vijea instituta (u daljem tekstu: vijee), odnosno senata visoke kole. (3) Konkurs iz stava (2) ovog lana obavezno se raspisuje za izbor u sva zvanja. Konkurs se objavljuje u najmanje jednom dnevnom listu i na WEB -stranici organizacione jedinice, odnosno visokokolske ustanove. (4) Kandidat koji se prijavljuje na konkurs za izbor u zvanje je obavezan u svojoj prijavi naznaiti jedno od zvanja za koje se prijavljuje, u suprotnom takva prijava e se smatrati neurednom i nee biti razmatrana. (5) Ako se na osnovu javnog konkursa iz st. (2) i (3) ovog lana ne izvri izbor u zvanje, visokokolska ustanova je obavezna prije poetka svake studijske godine blagovremeno raspisati javni konkurs za upranjeno radno mjesto. (6) U sluaju iz stava (5) ovog lana vijee organizacione jedinice moe donijeti odluku da u toku studijske godine za potrebe realizacije nastavno-naunog procesa, bez zasnivanja radnog odnosa, angaira lana akademskog osoblja sa druge organizacione jedinice, odnosno druge domae ili strane visokokolske ustanove, ako:

a) se na raspisani konkurs za izbor lana akademskog osoblja nije prijavio nijedan kandidat ili po provedenom konkursu nije izabran nijedan od prijavljenih kandidata; b) lan akademskog osoblja koji je u radnom odnosu na matinoj organizacionoj jedinici univerziteta da ili dobije otkaz, odnosno bude suspendiran odlukom nadlenog tijela, i to dok se u konkursnom postupku ne izabere novi lan akademskog osoblja; c) nastupe okolnosti iz lana 121. st. (5) i (6) ovog Zakona.

(7) Za angaman akademskog osoblja sa druge domae ili strane visokokolske ustanove organizaciona jedinica je obavezna pribaviti prethodnu pisanu saglasnost senata visokokolske ustanove ija organizaciona jedinica vri angaman. (8) Rukovodilac organizacione jedinice koja predlae angaman iz stavova (5) i (6) ovog lana je uz dostavljeni pisani zahtjev senatu univerziteta, obavezan dostaviti odgovarajue dokaze da predloeni lan akademskog osoblja ispunjava sve uvjete u skladu sa ovim zakonom u pogledu izvrenog izbora u zvanje. (9) U odluci senata kojom se daje saglasnost za angaman lana akademskog osoblja sa druge domae ili strane visokokolske ustanove obavezno se naznaava da lan akademskog osoblja, za kojeg se daje saglasnost, ispunjava zakonske uvjete za angaman u pogledu izvrenog izbora u zvanje. (10) U cilju poticanja akademske mobilnosti organizaciona jedinica visokokolske ustanove moe, u skladu sa zakonom bez raspisivanja javnog konkursa, a u cilju odravanja dijela predavanja u okviru semestra ili studijske godine angairati lana akademskog osoblja sa druge domae ili strane visokokolske ustanove, s tim da takav angaman ne moe prelaziti 50% nastavne norme utvrene Standardima i normativima. (11) Prije izvrenog angamana vijee organizacione jedinice je obavezno dostaviti senatu prijedlog odluke o angamanu sa izvjetajem Komisije, koja se imenuje u skladu sa lanom 105. stav (3) ovog Zakona, u cilju pribavljanja saglasnosti senata za angaman. (12) U cilju upoznavanja studenata sa odreenim naunim odnosno umjetnikim dostignuima, sa primjenom naunih rezultata u praksi, praktinim radom i drugim vidovima strunog usavravanja ili u cilju izvoenja pojedinih specifinih predavanja, vjebi, seminara i drugih oblika rada, organizaciona jedinica moe angairati istaknutog naunog radnika, umjetnika, odnosno strunjaka iz prakse uz obavezni primjereni nadzor predmetnog nastavnika. (13) Angaman lica iz stava (12) ovog lana vri se na prijedlog predmetnog nastavnika bez zasnivanja radnog odnosa i bez provoenja izbora u akademsko zvanje, i to u obimu do 30 % planiranih nastavnih sati na predmetu. (14) Angamanom lica iz stava (10) i (12) ovog lana ne moe se zamijeniti potreba za akademskim osobljem.

(15) Izuzetno, uz posebnu odluku senata, lica iz stava (12) ovog lana mogu biti angairana u obimu veem od 30%, a maksimalo do 50%. lan 105. (Komisija za izbor) (1) Za pripremanje prijedloga za izbor u zvanja vijee organizacione jedinice visokokolske ustanove imenuje komisiju od tri ili pet lanova u istom ili viem zvanju od zvanja u koje se kandidat bira, a uz prethodno pribavljenu pisanu saglasnost svakog predloenog lana komisije za angaman u komisiji. (2) Za pripremanje prijedloga za izbor u zvanja asistenta, vieg asistenta i lektora vijee organizacione jedinice visokokolske ustanove imenuje komisiju od tri lana koji mogu biti u akademskom zvanju docent, vanredni profesor ili redovni profesor, a uz prethodno pribavljenu pisanu saglasnost svakog predloenog lana komisije za angaman u komisiji. (3) Veina lanova komisije mora biti iz ue, a ostali lanovi mogu biti iz srodne naune odnosno umjetnike oblasti za koju se kandidat bira. (4) Kandidat iz stava (1) ovog lana koji nije ranije sudjelovao u realizaciji nastavnog procesa na visokokolskoj ustanovi obavezan je da pred studentima i komisijom iz stava (1) ovog lana odri pristupno predavanje iz nastavnog predmeta, odnosno ue naune odnosno umjetnike oblasti za koju je konkurisao. (5) Komisija iz stava (1) ovog lana u postupku izbora kandidata ocjenjuje uspjenost pristupnog predavanja uzimajui u obzir rezultate evaluacije predavanja od strane studenata iz stava (4) ovog lana. (6) Visokokolska ustanova duna je da na javan i transparentan nain oglasi vrijeme odravanja predavanja iz stava (4) ovog lana. (7) Statutom visokokolske ustanove preciznije se ureuju pitanja iz ovog lana. lan 106. (Obaveze strune slube, izvjetaj i prijedlog komisije) (1) Struna sluba organizacione jedinice obavezna je, prije dostavljanja pristiglih prijava na konkurs komisiji za izbor u zvanja, potvrditi, u pisanoj formi, usklaenost pristiglih prijava sa uvjetima utvrenim konkursom i naznaiti broj prijavljenih kandidata sa naznakom zvanja za koja su se kandidati prijavili. (2) Pisana potvrda iz stava (1) ovog lana se dostavlja rukovodiocu organizacione jedinice prije donoenja odluke o imenovanju komisije iz stava (1) lana 105. ovog zakona i predstavlja sastavni dio izvjetaja komisije za izbor u zvanja. (3) Komisija iz lana 105. ovog Zakona obavezna je izvjetaj sa prijedlogom za izbor u zvanja dostaviti vijeu organizacione jedinice u skladu sa tekstom raspisanog konkursa i aktom o imenovanju komisije i to u roku od 30 dana od isteka roka za podnoenje prijava na konkurs.

(4) Komisija iz stava (3) ovog lana utvruje prijedlog veinom glasova, s tim da svaki lan komisije ima pravo da izdvoji i obrazloi svoje miljenje. lan 107. (Dostavljanje izvjetaja komisije) Rukovodilac organizacione jedinice visokokolske ustanove obavezan je izvjetaj sa prijedlogom komisije za izbor u zvanja uvrstiti u dnevni red sjednice vijea organizacione jedinice najkasnije u roku od 30 dana od dana dostavljanja izvjetaja sa prijedlogom komisije. lan 108. (Prijedlog odluke o izboru) (1) Vijee organizacione jedinice odluku o pitanjima izbora iz svoje nadlenosti donosi veinom glasova od ukupnog broja lanova s tim da lanovi vijea prilikom glasanja ne mogu biti suzdrani. (2) Vijee organizacione jedinice moe, ukoliko to ocijeni potrebnim, zatraiti od komisije iz lana 105. ovog Zakona dopunu izvjetaja ili dodatna pojanjenja u vezi sa izvjetajem. (3) Vijee organizacione jedinice utvruje prijedlog odluke o izboru i dostavlja je senatu na odluivanje. (4) U sluaju kada vijee ne utvrdi pozitivan prijedlog odluke iz stava (3) ovog lana, odluka vijea je konana i protiv nje se moe pokrenuti upravni spor pred Kantonalnim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema odluke. (5) Odredbe ovog lana o glasanju vijea organizacione jedinice primjenjuju se i na odluivanje odnosno glasanje komisija i radnih tijela koje imenuje vijee ukoliko ovim zakonom ili statutom odnosno posebnim aktom nije drugaije odreeno. lan 109. (Obaveze rukovodioca organizacione jedinice) Rukovodilac organizacione jedinice je obavezan u roku od pet dana od dana odravanja sjednice vijea organizacione jedinice na kojoj je utvren pozitivan prijedlog odluke, istu dostaviti senatu visokokolske ustanove na dalje postupanje. lan 110. (Donoenje odluke o izboru) (1) Senat visokokolske ustanove obavezan je donijeti odluku o izboru u zvanje u roku od 30 dana od dana prijema utvrenog prijedloga odluke vijea organizacione jedinice. (2) Odluka iz stava (1) ovog lana donosi se veinom glasova od ukupnog broja lanova senata, a lanovi senata prilikom glasanja ne mogu biti suzdrani.

(3) Rektor je obavezan u roku od pet dana od dana prihvatanja prijedloga i donoenja odluke o izboru u zvanje istu dostaviti vijeu organizacione jedinice. (4) Odluka senata o izboru iz stava (3) ovog lana je konana i prosljeuje se organizacionoj jedinici radi dostavljanja iste kandidatima i upoznavanja o izvrenom izboru. (5) Ukoliko je odluka senata iz stava (1) ovog lana suprotna utvrenom prijedlogu vijea organizacione jedinice koje je prihvatilo izvjetaj komisije iz lana 106. ovog Zakona, rektor je obavezan u roku od pet dana od dana njenog donoenja istu dostaviti organizacionoj jedinici sa odgovarajuim obrazloenjem radi ponovnog razmatranja i izjanjenja. (6) Vijee organizacione jedinice je obavezno dostaviti senatu izjanjenje o odluci senata iz stava (5) ovog lana u roku od 20 dana od dana prijema odluke. (7) Senat e na prvoj narednoj sjednici, a najkasnije u roku 30 dana od dostavljanja izjanjenja organizacione jedinice, donijeti konanu odluku o izboru u zvanja. (8) Protiv odluke senata nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema odluke. (9) Procedura izbora u nastavna i umjetnika zvanja na visokoj koli provodi se na nain i po postupku utvrenom za izbor akademskog osoblja u zvanje na univerzitetu. lan 111. (Pravo pristupa informacijama) Na zahtjev kandidata, koji uestvuje u postupku izbora u zvanje, visokokolska ustanova odnosno organizaciona jedinica e obavijestiti kandidata o fazi postupka izbora, a nakon okonanja postupka obavezna je osigurati slobodu pristupa informacijama u vezi sa postupkom izbora. lan 112. (Potivanje rokova rada komisije) (1) Sve komisije obrazovane za izvravanje poslova i zadataka na visokokolskoj ustanovi dune su svoje obaveze odnosno izvjetaje zavriti i dostaviti u utvrenim rokovima u skladu sa zakonom, statutom i aktom o imenovanju. (2) Neizvrenje obaveza od strane lanova komisije bez postojanja opravdanih razloga smatra se neizvrenjem njihovih redovnih radnih obaveza. (3) Senat, vijee i rukovodilac organizacione jedinice obavezni su provesti postupak utvrivanja odgovornosti i izrei odgovarajuu mjeru lanovima komisije koji svoje obaveze nisu izvrili u skladu sa stavom (1) ovog lana, a to se preciznije utvruje statutom i drugim aktom visokokolske ustanove.

(4) Licima iz stava (2) ovog lana za koje se utvrdi da su bez opravdanih razloga djelovali u suprotnosti sa stavom (1) ovog lana zabranit e se uee u radu tijela i komisija koje imenuje visokokolska ustanova na vremenski period od godinu dana. lan 113. (Okonanje zapoete procedure izbora u zvanje) (1) Procedura izbora lanova akademskog i rukovodnog osoblja na visokokolskoj ustanovi zapoeta prije stupanja na snagu ovog Zakona okonat e se u skladu sa propisima na osnovu kojih je pokrenuta procedura izbora. (2) Poetkom procedure iz stava (1) ovog lana podrazumijeva se odobrenje vijea organizacione jedinice za raspisivanje konkursa. lan 114. (Prava i obaveze u vezi sa izborom u zvanje) (1) Kada lan akademskog osoblja nakon isteka izbornog perioda iz lana 104. stav (1) ne bude izabran u isto ili vie zvanje, visokokolska ustanova ne moe sa njim zakljuiti ugovor o radu za obavljanje poslova lana akademskog osoblja i obavezna je prije poetka naredne studijske godine raspisati javni konkurs u skladu sa zakonom. (2) U sluaju iz stava (1) ovog lana, visokokolska ustanova je obavezna lanu akademskog osoblja u skladu sa njegovim kvalifikacijama ponuditi novi ugovor o radu za poslove za koje se ne trai izbor u akademsko zvanje ukoliko za to postoji potreba. (3) U sluaju da kandidat pri izboru u zvanja iz objektivnih razloga nije mogao ispuniti uvjet mentorstva za drugi, odnosno trei ciklus studija, uvodi se ekvivalencija odnosno supstitucija mentorstva sa tri dodatna nauna rada objavljena u priznatim publikacijama, u odnosu na minimalne uvjete utvrene zakonom. (4) Objektivni razlozi definiraju se statutom visokokolske ustanove.

(5) lan akademskog osoblja u zvanju docenta i vanrednog profesora moe biti izabran u vie zvanje i prije isteka perioda na koji je biran ukoliko ispuni uvjete za izbor u vie nastavno zvanje i ukoliko je proveo u nastavi najmanje tri godine nakon posljednjeg izbora. (6) U sluaju kada asistent iz objektivnih razloga, nastalih neorganiziranjem drugog ciklusa studija odnosno postdiplomskog studija po predbolonjskom nainu studiranja na fakultetima i akademijama, nije mogao postii stepen drugog ciklusa (magisterij) odnosno nauni stepen magistra nauka, ima pravo ostati u tom zvanju najvie tri godine od dana donoenja ovog Zakona. (7) lan akademskog osoblja u zvanju asistenta moe biti izabran u zvanje vieg asistenta i prije isteka perioda na koji je biran ukoliko ispuni uvjete za izbor u to zvanje i ukoliko je proveo u nastavi najmanje tri godine nakon izbora u zvanju asistenta.

(8) Procedura i postupak izbora iz st. (5) i (7) ovog lana ne primjenjuju se u postupku izbora u zvanje docenta koja se odvija u skladu sa odredbom lana 103. stav (1) ovog Zakona. lan 115. (Obaveze akademskog osoblja i visokokolske ustanove) (1) lanovi akademskog osoblja obavezni su uredno izvravati nastavne i druge obaveze u skladu sa zakonom, statutom, odnosno drugim opim aktima visokokolske ustanove, a posebnu panju obavezni su posvetiti radu sa studentima i poticanju njihovog samostalnog rada i ukljuivanja u struni, naunoistraivaki i umjetniki rad. (2) Asistent i vii asistent ne mogu samostalno izvoditi predavanja odnosno ispitivati studente na zavrnom ispitu. (3) lanu akademskog osoblja visokokolska odsustvo u trajanju do dva semestra radi izrade naunog, umjetnikog ili strunog usavravanja ili interesa za visokokolsku ustanovu, a to visokokolske ustanove. ustanova moe odobriti plaeno magistarskog ili doktorskog rada, obavljanja aktivnosti od posebnog se preciznije ureuje statutom

(4) U vrijeme odsustva lana akademskog osoblja iz razloga navedenih u stavu (3) ovog lana visokokolska ustanova je obavezna organizirati kontinuirano odvijanje nastave te izvravanje drugih nastavnih obaveza adekvatnom zamjenom odsutnog lana akademskog osoblja. (5) lan akademskog osoblja moe biti angairan u realizaciji nastavnog, nastavnonaunog, umjetnikog, umjetnikonas- tavnog i naunoistraivakog procesa u sva tri ciklusa studija i na drugoj organizacionoj jedinici odnosno drugoj visokokolskoj ustanovi bez prethodnog raspisivanja javnog konkursa ukoliko: a) uredno ispunjava svoje zakonske obaveze iz l. 61. stav (1), l. 62 st. (4) i (5), kao i lana 115. stav (1) ovog zakona; b) ispunjava zakonske uvjete za angaman u pogledu izbora u zvanje i

c) pribavi prethodno pisanu saglasnost rukovodioca organizacione jedinice, odnosno rektora visokokolske ustanove ukoliko se radi o angamanu rukovodioca organizacione jedinice. (6) Angaman iz stava (5) ovog lana, kao i angaman lana akademskog osoblja u okviru organizacione jedinice odnosno visokokolske ustanove, iznosi najvie 50% nastavnog optereenja u toku semestra odnosno studijske godine u odnosu na optimalno nastavno optereenje propisano Standardima i normativima. (7) U pisanom zahtjevu za angaman iz stava (5) ovog lana lan akademskog osoblja je obavezan naznaiti: a) svoje trenutno nastavno optereenje,

b) akademsko zvanje u koje je izabran kao i naunu/umjetniku oblast odnosno nastavni predmet za koji je biran, c) fond sati za koji trai saglasnost za angaman,

d) za koji vremenski period trai saglasnost i iz kojeg nastavnog predmeta e izvoditi nastavu, kao i e) na kojoj organizacionoj jedinici odnosno visokokolskoj ustanovi e biti angairan. (8) U odluci rukovodioca organizacione jedinice, kojom se daje saglasnost za angaman iz stava (5) ovog lana, obavezno se naznaava da su ispunjeni svi propisani uvjeti za angaman lana akademskog osoblja. (9) Organizacione jedinice visokokoske ustanove su obavezne utvrditi postupak za praenje i evidentiranje redovnog i urednog ispunjavanja obaveza od strane lanova akademskog osoblja. (10) lanu akademskog osoblja koji uredno ne izvrava obaveze, u skladu sa stavom (5) taka a) ovog lana, rukovodilac organizacione jedinice ne moe dati saglasnost za angaman na drugoj organizacionoj jedinici odnosno visokokolskoj ustanovi. (11) U sluaju da lan akademskog osoblja postupi suprotno stavu (5) ovog lana rukovodilac organizacione jedinice je duan obavijestiti rektora o toj povredi zakona s ciljem izricanja mjere prestanka radnog odnosa. (12) U sluaju postupanja suprotno stavu (5) ovog lana, postupak utvrivanja odgovornosti za rukovodioca organizacione jedinice pokree rektor odnosno za rektora predsjednik upravnog odbora visokokolske ustanove. (13) U postupku angamana lana akademskog osoblja na drugoj domaoj ili stranoj visokokolskoj ustanovi, matina visokokolska ustanova zakljuuje ugovor sa visokokolskom ustanovom koja vri angaman, a u kojem se obavezno utvruje iznos naknade za angaman. Naknada za angaman se uplauje na raun matine visokokolske ustanove, pri emu najmanje 20% naknade matina visokokolska ustanova zadrava za vlastite potrebe, a preostali dio isplauje angairanom lanu akademskog osoblja. lan 116. (Izbor lana akademskog osoblja) (1) lan akademskog osoblja se bira za naunu, odnosno umjetniku oblast ili za nastavni predmet i moe sudjelovati u realizaciji nastavnog procesa samo iz nastavnog predmeta za koji je biran odnosno koji pripada naunoj/umjetnikoj oblasti za koju je izvren izbor i to u sva tri ciklusa studija. (2) Visokokolska ustanova je obavezna, na osnovu dostavljenih prijedloga organizacionih jedinica, donijeti odluku o utvrivanju naunih odnosno umjetnikih oblasti, kao i predmeta koji pripadaju ovim

(3) Dekan je obavezan utvreni prijedlog organizacione jedinice, kao i prijedlog za kasnije izmjene i dopune odluke iz stava (2) ovog lana dostaviti senatu visokokolske ustanove. (4) Visokokolska ustanova je obavezna Ministarstvu dostaviti odluku iz stava (2) ovog lana i Ministarstvo kontinuirano obavjetavati o izmjenama navedene odluke. (5) lan akademskog osoblja koji je ispunio uvjete za prestanak radnog odnosa zbog navrenih 65 godina ivota, bez obzira na godine staa osiguranja, ima pravo, ukoliko mu to omoguava odluka o izboru, ostati u radnom odnosu do isteka studijske godine u kojoj navrava 65 godina ivota. (6) lanu akademskog osoblja koji navrava 65 gdina ivota u toku studijske godine, a kojem nije istekao izborni period visokokosla ustanova je obavezna ponuditi zakljuenje novog ugovora o radu i to do isteka te studijske godine. (7) lan akademskog osoblja iz stava (5) ovog lana ostaje u radnom odnosu na visokokolskoj ustanovi do navrene 70-te godine ivota, ukoliko nakon provedene konkursne procedure u skladu sa lanom 104. ovog Zakona na to mjesto nije izabran drugi nastavnik i ukoliko mu to omoguava odluka o izboru u zvanje. lan akademskog osoblja koji navri 65 godina ivota ne moe na osnovu konkursa biti biran u isto ili vie zvanje. (8) Procedura iz lana 104. ovog Zakona provodi se prije poetka svake studijske godine. (9) Nastavnik je o svojoj namjeri da ostane angairan nakon zavretka studijske godine iz stava (5) ovog lana obavezan pismeno upoznati rukovodioca organizacione jedinice najkasnije est mjeseci prije navrenih 65 godina ivota. (10) Zavretkom studijske godine u kojoj navrava 70 godina ivota nastavniku prestaje mogunost nastavnikog angamana po bilo kojem osnovu, uz izuzetak profesora emeritusa. lan 117. (Profesor emeritus) (1) Na prijedlog organizacione jedinice visokokolska ustanova moe penzionisanom redovnom profesoru dodijeliti poasno zvanje profesor emeritus. (2) Kriteriji i postupak visokokolske ustanove. izbora profesora emeritusa se utvruju statutom

(3) Profesor emeritus moe biti angairan bez zasnivanja radnog odnosa kao mentor pri izradi doktorskih i magistarskih radova te za ocjenu i odbranu istih, kao lan komisije za izbor akademskog osoblja, komisije za nostrifikaciju i ekvivalenciju inostranih visokokolskih diploma, kao recenzent rukopisa, za koordinaciju i rad u naunoistraivakim i umjetnikim projektima te za odravanje dijela predavanja unutar predmeta u sva tri ciklusa studija ukoliko ne postoje druga kadrovska rjeenja, s tim da ne moe voditi predmet u cijelosti, niti samostalno obavljati zavrni ispit.

lan 118. (Ljekarski pregled) (1) Svaki zaposlenik visokokolske ustanove prije poetka studijske godine, a na zahtjev rukovodioca organizacione jedinice i ranije, obavezan je obaviti sistematski ljekarski pregled u zdravstvenoj ustanovi kao javnoj ustanovi i uvjerenje o ljekarskom pregledu dostaviti visokokolskoj ustanovi odnosno organizacionoj jedinici kod koje se nalazi njegov personalni dosije. (2) U visokokolskoj ustanovi ne moe se dozvoliti bilo kakav angaman u nastavnom procesu licu za koje se odgovarajuom medicinskom procedurom utvrdi da je: alkoholiar, ovisnik o narkoticima, kao i lice koje boluje od zarazne ili duevne bolesti. (3) Statutom viskokolske ustanove preciznije se definira sadraj pojma zaraznih bolesti iz stava (2) ovog lana. (4) Zaposlenik visokokolske ustanove za kojeg se utvrde zdravstvene anomalije iz stava (2) ovog lana, odmah po utvrivanju datih injenica bit e udaljen iz procesa rada i upuen na lijeenje. (5) Statutom visokokolske ustanove preciznije se ureuje postupak prema zaposleniku iz stava (4) ovog lana i njegov daljnji radni status. (6) Sredstva za obavljanje ljekarskog pregleda iz stava (1) ovog lana obezbjeuje visokokolska ustanova. lan 119. (Evaluacija rada akademskog osoblja) (1) Visokokolska ustanova je obavezna nakon zavretka svake studijske godine provoditi postupak evaluacije rada akademskog osoblja, odnosno uspjenosti realizacije nastavnih programa. (2) Evaluacija rada akademskog osoblja provodi se u skladu sa statutom visokokolske ustanove, od strane same visokokolske ustanove i od strane studenata. (3) Visokokolske ustanove su obavezne provoditi evaluacionu anketu o radu akademskog osoblja od strane studenata nakon svakog semestra, odnosno nakon zavrenog ciklusa predavanja za predmet. (4) Evaluacijom se obavezno ocjenjuju: kvalitet nastave i interaktivni odnos student-akademsko osoblje, korektnost u komunikaciji, odnos nastavnog osoblja prema studentu na nastavi i na provjerama znanja, dostupnost literature na koju nastavno osoblje upuuje studenta, prisutnost predmetnog nastavnika na nastavi, kao i drugi elementi koje svojim statutom utvrdi visokokolska ustanova. (5) Visokokolska ustanova posebnim aktom utvruje postupak evaluacije rada akademskog osoblja, sadraj evalucionog obrasca, nain provoenja evaluacije,

kriterije za definiranje ocjene kao i odgovarajue mjere za akademsko osoblje koje kontinuirano u toku dvije studijske godine bude negativno ocijenjeno od strane visokokolske ustanove i studenata. (6) Evaluacija rada akademskog osoblja je dio integralnog procesa uspostave sistema kvaliteta, odnosno samokontrole i unutranje ocjene kvaliteta. (7) Rezultate vrednovanja rada akademskog osoblja visoko- kolska ustanova je obavezna analizirati, a odluka rukovodioca organizacione jedinice o ocjeni rada ini sastavni dio personalnog dosijea svakog lana akademskog osoblja. lan 120. (Zatita prava akademskog i drugog osoblja) (1) Zatita prava akademskog i drugog osoblja na visokokolskoj ustanovi ostvaruje se u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima visokokolske ustanove. (2) U pogledu prava i obaveza iz radnog odnosa akademskog osoblja i zaposlenika u visokokolskoj ustanovi primjenju se odredbe Zakona o radu, ako ovim Zakonom nije drugaije ureeno. lan 121. (Odgovornost nosilaca funkcije u tijelima visokokolske ustanove i akademskog osoblja) (1) Nosioci funkcija u tijelima visokokolske ustanove i lanovi akademskog osoblja imaju naglaenu drutvenu odgovornost. (2) Opim aktom visokokolske ustanove preciznije se regulira postupak disciplinske odgovornosti lica iz stava (1) ovog lana, tee i lake povrede obaveza, disciplinski organi i postupak za utvrivanje odgovornosti istih kao i izricanje mjera. (3) Postupak disciplinske odgovornosti protiv lica iz stava (1) ovog lana moe biti pokrenut samo za one tee i lake povrede obaveza koje su prije nego to su poinjene bile utvrene opim aktom visokokolske ustanove i za koje je bila propisana odgovornost. (4) a) b) Postupak disciplinske odgovornosti ne moe se pokrenuti nakon: isteka est mjeseci od dana saznanja za povredu obaveze i poinioca, isteka godine dana od dana kad je povreda uinjena.

(5) U sluaju kada je protiv lica iz stava (1) ovog lana potvrena optunica za krivina djela za koja se odredbama vaeeg Krivinog zakona Federacije Bosne i Hercegovine moe izrei kazna zatvora u trajanju od est mjeseci i vie visokokolska ustanova je obavezna donijeti odluku o suspenziji tih lica iz nastavnonaunog procesa do okonanja krivinog postupka.

(6) Licima iz stava (5) ovog lana kojima je izreena pravosnana presuda ili mjera zbog poinjenog jednog ili vie krivinih djela iz stava (5) ovog lana visokokolska ustanova je obavezna donijeti rjeenje o prestanku radnog odnosa i u pisanoj formi obavijestiti Ministarstvo. (7) Visokokolska ustanova je obavezna donijeti rjeenje o prestanku radnog odnosa lanu akademskog osoblja koji je predao dokumenata ili izjave tokom postupka prijave na konkurs za koje se kasnije utvrdi da su lani. (8) Ministarstvo vodi registar lica iz st. (5) i (6) ovog lana.

DIO DEVETI - TIJELA VISOKOKOLSKIH USTANOVA I ORGANIZACIONIH JEDINICA POGLAVLJE I. TIJELA VISOKOKOLSKE USTANOVE lan 122. (Tijela visokokolske ustanove) (1) a) b) c) Tijela univerziteta su: upravni odbor, senat, rektor

d) druga struna i savjetodavna tijela ije se osnivanje, sastav i nadlenost utvruje statutom ili drugim opim aktom. (2) Univerzitet moe imati organizacione jedinice, kao to su: fakultet, akademija, visoka kola i nauni institut, a koje izvode nastavni, naunonastavni, umjetniki, umjetniko- nastavni i naunoistraivaki rad u jednoj ili vie oblasti. (3) Organizacija i nadlenosti organizacionih jedinica blie se utvruju statutom univerziteta. (4) a) b) c) Tijela visoke kole su: upravni odbor, senat, direktor

d) druga struna i savjetodavna tijela ije se osnivanje, sastav i nadlenost utvruje statutom ili drugim opim aktom.

lan 123. (Nadlenost, nain izbora odnosno imenovanja tijela visokokolskih ustanova) (1) Tijela iz lana 122. ovog Zakona imaju nadlenosti utvrene zakonom i statutom visokokolske ustanove. (2) Rektor univerziteta odnosno direktor visoke kole bira se pod uvjetima, na nain i po postupku utvrenom zakonom i statutom visokokolske ustanove. (3) lanovi upravnog odbora i lanovi senata biraju se odnosno imenuju na nain i po postupku utvrenom zakonom i statutom visokokolske ustanove. lan 124. (Sastav upravnog odbora visokokolske ustanove) (1) Upravni odbor univerziteta kao javne ustanove ima jedanaest lanova koji se imenuju na mandat od etiri godine od kojih est lanova imenuje Vlada, a ostale lanove, od kojih je najmanje jedan predstavnik studenata, imenuje senat univerziteta u skladu sa statutom. (2) Upravni odbor visoke kole kao javne ustanove ima sedam lanova koji se imenuju na mandat od etiri godine od kojih etiri lana imenuje Vlada, a ostale lanove imenuje senat visoke kole u skladu sa statutom. (3) Upravni odbor visokokolske ustanove kao ustanove ima izmeu sedam i jedanaest lanova od kojih najmanje jednu treinu imenuje osniva, a ostale imenuje senat visokokolske ustanove u skladu sa statutom. (4) Predsjednik upravnog odbora visokokolske ustanove kao javne ustanove imenuje se iz reda predstavnika osnivaa. (5) Na prijedlog Ministarstva, Vlada donosi akt kojim se preciznije ureuju pitanja imenovanja lanova Upravnog odbora, poetak i nain rada, prava i obaveze, postupak razrjeenja i druga pitanja bitna za zakonit rad i efikasno funkcioniranje upravnog odbora visokokolske ustanove kao javne ustanove. (6) Prije dostavljanja prijedloga iz stava (5) ovog lana Ministarstvo je obavezno u saradnji sa senatom visokokolske ustanove kao javne ustanove usaglasiti tekst prijedloga. (7) lanovi senata, rektori i prorektori te rukovodioci organizacionih jedinica ne mogu biti lanovi upravnog odbora. (8) Sjednicama upravnog odbora prisustvuju rektor i prorektori bez prava odluivanja. (9) Upravni odbor je ovlaten da trai informacije o svim pitanjima u okviru svoje nadlenosti.

(10) Upravni odbor visokokolske ustanove kao javne ustanove je obavezan obavjetavati o svom radu Vladu putem Ministarstva dostavljanjem zapisnika sa sjednica upravnog odbora, kao i dostavljanjem estomjesenih i godinjih izvjetaja. (11) Zapisnike iz stava (10) ovog lana predsjednik upravnog odbora obavezan je dostaviti u roku od pet dana od dana njihovog usvajanja. lan 125. (Nadlenost upravnog odbora) (1) Upravni odbor univerziteta ili visoke kole odgovoran je za poslovanje visokokolske ustanove. (2) Upravni odbor obavlja poslove utvrene zakonom i statutom univerziteta, a naroito: a) daje miljenje o statutu visokokolske ustanove te donosi opi akt o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta i druge ope akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove; b) utvruje planove finansiranja i razvoja visokokolske ustanove;

c) donosi godinji program rada visokokolske ustanove, na prijedlog senata visokokolske ustanove i prati njegovu realizaciju; d) donosi finansijski plan i usvaja godinji obraun;

e) usmjerava, kontrolira i ocjenjuje rad rektora ili direktora u domenu finansijskog poslovanja i preduzima potrebne mjere i aktivnosti da bi se osigurala zakonitost finansijskog i ukupnog poslovanja visokokolske ustanove; f) rjeava pitanja koja reguliu odnos visokokolske ustanove i osnivaa;

g) odluuje o koritenju sredstava preko iznosa kojim moe raspolagati rektor, i koji je utvren statutom visokokolske ustanove; h) odluuje o prigovoru odnosno albama zaposlenika na odluke tijela visokokolske ustanove koji su u prvom stepenu odluivali o pravima, obavezama i odgovornostima zaposlenika iz radnog odnosa; i) podnosi osnivau estomjeseni i godinji izvjetaj o poslovanju visokokolske ustanove; j) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom, aktom o osnivanju i statutom visokokolske ustanove.

lan 126. (Nadlenost i sastav senata) (1) Odgovornost za akademska pitanja u visokokolskoj ustanovi ima senat kao najvie akademsko tijelo koje ine predstavnici akademskog osoblja i predstavnici studenata. (2) Senat visokokolske ustanove u svom akademskom djelovanju ima nadlenost da: a) odluuje o svim akademskim pitanjima, a posebno o pitanjima koja se odnose na nastavnu, naunu, umjetniku i strunu djelatnost visokokolske ustanove; b) donosi statut visokokolske ustanove u skladu sa ovim Zakonom i uz prethodno pribavljeno miljenje upravnog odbora; c) donosi etiki kodeks i ope akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove; d) prati realizaciju razvoja visokokolske ustanove sa stanovita ostvarivanja nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog, umjetnikonastavnog, naunoistraivakog i strunog rada putem analize estomjesenih i godinjih izvjetaja rukovodilaca organizacionih jedinica i na druge naine; e) predlae upravnom odboru godinji program rada visokokolske ustanove;

f) donosi nastavne planove i nastavne programe za sva tri ciklusa studija te prati njihovu primjenu; g) razmatra prijedloge organizacionih jedinica o realizaciji studija u saradnji sa domaim i stranim visokokolskim ustanovama koje mogu imati za rezultat izdavanje dvojnih ili zajednikih diploma; h) i) j) bira rektora univerziteta odnosno direktora visoke kole; bira prorektore univerziteta na prijedlog rektora; vri izbor akademskog osoblja na prijedlog vijea organizacione jedinice;

k) imenuje komisije u postupku sticanja akademske titule odnosno naunog zvanja treeg ciklusa studija; l) dodjeljuje poasno zvanje profesor emeritus te zvanje poasni doktor nauka;

m) daje inicijativu upravnom odboru za razmatranje pitanja iz domena organizacije i reorganizacije univerziteta; n) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove.

(3) Senat visokokolske ustanove odluuje o akademskim pitanjima na prijedlog strunih tijela organizacionih jedinica, kao i drugih tijela visokokolske ustanove i predstavnikih tijela studenata. (4) Najmanje 15% lanova senata su studenti, i to predstavnici studenata iz svakog ciklusa studija. (5) Nain izbora lanova senata kao i druga pitanja od znaaja za rad senata preciznije se ureuju statutom visokokolske ustanove. lan 127. (Prava i obaveze rektora odnosno direktora) (1) Univerzitetom rukovodi rektor, a visokom kolom direktor, u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove. (2) Rektor univerziteta odnosno direktor visoke kole za svoj rad u domenu akademskih pitanja odgovora senatu, a u domenu poslovanja upravnom odboru. (3) Rektor saziva sjednice senata i predsjedava njima.

(4) Rektoru u radu pomau prorektori, generalni sekretar i druga tijela utvrena zakonom i statutom univerziteta. (5) Rektor univerziteta odnosno direktor visoke kole obavlja poslove utvrene zakonom i statutom visokokolske ustanove, a naroito: a) zastupa i predstavlja visokokolsku ustanovu;

b) organizira i rukovodi radom univerziteta, odnosno visoke kole i odgovoran je za zakonitost rada; c) donosi pojedinane akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove; d) e) predlae ope akte u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove; predlae tijelima visokokolske ustanove mjere za unapreenje rada;

f) predlae upravnom odboru mjere za djelotvorno i zakonito obavljanje djelatnosti visokokolske ustanove; g) predlae osnove planova rada i razvoja visokokolske ustanove;

h) predlae upravnom odboru unutranju organizaciju i sistematizaciju radnih mjesta; i) izvrava odluke upravnog odbora i drugih tijela visokokolske ustanove;

j) odluuje o koritenju sredstava do iznosa utvrenog statutom visokokolske ustanove; k) odluuje o pravima, obavezama i odgovornostima zaposlenika iz radnog odnosa; l) podnosi upravnom odboru izvjetaj o finansijskom poslovanju visokokolske ustanove; m) n) o) podnosi senatu izvjetaje o akademskim pitanjima na visokokolskoj ustanovi; naredbodavac je za izvrenje finansijskog plana; uestvuje u radu Rektorske konferencije Bosne i Hercegovine;

p) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i statutom visokokolske ustanove. (6) Rektor odnosno direktor visoke kole je odgovoran za potivanje zakona i izvravanje odluka nadlenih organa vlasti i tijela visokokolske ustanove u obavljanju registrirane djelatnosti. (7) Rektor odnosno direktor visoke kole je obavezan ponititi odnosno obustaviti od izvrenja odluku rukovodioca organizacione jedinice ili nekog drugog tijela organizacione jednice, ako je protivna zakonu, podzakonskim i provedbenim aktima i statutu visokokolske ustanove, i o tome obavijestiti u roku od sedam dana od dana donoenja odluke senat odnosno upravni odbor u skladu sa njihovim nadlenostima, kao i organ uprave koji vri nadzor nad zakonitou rada visokokolske ustanove. (8) Rektor je ovlaten suspendirati rukovodioca organizacione jedinice ukoliko ne izvrava zakonito i savjesno svoje obaveze utvrene zakonom, statutom ili drugim opim aktima visokokolske ustanove i o tome u roku od sedam dana od dana donoenja obrazloene odluke obavijestiti: a) b) c) upravni odbor i senat visokokolske ustanove, vijee organizacione jedinice i organ uprave koji vri nadzor nad zakonitou rada visokokolske ustanove.

Rektor moe pokrenuti i postupak utvrivanja odgovornosti rukovodioca organizacione jedinice za poinjene povrede zakona, statuta ili drugog opeg akta. (9) Rektor, odnosno direktor visoke kole, je obavezan da senatu i Ministarstvu putem upravnog odbora podnese izvjetaj o poslovanju visokokolske ustanove za prethodnu studijsku godinu najkasnije do 15. novembra. (10) Izvjetaj iz stava (9) ovog lana obavezno sadri elemente o uspjenosti rada visokokolske ustanove u oblasti nastavnog, naunonastavnog, umjetnikog,

umjetnikonastavnog, naunoistraivakog i finansijskog poslovanja te ostale elemente koji se utvruju po obrascu koji propisuje Ministarstvo. (11) Rektor i prorektor u toku mandata ne mogu vriti funkciju dekana ili prodekana organizacione jedinice, kao ni lana upravnog odbora univerziteta. lan 128. (Izbor rektora/direktora) (1) Izbor rektora/direktora vri se na osnovu rezultata javnog konkursa koji se objavljuje u najmanje tri dnevna lista i na WEB-stranici visokokolske ustanove najkasnije est mjeseci prije isteka mandata rektora na dunosti. (2) Za rektora moe biti izabran nastavnik u naunonastavnom zvanju redovnog profesora koji ispunjava uvjete za to zvanje na univerzitetu na kojem se prijavljuje na konkurs. (3) Za direktora visoke kole moe biti birano lice koje ispunjava uvjete za nastavnika te visoke kole. (4) Na funkciju rektora po osnovu konkursa iz stava (1) ovog lana ne moe se izabrati lice koje bi prije isteka roka za predaju prijava na konkurs, a koji ne moe biti dui od 15 dana od objave konkursa, navrilo 62 godine ivota. (5) Rektor/direktor bira se veinom glasova od ukupnog broja lanova senata i to tajnim glasanjem lanova senata univerziteta/visoke kole. (6) Prilikom glasanja o izboru za rektora sve organizacione jedinice imaju jednako pravo glasa po principu jedna organizaciona jedinica - jedan glas. (7) Senat visokokolske ustanove, nakon izbora rektora/ direktora, glasanjem e na istoj sjednici ovlastiti lana senata koji e potpisati rjeenje o izboru rektora/direktora. (8) Najkasnije sedam dana od donoenja odluke o izboru rektora lan senata iz stava (7) ovog lana je obavezan potpisati rjeenje o imenovanju i isto proslijediti pravnoj slubi, koja e blagovremeno posredstvom generalnog sekretara dostaviti informaciju o izboru prijavljenim kandidatima na konkurs iz stava (1) ovog lana. (9) Rektor/direktor se bira na mandatni period od etiri godine sa mogunou jo jednog uzastopnog izbora. (10) Prorektore bira i razrjeava senat na prijedlog rektora. Mandat prorektora, osim u izuzetnim okolnostima, prati mandat rektora pri emu se odredbe stava (4) ovog lana odnose i na prorektore. (11) Broj prorektora, njihova prava i obaveze kao i izuzetne okolnosti iz stava (10) ovog lana utvruju se statutom univerziteta.

(12) Postupak izbora i razrjeenja rektora/direktora odnosno prorektora nakon isteka mandata odnosno prije isteka mandata kao i vrenje funkcije rektora/direktora odnosno prorektora u sluaju privremene sprijeenosti rektora/direktora odnosno prorektora da obavlja svoje dunosti preciznije se ureuje statutom visokokolske ustanove. (13) Rektor/direktor zateen na dunosti u svom prvom mandatnom periodu danom stupanja na snagu ovoga zakona obavljat e svoju dunost do isteka mandata na koji je izabran i moe biti biran na funkciju rektora za drugi uzastopni mandatni period. (14) Rektor/direktor zateen na dunosti u svom drugom uzastopnom mandatnom periodu danom stupanja na snagu ovoga zakona obavljat e svoju dunost do isteka mandata na koji je izabran i ne moe biti biran na funkciju rektora za trei uzastopni mandatni period. lan 129. (Prestanak mandata rektora/direktora) (1) a) b) c) d) Rektoru /direktoru prestaje mandat: istekom perioda na koji je biran; ostavkom; prijevremenim razrjeenjem; izborom na neku drugu funkciju nespojivu sa funkcijom rektora/direktora.

(2) Senat moe donijeti odluku o razrjeenju rektora/direktora i prije isteka perioda na koji je izabran odnosno imenovan: a) b) ako ostvaruje loe poslovne rezultate; ako bude pravosnano osuen za krivino djelo;

c) ako ne izvrava zadatke predviene zakonom i statutom ili ih izvrava protivno njima; d) prekorai ovlatenja i time nanese tetu visokokolskoj ustanovi u veem obimu, a to se preciznije ureuje statutom visokokolske ustanove; e) zbog odsutnosti ili sprijeenosti da u neprekidanom periodu duem od tri mjeseca obavlja dunost; f) ako svojim ponaanjem povrijedi ugled funkcije rektora/direktora.

(3) Obrazloen prijedlog za razrjeenje rektora/direktora visokokolske ustanove, zbog jednog ili vie razloga navedenih u st. (1) i (2) ovog lana, senatu moe podnijeti:

a) b) c) d)

osniva visokokolske ustanove; najmanje jedna treina lanova upravnog odbora; najmanje jedna treina lanova senata; najmanje tri vijea organizacionih jedinica.

(4) Rektor/direktor je duan sazvati sjednicu senata najkasnije petnaest dana od dana prijema prijedloga iz stava (3) ovog lana i o tome obavijestiti osnivaa odnosno Ministarstvo. (5) O prijedlogu za privremeno razrjeenje rektora/direktora senat odluuje tajnim glasanjem i za donoenje odluke o razrjeenju potrebna je natpolovina veina od ukupnog broja lanova senata. (6) Na istoj sjednici senata, nakon donoenja odluke o razrjeenju rektora, donosi se odluka o imenovanju vrioca dunosti rektora/direktora. Prijedlog za vrioca dunosti rektora/direktora moe podnijeti svaki lan senata. Vrioca dunosti rektora/direktora bira senat tajnim glasanjem, natpolovinom veinom lanova senata i to na maksimalan vremenski period od est mjeseci. (7) U sluajevima donoenja odluke iz st. (5) i (6) ovog lana senat obavezno na istoj sjednici donosi i odluku o raspisivanju konkursa za izbor novog rektora/direktora po proceduri iz lana 128. ovog Zakona. (8) U sluaju razrjeenja rektora prije isteka mandata, mandat prorektora prestaje izborom novih prorektora na prijedlog novoizabranog rektora. POGLAVLJE II. TIJELA ORGANIZACIONIH JEDINICA lan 130. (Tijela organizacionih jedinica) Tijela organizacionih jedinica univerziteta su: a) b) dekan odnosno direktor; vijee;

c) druga struna i savjetodavna tijela ije se osnivanje, sastav i nadlenost utvruje statutom ili drugim opim aktom. lan 131. (Vijee organizacione jedinice) (1) Vijee fakulteta ili akademije ini akademsko osoblje iz reda nastavnika, predstavnici asistenata, viih asistenata i predstavnici studenata u skladu sa statutom visokokolske ustanove. lan vijea fakulteta ili akademije sa pravom glasa

je i lan akademskog osoblja sa navrenih 65 godina ivota, a koji se nalazi u radnom odnosu u skladu sa lanom 116. ovog Zakona. (2) Vijee organizacione jedinice posebno je nadleno da:

a) donosi odluke o svim akademskim, nastavnim, naunim, umjetnikim i strunim pitanjima u okviru svoje nadlenosti; b) inicira i vri preispitivanje nastavnih planova i nastavnih programa za sve cikluse studija; c) d) e) bira i razrjeava dekana i prodekane; donosi ope akte organizacione jedinice; predlae nastavni plan i program za sve cikluse studija;

f) predlae upravnom odboru univerziteta unutranju organizaciju i sistematizaciju radnih mjesta za organizacionu jedinicu; g) bira rukovodioca matine nauno-nastavne jedinice- odsjeka odnosno katedre;

h) predlae senatu univerziteta program naunoistraivakog i umjetnikog rada i program strunog usavravanja akademskog osoblja i drugih zaposlenika; i) predlae komisije koje se imenuju u postupku sticanja naunog stepena doktora nauka; j) predlae komisije koje se imenuju za provoenje postupka sticanja akademske titule i strunog zvanja treeg ciklusa studija odnosno naunog zvanja magistra i doktora; k) razmatra zahtjeve i utvruje prijedloge za struno usavravanje akademskog osoblja u zemlji i inostranstvu; l) utvruje prijedlog broja studenata za upis u I godinu za sva tri ciklusa studija;

m) donosi odluku o izbornim predmetima u okviru nastavnog plana i programa koji e se izvoditi u odreenoj studijskoj godini uz prethodnu saglasnost senata i uz uvaavanje kadrovske, prostorne i finansijske mogunosti organizacionih jedinica kao i broja studenata; n) utvruje prijedlog plana realizacije nastave prije poetka studijske godine;

o) analizira prolaznost studenata po ispitnim rokovima u semestru i na kraju studijske godine te utvruje mjere za poboljanje prolaznosti studenata; p) analizira i ocjenjuje rezultate uspjenosti izvoenja nastave u okviru nastavnih programa;

r)

utvruje prijedlog mjera za unapreenje nastave;

s) odluuje po prigovoru studenata na rjeenje dekana o mirovanju prava i obaveza studenata, odnosno odluuje u drugom stepenu o pravima i obavezama studenata; t) obavlja i druge poslove u skladu sa statutom i drugim opim aktima.

(3) Sastav i izbor kao i nain rada i odluivanja naunog vijea instituta utvruje se i vri u skladu sa odredbama ovog Zakona i statutom visokokolske ustanove u kojoj institut ima status organizacione jedinice. lan 132. (Prava i obaveze rukovodioca organizacione jedinice) (1) Dekan/direktor zastupa organizacionu jedinicu i ima prava i obaveze utvrene zakonom i statutom. (2) Statutom e se preciznije urediti ovlatenja rukovodioca organizacione jedinice, a posebno sa aspekta koritenja sredstava do odreenog iznosa. (3) Dekan/direktor saziva i predsjedava sjednicama vijea u skladu sa opim aktom visokokolske ustanove. (4) Dekan/direktor za svoj rad odgovara vijeu, rektoru i upravnom odboru univerziteta. (5) Dekanu/direktoru u radu pomau prodekani, sekretar organizacione jedinice i tijela utvrena statutom. (6) Dekan/direktor je odgovoran za potivanje zakona i izvravanje odluka vijea, univerzitetskih tijela i nadlenih organa vlasti u skladu sa zakonom i statutom. (7) Rukovodilac organizacione jedinice je obavezan ponititi odnosno obustaviti izvrenje odluke rukovodioca podorganizacione jedinice ili nekog drugog tijela organizacione jedinice ako je protivna zakonu, podzakonskim i provedbenim aktima i statutu univerziteta i o tome obavijestiti u roku od sedam dana od dana donoenja odluke senat odnosno upravni odbor u skladu sa njihovim nadlenostima, kao i organ uprave koji vri nadzor nad zakonitou rada visokokolske ustanove. (8) Rukovodilac organizacione jedinice je ovlaten suspendirati rukovodioca podorganizacione jedinice ili nekog drugog tijela podorganizacione jedinice ukoliko isti ne izvrava zakonito i savjesno svoje obaveze definirane zakonom, statutom ili drugim opim aktom visokokolske ustanove i o tome u roku od sedam dana od dana donoenja odluke obavijestiti: a) b) c) vijee organizacione jedinice, rektora, senat i upravni odbor visokokolske ustanove.

Rukovodilac organizacione jedinice moe pokrenuti postupak odgovornosti rukovodioca podorganizacione jedinice za poinjene povrede zakona, statuta ili drugog opeg akta visokokolske ustanove. (9) Dekan je obavezan da podnese izvjetaj vijeu i rektoru o izvravanju nastavnog procesa i poslovanju fakulteta odnosno akademije za studijsku godinu najkasnije do 15. oktobra, a direktor instituta izvjetaj o radu instituta za budetsku godinu do 31. januara tekue godine za prethodnu godinu. (10) Izvjetaj iz stava (9) ovog lana obavezno sadri elemente o uspjenosti rada fakulteta ili instituta ili akademije u oblasti nastave, naunoistraivakog ili umjetnikog rada, finansijskog poslovanja, te ostalih elemenata koji se utvruju po obrascu koji propisuje Ministarstvo. (11) Prava i obaveze direktora instituta preciznije su definirane Zakonom o naunoistraivakoj djelatnosti Kantona Sarajevo i ovim Zakonom, kao i statutom visokokolske ustanove u kojoj institut ima status organizacione jedinice. lan 133. (Izbor rukovodioca organizacione jedinice) (1) Izbor dekana vri se na osnovu rezultata javnog konkursa koji objavljuje vijee u jednom dnevnom listu i na WEB-stranici organizacione jedinice i univerziteta najkasnije est mjeseci prije isteka mandata dekana na dunosti. (2) Dekan fakulteta ili akademije bira se iz reda lanova akademskog osoblja u zvanju redovnog ili vanrednog profesora koji je u radnom odnosu u punom radnom vremenu na tom fakultetu ili akademiji i to tajnim glasanjem lanova vijea, pri emu je za donoenje odluke o imenovanju potrebna podrka natpolovine veine od ukupnog broja lanova vijea. (3) Na funkciju rukovodioca organizacione jedinice po osnovu konkursa iz stava (1) ovog lana ne moe se izabrati lice koje bi prije roka za predaju prijava na konkurs, a koji ne moe biti dui od 15 dana od objave konkursa, navrilo 62 godine ivota. (4) Vijee, nakon donesene odluke o izboru dekana, dostavlja rjeenje rektoru univerziteta na potpis. (5) Rektor je obavezan potpisati rjeenje o imenovanju i isto proslijediti organizacionoj jedinici radi dostavljanja obavjetenja o tome prijavljenim kandidatima i to najkasnije sedam dana od dana prijema rjeenja na potpis. (6) Protiv rjeenja iz stava (5) ovog lana moe se izjaviti alba od strane prijavljenih kandidata senatu u roku od 15 dana od dana prijema rjeenja. (7) Protiv rjeenja senata po albi iz stava (6) ovog lana nije doputena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku 30 dana od prijema rjeenja.

(8) Dekan se bira na mandatni period od etiri godine sa mogunou jo jednog uzastopnog izbora. (9) Prodekane bira i razrjeava vijee na prijedlog dekana. Izuzev u vanrednim okolnostima, mandat prodekana prati mandat dekana pri emu se odredbe stava (3) ovog lana odnose i na prodekane. (10) Broj prodekana, njihova prava i obaveze utvruju se statutom. (11) Postupak izbora i razrjeenja dekana i prodekana nakon isteka mandata odnosno prije isteka mandata kao i vrenje funkcije dekana/prodekana u sluaju privremene sprijee- nosti dekana/prodekana da obavlja svoju dunost preciznije se ureuju statutom. (12) Dekani zateeni na dunosti u svom prvom mandatnom periodu danom stupanja na snagu ovoga zakona obavljat e svoju dunost do isteka svog mandata i mogu biti birani na funkciju dekana za drugi uzastopni mandatni period. (13) Dekani zateeni na dunosti u svom drugom uzastopnom mandatnom periodu danom stupanja na snagu ovoga zakona obavljat e svoju dunost do isteka svog mandata i ne mogu biti birani na funkciju dekana za trei uzastopni mandatni period. (14) Direktor instituta se bira u skladu sa odredbama ovog Zakona koje se odnose na izbor rukovodioca organizacione jedinice, a to e se preciznije urediti statutom visokokolske ustanove. (15) Radni odnos u punom radnom vremenu iz stava (2) ovog lana preciznije se definira statutom visokokolske ustanove. lan 134. (Prestanak mandata rukovodioca organizacione jedinice) (1) a) b) c) d) Dekanu/direktoru prestaje mandat: istekom perioda na koji je biran; ostavkom; prijevremenim razrjeenjem; izborom na neku drugu funkciju nespojivu sa funkcijom dekana.

(2) Vijee moe donijeti odluku o razrjeenju dekana /direktora i prije isteka perioda na koji je imenovan: a) b) ako ostvaruje loe poslovne rezultate; ako bude pravosnano osuen za krivino djelo;

c) ako ne izvrava zadatke predviene zakonom i statutom ili ih izvrava protivno njima; d) prekorai ovlatenja i time nanese tetu organizacionoj jedinici odnosno visokokolskoj ustanovi; e) zbog odsutnosti ili sprijeenosti da u neprekidnom periodu duem od tri mjeseca obavlja dunost; f) ako svojim ponaanjem povrijedi ugled funkcije dekana/direktora.

(3) Obrazloen prijedlog za razrjeenje dekana/direktora, zbog jednog ili vie razloga navedenih u st. (1) i (2) ovog lana, vijeu moe podnijeti: a) b) c) d) e) osniva visokokolske ustanove; najmanje jedna treina lanova upravnog odbora visokokolske ustanove, najmanje jedna treina lanova senata; rektor; najmanje jedna treina lanova vijea organizacione jedinice.

(4) Dekan/direktor je duan sazvati sjednicu vijea najkasnije petnaest dana od dana prijema prijedloga iz stava (3) ovog lana i o tome obavijestiti rektora i osnivaa, odnosno Ministarstvo. (5) O prijevremenom razrjeenju dekana/direktora vijee odluuje tajnim glasanjem pri emu je za donoenje odluke o razrjeenju potrebna natpolovina veina od ukupnog broja lanova vijea organizacione jedinice. (6) Na istoj sjednici vijea organizacione jedinice, nakon donoenja odluke o razrjeenju dekana/direktora, donosi se odluka o imenovanju vrioca dunosti dekana/direktora. Prijedlog za vrioca dunosti dekana/direktora moe podnijeti svaki lan vijea. Vrioca dunosti dekana/direktora bira vijee tajnim glasanjem, natpolovinom veinom lanova vijea na vremenski period do est mjeseci. (7) U sluajevima donoenja odluke iz st. (5) i (6) ovog lana vijee obavezno na istoj sjednici donosi i odluku o raspisivanju konkursa za izbor novog dekana/direktora po proceduri iz lana 133. ovog Zakona. (8) U sluaju razrjeenja dekana prije isteka mandata, mandat prodekana prestaje izborom novih prodekana na prijedlog novoizabranog dekana.

DIO DESETI - FINANSIRANJE lan 135. (Finansiranje visokokokolske ustanove kao javne ustanove) (1) Visokokolska ustanova iji je osniva ili suosniva Kanton, finansira se ili sufinansira iz Budeta po osnovu kriterija za finansiranje visokokolskih ustanova kao javnih ustanova, koje na prijedlog Ministarstva utvruje Vlada. (2) Sredstvima iz stava (1) ovog lana se osigurava:

a) dio plae i naknade akademskog osoblja i ostalih zaposlenika u visokokolskoj ustanovi; b) c) d) dio materijalnih trokova; minimalno tehniko opremanje visokokolske ustanove; radni i ivotni standard studenata.

(3) U sluaju da je Kanton suosniva visokokolske ustanove sufinansiranje se regulie posebnim ugovorom. (4) Sredstva koja obezbjeuje Kanton utvruju se u skladu sa kriterijima iz stava (1) ovog lana, zavisno od prirode, znaaja i finansijskih zahtjeva nastavnih programa koji se realiziraju na visokokolskoj ustanovi, opih pretpostavki za ostvarivanje prihoda visokokolskih ustanova iz sopstvenih izvora, statusne strukture studenata i nastavnog osoblja te drugih parametara. (5) S ciljem promoviranja funkcionalnosti organizacione jedinice, statutom visokokolske ustanove kao javne ustanove precizira se na koji nain i u kojem omjeru organizacione jedinice imaju akademska i finansijska ovlatenja unutar te visokokolske ustanove. Statutom se preciznije ureuju pitanja rada organizacionih jedinica, nain i mogunost nastupa organizacione jedinice na tritu u okviru njene registrirane djelatnosti a u skladu sa vaeim zakonskim propisima. lan 136. (Izvori prihoda) Osim prihoda iz lana 135. ovog Zakona visokokolska ustanova moe sticati prihod i iz: a) b) c) d) realizacije naunoistraivakog i umjetnikog rada; pruanja intelektualnih odnosno naunih, strunih i umjetnikih usluga; izdavake djelatnosti; postupaka nostrifikacije i ekvivalencije javnih isprava;

e) f) g)

autorskih prava i patenata; donacija pravnih i fizikih lica; legata, poklona i zavjetanja;

h) sredstava koje uplauju studenti na svim ciklusima studija za bilo koju vrstu obrazovnih, administrativnih i drugih usluga u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima visokokolske ustanove; i) kolarine za sve cikluse studija;

j) djelatnosti njenih laboratorija, centara, instituta, podorganizacionih jedinica i drugih organizacionih struktura visokokolske ustanove; k) dijagnostike i druge strune usluge za potrebe humanog i animalnog zdravstva;

l) drugih izvora u skladu sa zakonom i registriranom djelatnou visokokolske ustanove. lan 137. (kolarina) (1) Na prijedlog senata visokokolske ustanove kao javne ustanove, Vlada utvruje kolarinu kao vrstu participacije trokova studija koju su obavezni plaati studenti u visokokolskim ustanovama kao javnim ustanovama. (2) kolarina iz stava (1) ovog lana moe da se odredi u razliitoj visini za organizacione jedinice visokokolske ustanove kao javne ustanove i u okviru njih, za razliite studijske programe, zavisno od trokova njihove realizacije. lan 138. (Odluka o participaciji) (1) Odluku o vrsti usluga koje studentima prua visokokolska ustanova utvruje Vlada na prijedlog visokokolske ustanove. (2) Odluku o visini cijena za usluge iz stava (1) ovog lana za visokokolsku ustanovu kao javnu ustanovu donosi Vlada, a za visokokolsku ustanovu kao ustanovu osniva. (3) Visokokolska ustanova kao ustanova svoju odluku iz stava (2) ovog lana obavezna je dostaviti Ministarstvu. lan 139. (Nain koritenja sredstava) (1) Sredstva iz l. 135. i 136. ovog Zakona koriste se u skladu sa namjenom za koju su steena.

(2) Osim budetskog finansiranja visokokolska ustanova se moe finansirati samo iz onih izvora koji ne ugroavaju njenu institucionalnu autonomiju i ne umanjuju akademsku autonomiju odnosno ne ograniavaju njene akademske slobode. Vlastiti prihodi mogu se ostvarivati samo djelatnostima ija vrsta i obim ne ugroavaju osnovnu djelatnost visokokolske ustanove. (3) Isplata plaa akademskom osoblju i drugim zaposlenicima na visokokolskoj ustanovi kao javnoj ustanovi se vri u skladu sa jedinstvenim pravilnikom o plaama koji usvaja upravni odbor visokokolske ustanove na prijedlog senata. (4) Okvirna norma akademskog osoblja na visokokolskoj ustanovi je propisana Standardima i normativima i jedinstvena je na nivou visokokolske ustanove te ne moe biti izmijenjena i definirana po organizacionim jedinicama univerziteta izvan predvienog normativnog okvira. lan 140. (Utvrivanje kriterija za raspodjelu budetskih sredstava) Vlada na osnovu Standarda i normativa utvruje kriterije te propisuje metodologiju za raspodjelu budetskih sredstava za nastavni, naunonastavni, umjetniki, umjetnikonastavni, i naunoistraivaki rad, polazei od zadatog kvaliteta obrazovanja i specifinosti odreenih nastavnih programa koji se realiziraju od strane visokokolske ustanove. lan 141. (Utvrivanje broja studenata koji se finansiraju iz Budeta Kantona) Vlada, u skladu sa kriterijima iz ovog Zakona, odreuje broj studenata koji se finansiraju iz Budeta Kantona za odreeni studijski program i to u okviru prvog i drugog ciklusa studija. lan 142. (Samofinansiranje studenata) (1) Pored broja studenata iz lana 141. ovog Zakona, Vlada odobrava i broj studenata kao i visinu trokova studija za studente koji sami finansiraju svoj studij ili iji studij finansiraju drugi subjekti, vodei rauna da taj broj zajedno sa brojem studenata iz lana 141. stav (1) ne moe biti vei od broja studenata za koji je visokokolska ustanova licencirana. (2) Posebnim aktom, koji na prijedlog Ministarstva donosi Vlada, uredit e se pitanja kreditiranja studenata kao jednog od vidova finansiranja studija, i to u roku od est mjeseci od dana stupanja na snagu ovog Zakona. lan 143. (Sufinansiranje naunoistraivake djelatnosti) (1) Za visokokolsku ustanovu kao javnu ustanovu osniva obezbjeuje dio sredstava za sufinansiranje razvoja naunoistraivakog rada, u skladu sa Zakonom o naunoistraivakoj djelatnosti Kantona Sarajevo.

(2) Dio sredstava iskljuivo za naunoistraivake i istraivakorazvojne projekte, za uee na naunim skupovima, stvaranju vlastitih referentnih izdanja, publikacija osigurat e visokokolska ustanova kao javna ustanova putem namjenskog izdvajanja sredstava na jedinstveni raun u visini od 10% ukupnih vlastitih prihoda svih organizacionih jedinica univerziteta. (3) Nain izdvajanja i koritenja sredstava iz prethodnog stava uredit e se posebnim pravilnikom koji na inicijativu i prijedlog senata, usvaja upravni odbor visokokolske ustanove kao javne ustanove i to u roku od est mjeseci od stupanja na snagu ovog Zakona. Primjena ovog pravilnika poinje od dana integracije univerziteta. lan 144. (Budetska i vanbudetska sredstva) (1) Budetska sredstva obezbijeena od strane osnivaa koriste se u skladu sa namjenom za koju su dodijeljena a prema finansijskom planu koji na prijedlog senata usvaja upravni odbor visokokolske ustanove kao javne ustanove. (2) Vanbudetska sredstva troe se u skladu sa Pravilnikom o utroku vanbudetskih sredstava koji donosi Ministarstvo u saradnji sa Ministarstvom finansija Kantona Sarajevo na prijedlog upravnog odbora visokokolske ustanove i u skladu sa finansijskim planom iz stava (1) ovog lana. (3) Rektor je obavezan dostaviti estomjeseni i godinji izvjetaj o utroku budetskih i vanbudetskih sredstava upravnom odboru visokokolske ustanove. (4) Upravni odbor u skladu sa svojim pravima i obavezama putem Ministarstva podnosi Vladi estomjeseni i godinji izvjetaj o radu visokokolske ustanove sa izvjetajem o finansijskom poslovanju. lan 145. (Sticanje statusa pridruene lanice i mogunost finansiranja visokokolske ustanove kao ustanove) (1) Fakulteti, akademije i centri kao ustanove, mogu biti u sastavu univerziteta kao javne ustanove u svojstvu pridruene lanice, uz uvjet podrke senata i saglasnost osnivaa Univerziteta kao javne ustanove. (2) Cjelokupna procedura sticanja statusa iz stava (1) ovog lana se preciznije ureuje statutom Univerziteta. (3) Kanton moe, ukoliko postoji drutveni interes i potreba za obrazovanjem odreenog broja deficitarnih kadrova konkretnog naunog, umjetnikog ili strunog profila te ako visokokolska ustanova kao javna ustanova potvrdi da nije u mogunosti da koluje deficitarne kadrove iz ovog lana, a u skladu sa lanom 50. ovog Zakona, i ako mogunosti to dozvoljavaju, visokokolskim ustanovama kao ustanovama koje obrazuju takve kadrove na podruju Kantona obezbijediti dio sredstava za obrazovanje navedenih kadrova, to se regulira posebnim ugovorom.

(4) Postojanje drutvenog interesa iz stava (3) ovog lana utvruje se posebnom odlukom Skuptine. DIO JEDANAESTI - DOKUMENTACIJA, EVIDENCIJA I JAVNE ISPRAVE lan 146. (Dokumentacija i evidencija) (1) Visokokolska ustanova obavezna je voditi matine knjige:

(a) studenata i lica koja su stekla viu odnosno visoku strunu spremu, struni stepen specijaliste, nauni stepen magistra odnosno doktora nauka. (b) studenata koji su zavrili prvi, drugi i trei ciklus po bolonjskom studiju.

(2) Pored dokumentacije iz stava (1) ovog lana, visokokolska ustanova je obavezna voditi i evidenciju o ispitima, uspjehu studenata i ostalu evidenciju utvrenu zakonom, statutom i drugim opim aktima visokokolske ustanove. (3) Matine knjige i evidencije o izdatim diplomama trajno se uvaju.

(4) Propis o sadraju i izgledu, nainu voenja matinih knjiga i evidencije o izdatim diplomama donosi Ministarstvo. (5) Propise kojima se preciznije utvruje postupak i nain voenja i uvanja ostalih vrsta evidencija odnosno dokumentacije donosi visokokolska ustanova. lan 147. (Javne isprave) (1) Javne isprave, u smislu ovog Zakona, su: diploma o steenom naunom stepenu doktora nauka, odnosno stepenu magistra, diploma o steenom stepenu strune spreme i zvanju i dodatak diplomi, indeks, ispisnica, uvjerenje o diplomiranju, uvjerenje o poloenim ispitima, uvjerenje o uspjehu u studiju, uvjerenje o ueu u pojedinim oblicima strunog usavravanja i permanentnog obrazovanja i druge javne isprave u skladu sa zakonom. (2) Diplomu o steenoj visokoj strunoj spremi, kao i diplomu o steenom stepenu magistra, odnosno doktora nauka, izdaje iskljuivo visokokolska ustanova. (3) Pravilnik o sadraju javnih isprava, sa izuzetkom diplome i dodatka diplomi iji e sadraj i forma biti ureeni uputstvom Agencije shodno lanu 50. Okvirnog zakona, u smislu ovog Zakona, donosi Ministarstvo. (4) Javne isprave, u smislu ovog Zakona, koje izdaju visokokolske ustanove za studente koji su studij okonali po bolonjskom studiju su: diploma, dodatak diplomi, uvjerenje o zavrenom stepenu ciklusa studija, uvjerenje o prepisu ocjena, studentska prijava po osnovu mobilnosti i druge javne isprave u skladu sa zakonom, statutom i drugim opim aktima visokokolske ustanove.

lan 148. (Priznavanje inostranih visokokolskih kvalifikacija) (1) Nostrifikacija i ekvivalencija odnosno priznavanje inostrane visokokolske kvalifikacije (u daljem tekstu: priznavanje inostranih visokokolskih kvalifikacija) je formalno potvrivanje vrijednosti inostrane visokokolske obrazovne kvalifikacije, odnosno razdoblja obrazovanja, koje je izdalo nadleno tijelo u svrhu pristupa obrazovanju ili zapoljavanju. (2) Struno priznavanje je priznavanje inostrane visokokolske kvalifikacije u svrhu zapoljavanja. (3) Akademsko priznavanje je priznavanje inostrane visokokolske kvalifikacije u svrhu nastavka obrazovanja. (4) U postupku priznavanja u svrhu zapoljavanja imaocu inostrane visokokolske kvalifikacije utvruje se nivo i vrsta studija, kao i struni, akademski, odnosno nauni naziv, bez uporeivanja nastavnih planova i programa. (5) U postupku priznavanja radi nastavka obrazovanja u sistemu visokog obrazovanja imaocu inostrane visokokolske kvalifikacije utvruje se pravo na nastavak zapoetog visokog obrazovanja, odnosno pravo na ukljuivanje u nivoe visokog obrazovanja, kojim se priznaje ravnopravnost sa odgovarajuom visokokolskom kvalifikacijom na nain da se vri vrednovanje inostranog studijskog programa. (6) U postupku priznavanja radi nastavka obrazovanja, vrednovanje se vri na osnovu podataka o inostranoj visokokolskoj ustanovi na kojoj se studijski program izvodi, sistemu obrazovanja u zemlji u kojoj je steena inostrana visokokolska kvalifikacija, nivoa i vrste postignutih znanja i vjetina, prava koja ta kvalifikacija daje u dravi u kojoj je steena i drugim okolnostima znaajnim za priznavanje. (7) Jednom izvreno pozitivno vrednovanje odreenog inostranog studijskog programa vai za sve budue sluajeve kada je rije o istom studijskom programu. lan 149. (Nadlenost u postupku priznavanja inostranih visokokolskih kvalifikacija) (1) Struno priznavanje inostranih visokokolskih kvalifikacija vri univerzitet i visoka kola. (2) Akademsko priznavanje vri univerzitet, putem fakulteta i akademija, i visoka kola. (3) Podnosilac zahtjeva je obavezan u svom zahtjevu naznaiti da li zahtjev za priznavanjem inostrane visokokolske kvalifikacije podnosi u svrhu zapoljavanja ili u svrhu nastavka obrazovanja. (4) U postupku obrade i razmatranja podnesenog zahtjeva za priznavanjem inostrane visokokolske kvalifikacije, kao i u postupku njegovog rjeavanja, tijela

univerziteta i visoke kole odnosno fakulteta i akademija su obavezna postupati u skladu sa odredbama Zakona o upravnom postupku ("Slubene novine Federacije Bosne i Hercegovine" broj: 2/98 i 48/99). (5) Postupak provoenja priznavanja inostranih visokokolskih kvalifikacija preciznije se ureuje pravilnikom kojeg donosi senat visokokolske ustanove, a na koji saglasnost daje Ministarstvo. (6) Visokokolska ustanova moe vriti priznavanja inostranih visokokolskih kvalifikacija nakon stupanja na snagu pravilnika iz stava (5) ovog lana. lan 150. (Provoenje postupka akademskog priznavanja) (1) Zahtjev za akademskim priznavanjem inostrane visokokolske kvalifikacije podnosi se organizacionoj jedinici odnosno fakultetu ili akademiji koja dodjeljuje iste ili odgovarajue visokokolske kvalifikacije u odnosu na stranu visokokolsku kvalifikaciju ije se priznavanje trai. (2) Vijee organizacione jedinice je obavezno donijeti odluku o podnesenom zahtjevu iz stava (1) ovog lana u roku od 30 dana od dana dostavljanja urednog zahtjeva, na osnovu koje rukovodilac organizacione jedinice odnosno dekan fakulteta ili akademije izdaje rjeenje. (3) Protiv rjeenja iz stava (2) ovog lana moe se izjaviti alba senatu visokokolske ustanove u roku od 15 dana od dana dostavljanja rjeenja. (4) alba se podnosi organizacionoj jedinici odnosno fakultetu ili akademiji iz stava (1) ovog lana, koja je razmatrala zahtjev u prvom stepenu. Rukovodilac organizacione jedinice odnosno dekan fakulteta ili akademije je obavezan, u roku od tri dana od dana prijema albe, cjelokupni predmet sa albom proslijedi senatu na rjeavanje. (5) Senat visokokolske ustanove je obavezan odluku o albi donijeti u roku od 60 dana od dana zaprimanja albe. (6) Protiv odluke senata nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema odluke. lan 151. (Provoenje postupka strunog priznavanja i priznavanja u sluaju multidisciplinarnosti/interdiciplinarnosti studijskog programa) (1) Kada se radi o zahtjevu za strunim priznavanjem inostrane visokokolske kvalifikacije ili kada se u postupku razmatranja podnesenog zahtjeva utvrdi da se radi o multidisciplinarnom/interdisciplinarnom programu za koji ne postoji odgovarajua organizaciona jedinica, odnosno fakultet ili akademija postupak priznavanja provodi univerzitet odnosno visoka kola.

(2) Za provoenje postupka iz stava (1) ovog lana senat visokokolske ustanove imenuje posebnu komisiju sastavljenu od lanova iz naune/umjetnike oblasti odnosno disciplina koje su zastupljene u tom studijskom programu. (3) Komisija iz stava (2) ovog lana o provedenom postupku sainjava izvjetaj koji dostavlja senatu visokokolske ustanove na razmatranje i odluivanje. (4) Senat visokokolske ustanove donosi odluku na osnovu koje rektor izdaje rjeenje. (5) Protiv odluke senata nije dozvoljena alba, ali se moe pokrenuti upravni spor pred nadlenim sudom u Sarajevu u roku od 30 dana od dana prijema odluke. (6) Univerzitet i visoka kola, kao i akademije i fakulteti su obavezni voditi Registar zaprimljenih i rijeenih zahtjeva za priznavanjem inostranih visokokolskih kvalifikacija. (7) Odluku o cijeni provoenja postupka priznavanja inostranih visokokolskih kvalifikacija na podruju Kantona donosi Vlada na prijedlog visokokolske ustanove. (8) U postupku priznavanja inostrane visokokolske kvalifikacije mogu se vrednovati samo elementi na osnovu kojih se stie kvalifikacija ije se priznavanje trai, a to e se preciznije urediti pravilnikom iz lana 149. stav (5) . (9) Organizaciona jedinica odnosno fakultet ili akademija koja vri akademsko priznavanje inostrane visokokolske kvalifikacije nakon provedenog strunog priznavanja, podnosiocu zahtjeva moe naplatiti samo novani iznos koji predstavlja razliku izmeu cijene utvrene za akademsko priznavanje i cijene utvrene za struno priznavanje u odluci iz stava (7) ovog lana. DIO DVANAESTI - NADZOR lan 152. (Nadzor nad provoenjem zakona) (1) Nadzor nad provoenjem ovog Zakona i propisa donesenih za njegovo provoenje na visokokolskim ustanovama vri Ministarstvo na nain predvien zakonom. (2) U vrenju nadzora Ministarstvo moe, u cilju utvrivanja relevantih injenica i okolnosti u svakom konkretnom sluaju, zatraiti od nadlene inspekcije provoenje radnji u skladu sa zakonom i dostavljanje informacije o utvrenom stanju i preduzetim mjerama. (3) Nadlena inspekcija za pitanja obrazovanja je obavezna, u posljednjoj sedmici mjeseca septembra za proteklu studijsku godinu, dostaviti Ministarstvu informaciju o izvrenom inspekcijskom nadzoru, o utvrenom stanju, pojavama i problemima, kao i o preduzetim mjerama, sa prijedlogom mjera i aktivnosti koje bi trebalo preduzeti za preveniranje, kao i otklanjanje utvrenog nezakonitog ponaanja. U informaciji se obavezno moraju obraditi vidovi, oblici i naini krenja zakona i drugih propisa,

nedostaci u propisima i predloiti u kojem bi smislu trebalo mijenjati vaea zakonska rjeenja kao i provedbene propise. lan 153. (Nadzor nad zakonitou rada) (1) Nadzor nad zakonitou rada visokokolskih ustanova vri Ministarstvo, u skladu sa zakonom. (2) Ministarstvo je obavezano ponititi odnosno obustaviti od izvrenja odluku tijela visokokolske ustanove, ako je protivna zakonu, podzakonskim i provedbenim aktima navedenim u zakonu. (3) Nakon postupanja Ministarstva na nain iz stava (2) ovog lana dalji postupak se provodi u skladu sa zakonom. (4) Odgovorna tijela visokokolske ustanove obavezna su na zahtjev Ministarstva u zahtijevanom roku dostaviti sve traene informacije i dokumente potrebne za izvravanje njegovih dunosti. lan 154. (Inspekcijski nadzor) (1) Inspekcijski nadzor nad provoenjem ovog Zakona, provedbenih propisa, kao i akata i odluka tijela/organa visokokolskih ustanova donesenih u cilju izvrenja obaveza utvrenih ovim Zakonom vri nadlena inspekcija, u skladu sa zakonom. (2) Kada u vrenju inspekcijskog nadzora nadlena inspekcija za oblast obrazovanja utvrdi da visokokolska ustanova ne ispunjava uvjete za rad propisane ovim Zakonom i Standardima i normativima, odredit e primjeren rok za otklanjanje utvrenih nedostataka i o tome obavijestiti osnivaa visokokolske ustanove kao ustanove, odnosno Ministarstvo ukoliko se radi o visokokolskoj ustanovi kao javnoj ustanovi. (3) U sluaju iz stava (2) ovog lana nadlena inspekcija moe zabraniti visokokolskoj ustanovi upis novih studenata, kao i preduzimanje i provoenje drugih aktivnosti ije zakonito obavljanje je uslovljeno prethodnim otklanjanjem utvrenih nedostataka i nepravilnosti. (4) Ukoliko visokokolska ustanova nakon isteka utvrenog roka iz stava (2) ovog lana ne otkloni utvrene nepravilnosti nadlena inspekcija e o tome dostaviti obavijest Ministarstvu s ciljem donoenja rjeenja o zabrani daljeg rada i brisanja visokokolske ustanove iz Registra akreditiranih i licenciranih visokokolskih ustanova. (5) Ministarstvo e, nakon pribavljenog oitovanja Agencije o utvrenim nepravilnostima, kao i postupanju visokokolske ustanove dok je trajao rok za otklanjanje utvrenih nedostataka iz stava (2) ovog lana, donijeti rjeenje o zabrani daljeg rada i po slubenoj dunosti izvriti brisanje visokokolske ustanove iz Registra akreditiranih i licenciranih visokokolskih ustanova.

(6) Kada nadlena inspekcija za oblast obrazovanja utvrdi nepravilnosti u radu visokokolske ustanove koje ne spreavaju dalji rad visokokolske ustanove, odnosno kada utvrdi da visokokolska ustanova ne postupa ili postupa nepravilno ili nepotpuno prema obavezama koje su joj odreene propisima, obavezna je prema utvrenom injeninom stanju naloiti odgovarajue upravne mjere i to: a) narediti da se utvreni nedostaci i nepravilnosti otklone na nain i u roku kako je odreeno ovim Zakonom ili ukoliko takav rok nije propisan odrediti primjereni rok u skladu sa zakonom; b) narediti preduzimanje odgovarajuih upravnih radnji i mjera radi otklanjanja utvrenih nepravilnosti ili nedostatka koje je visokokolska ustanova obavezna preduzeti u roku i na nain kako je naloeno; c) narediti visokokolskoj ustanovi nalaganjem odgovarajuih upravnih mjera potpunu i pravilnu primjenu ovog Zakona, drugih propisa i akata donesenih na osnovu ovog Zakona; d) zabraniti preduzimanje radnji za koje smatra da su u suprotnosti sa ovim Zakonom, provedbenim propisima i aktima donesenim u cilju provoenja ovog Zakona; e) f) g) h) izdati prekrajni nalog; podnijeti zahtjev za pokretanje prekrajnog postupka; podnijeti izvjetaj nadlenom organu o uinjenom krivinom djelu; preduzeti druge mjere i radnje za koje je zakonom i drugim propisima ovlatena.

(7) Inspekcija za oblast obrazovanja upravne mjere nalae rjeenjem. Protiv rjeenja inspekcije moe se izjaviti alba Ministarstvu. (8) alba na rjeenje iz stava (7) ovog lana ne odlae izvrenje rjeenja.

DIO TRINAESTI - KAZNENE ODREDBE lan 155. (Kazne za prekraje visokokolske ustanove) (1) Novanom kaznom u iznosu od 5.000 KM do 15.000 KM kaznit e se za prekraj visokokolska ustanova, ako: 1) 2) 3) propusti preduzeti radnje iz lana 7. stav (4); izvri osnivanje ili obavlja djelatnosti suprotno propisima iz lana 18.; pone sa radom prije pravosnanosti rjeenja iz lana 25. stav (1);

4) vri osnivanje organizacionih ili podorganizacionih jedinica ili izmjenu njihovih naziva ili provodi statusne promjene suprotno lanu 27. ili suprotno lanu 35.; 5) vri prijem i upis studenata ili obavlja druge zabranjene aktivnosti dok traje rok utvren za otklanjanje nepravilnosti u skladu sa lanom 28. stav (6); 6) vri statusne promjene ili otvaranje novih odjeljenja suprotno lanu 28. stav (8);

7) ne obezbijedi finansijska sredstva i ne osigura trajno uvanje javnih isprava, dokumentacije i evidencije, arhiva i druge dokumentacije u skladu sa lanom 35. st. (7) i (8); 8) stie ili upravlja ili koristi imovinu suprotno lanu 42.;

9) organizira studij sa domaom ili inostranom visokokolskom ustanovom ili utvrdi cijenu za navedeni studij suprotno lanu 44.; 10) izvodi studij, utvruje nastavne predmete i donosi nastavne planove i programe suprotno l. 45., 46. i 47; 11) 12) utvrdi cijenu za studij treeg ciklusa suprotno lanu 44. stav (7); vri izmjene nastavnog plana i programa suprotno lanu 51.;

13) ne uspostavi sistem kvaliteta i ne dostavi Ministarstvu izvjetaj u skladu sa l. 52. i 53.; 14) utvrdi cijenu studija iz lana 59. stav (5) suprotno stavu (6) lana 59;

15) ne donese odluku iz lana 56. stav (3) ili vri njene izmjene suprotno stavu (4) lana 56.; 16) izdaje certifikate o zavrenim neciklinim vidovima obrazovanja suprotno lanu 78.; 17) raspie odnosno objavi konkurs za upis studenata suprotno lanu 83.;

18) provede provjeru znanja kandidata za upis u prvu godinu studija suprotno lanu 83.; 19) dodjeljuje akademska zvanja ili vri izbor akademskog osoblja koje ne ispunjava uvjete za izbor propisane lanovima od 96. do 98.; 20) ne zakljui ili zakljui ugovor o radu sa lanom akademskog osoblja suprotno lanu 95 stav (4); 21) 22) ne utvrdi Program ili ne podnese izvjetaj u skladu sa lanom 95. st. (6) i (7); ne definira sadraj pojmova iz lana 100. stav (3);

23) u postupku izbora u akademska zvanja prihvati objavljene naune redove suprotno lanu 101.; 24) raspie konkurs za izbor akademskog osoblja ili utvrdi nastavnu potrebu kao osnov za raspisivanje konkursa suprotno lanu 103.; 25) (3); ne raspie konkurs za izbor u akademska zvanja u skaldu sa lanom 104. stav

26) izvri angaman akademskog osoblja sa druge domae ili strane visokokolske ustanove suprotno lanu 104.; 27) vijee ili rukvodilac organizacione jedinice ili senat visokokolske ustanove ne postupaju u rokovima iz lana. 109. ili iz lana 110.; 28) omogui sudjelovanje u nastavnom procesu ili u izvravanju aktivnosti, za koje nije zakonom ovlaten, profesoru emeritusu suprotno lanu 117.; 29) omogui sudjelovanje u nastavnom procesu akademskom osoblju koje nije izvrilo ljekarski pregled u skladu sa lanom 118.; 30) 31) ne izvri obavezu iz lana 121. st. (5) i (6); izvri izbor dekana ili direktora suprotno uvjetima ili proceduri iz lana 133.;

32) naplauje kolarinu ili utvrdi vrstu ili visinu cijene za usluge koje prua studentima suprotno l. 137. i 138.; 33) utvrdi broj studenata ili izvri upis studenata suprotno l. 141. i 142.;

34) ne vodi uredano i potpuno, odnosno na propisani nain, dokumentaciju i evidenciju iz lana 146.; 35) ne izvri i ne provede pojedine radnje u postupku priznavanje stranih visokokolskih kvalifikacija u propisanim rokovima ili provodi propisani postupak ili pojedine faze postupka suprotno l. 148., 149. i 150.; 36) utvrdi cijenu o provoenju postupka priznavanja stranih visokokolskih kvalifikacija suprotno lanu 151.; 37) ne izvri naloenu upravnu mjeru u roku i na nain kako je naloeno rjeenjem nadlene inspekcije za oblast obrazovanja. lan 156. (Kazne za prekraje odgovornih lica) Novanom kaznom u iznosu od 5.000 KM do 10.000 KM kaznie se za prekraj visokokolska ustanova, ako: a) ne donese ili vri izmjenu ili ne izvri objavljivanje odluke iz lana 56. st. (3) i (4);

b) ne provede postupak utvrivanja odgovornosti i akdemskog osoblja koji postupa suprotno lanu 56. stav (5);

sankcionisanja

lana

c) ne osigura da akademsko osoblje linim prisustvom i angamanom u potpunosti realizira utvreni nastavni plan i program u skladu sa lanom 61. stav (1) ili ne osigura izvravanje obaveza u skladu sa lanom 62. stav (8); d) ne utvrdi metode iz lana 61. stav (4);

e) ne provede postupak utvrivanja odgovornosti i sankcionisanja lana akademskog osoblja za kojeg se utvrdi da nije utvrdio ili da ne provodi konsultacije u skladu sa lanom 62. stav (5); f) ne preduzme potrebne radnje da sprijei provoenje provjera znanja suprotno lanu 64. stav (8) ili ne donese odluku iz lana 64. stav (9); g) omogui realizaciju ili provoenje zavrnog ispita ili nastavnih aktivnosti suprotno lanu 65. stav (8); h) i) j) k) omogui studentu upis u narednu studijsku godinu suprotno lanu 68. stav (1); izvri prijem i upis studenta suprotno lanu 80. stav (2); omogui sticanje statusa studenta suprotno lanu 84. st. (6) i (7); imenuje komisiju za pripremanje prijedloga za izbor suprotno lanu 105.;

l) ne osigura da se propisane radnje u postupku izbora akademskog osoblja provedu u rokovima propisanim u l.106., 107., 108. i 109.; m) ne provede postupak utvrivanja odgovornosti u skladu sa lanom 112. st. (3) i (4); n) ne predzme radnje i ne osigura da akademsko osoblje izvrava nastavne i druge obaveze u skladu sa lanom 115. stav (1); o) dozvoli i omogui angaman lana akademskog osoblja u okviru visokokolske ustanove ili na drugoj organizacionoj jedinici ili drugoj visokokolskoj ustanovi suprotno uvjetima iz lana 115.; p) ne utvrdi postupak za praenje i evidentranje redovnog i urednog izvravanja obaveza u skladu sa lanom 115. stav (9); r) omogui i dozvoli angaman i sudjelovanje u nastavnom procesu lanu akademskog osoblja suprotno lanu 116. stav (1).

lan 157. (Kazne za prekraje odgovornih lica) Za prekraj iz l. 155. i 156. ovog Zakona kaznit e se organ rukovoenja i odgovorno lice u visokokolskoj ustanovi, odnosno organizacionoj jedinici u iznosu od 1000 KM do 5000 KM. DIO ETRNAESTI - PRIJELAZNE I ZAVRNE ODREDBE lan 158. (Rok za donoenje podzakonskih akata) (1) Propisi za provoenje ovog Zakona bit e doneseni najkasnije u roku od 6 mjeseci od dana njegovog stupanja na snagu, osim ako ovim Zakonom nije izriito drugaije odreeno. (2) Do donoenja propisa iz stava (1) ovog lana primjenjivat e se propisi koji su vaili do stupanja na snagu ovog Zakona, u dijelu koji nije u suprotnosti sa ovim Zakonom. (3) Do dana integracije univerziteta kao javne ustanove primjenjuju se odredbe internih akata univerziteta odnosno fakulteta i akademija sa pravnim subjektivitetom koje se odnose na pokretanje i provoenje procedure raspisivanja konkursa za izbor akademskog osoblja, izbor rektora, rukovodioca organizacione jedinice/direktora i upis studenata. (4) Odredbe ovog Zakona, koje se odnose na ispunjavanje propisanih uvjeta za izbor iz stava (3) ovog lana, primjenjuju se zajedno sa internim aktima univerziteta kao i fakulteta odnosno akademija sa pravnim subjektivitetom. (5) U sluaju kolizije izmeu odredbi ovog zakona kojima su propisani uvjeti i rokovi za izbor i internih akata univerziteta odnosno fakulteta i akademija sa pravnim subjektivitetom primjenjuju se odredbe ovog Zakona. (6) Odredbe ovog Zakona, kojima se utvruje nadlenost organizacionih jedinica integriranog univerziteta, shodno se primjenjuju i na nadlenost fakulteta i akademija sa pravnim subjektivitetom. (7) Rokovi utvreni ovim Zakonom za usvajanje odnosno donoenje provedbenih propisa stupanjem na snagu izmjena i dopuna zakona produavaju se za taj period, ukoliko ovim izmjenama i dopunama nije predvien poseban rok. lan 159. (Priznavanje akreditacije i licence visokokolske ustanove) (1) Visokokolskim ustanovama upisanim u registar koji vodi Ministarstvo priznaje se akreditacija i licenca propisana u skladu sa ovim Zakonom za studijske programe koje su imali na dan stupanja na snagu ovog Zakona.

(2) Postupak reakreditacije studijskih programa iz stava (1) ovog lana izvrit e se najkasnije do 15. augusta 2012. lan 160. (Usklaivanje rada visokokolskih ustanova sa zakonom) (1) Visokokolske ustanove iz lana 159. stav (1) na kojima se ostvaruje visoko obrazovanje u skladu sa propisima koji su bili na snazi do donoenja ovog Zakona, kao i druge ustanove ija je djelatnost u funkciji realizacije visokog obrazovanja obavezne su da usklade svoju organizaciju, rad i ope akte sa ovim Zakonom u roku od est mjeseci od dana njegovog stupanja na snagu. (2) Univerzitet u Sarajevu kao javna ustanova e najkasnije u roku od tri mjeseca od dana stupanja na snagu ovog Zakona donijeti statut. Elaborat o integraciji Univerziteta u Sarajevu pripremit e Univerzitet u Sarajevu u saradnji sa Ministarstvom u roku od est mjeseci od dana stupanja na snagu ovog Zakona, a isti e biti dostavljen Skuptini na razmatranje i usvajanje. (3) U postupku izrade Elaborata iz stava (2) ovog lana posebna panja e se posvetiti statusu i modelima integracije lanica Univerziteta koje pored nastavne i naune djelatnosti kao osnovne registrirane djelatnosti imaju i specifine djelatnosti utvrene drugim zakonima, pri emu cjelokupan proces integracije zajedno sa izradom i usvajanjem Elaborata ne moe trajati due od 12 mjeseci od stupanja na snagu ovog Zakona. (4) Danom stupanja na snagu Statuta Univerziteta u Sarajevu prestaju da vae pravila dosadanjih fakulteta, akademija i instituta lanica Univerziteta u Sarajevu. lan 161. (Status visokokolskih ustanova kao javnih ustanova u sastavu Univerziteta) (1) Postojee visokokolske ustanove kao javne ustanove, koje su u sastavu Univerziteta u Sarajevu, za koje je Kanton preuzeo osnivaka prava Zakonom o visokom obrazovanju ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj 9/07 - Preieni tekst), zadravaju svojstvo pravnog lica do roka utvrenog u lanu u lanu 160. stav (3) ovog Zakona. (2) Nakon isteka roka utvrenog u Elaboratu o integraciji Univerziteta u Sarajevu ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj 37/09) visokokolskim ustanovama kao javnim ustanovama iz stava (1) ovog lana prestaje dosadanje svojstvo samostalne javne ustanove, odnosno pravnog lica i postaju organizacione jedinice Univerziteta u Sarajevu kao javne ustanove sa nadlenostima koje e biti definirane statutom, a djelovat e pod nazivima: 1. 2. 3. Univerzitet u Sarajevu - Akademija likovnih umjetnosti; Univerzitet u Sarajevu - Akademija scenskih umjetnosti; Univerzitet u Sarajevu - Arhitektonski fakultet;

4. 5. 6.

Univerzitet u Sarajevu - Ekonomski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Elektrotehniki fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Fakultet sporta i tjelesnog odgoja;

7. Univerzitet u Sarajevu - Fakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije; 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Univerzitet u Sarajevu - Fakultet politikih nauka; Univerzitet u Sarajevu - Farmaceutski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Fakultet za saobraaj i komunikacije; Univerzitet u Sarajevu - Fakultet zdravstvenih studija; Univerzitet u Sarajevu - Filozofski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Graevinski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Mainski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Medicinski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Muzika akademija; Univerzitet u Sarajevu - Poljoprivredno-prehrambeni fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Pravni fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Prirodno-matematiki fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Pedagoki fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Stomatoloki fakultet sa klinikama; Univerzitet u Sarajevu - umarski fakultet; Univerzitet u Sarajevu - Veterinarski fakultet. lan 162. (Nastavak rada naunoistraivakih instituta) Danom stupanja na snagu ovog Zakona, naunoistraivaki instituti kao javne ustanove, nad kojima je Kanton Sarajevo preuzeo osnivaka prava Zakonom o visokom obrazovanju ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj 9/07 - Preieni tekst), zadravaju svojstvo pravnog lica do roka utvrenog u Elaboratu o integraciji Univerziteta u Sarajevu ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj:37/09), a nakon toga nastavljaju sa radom kao organizacione jedinice Univerziteta u Sarajevu kao

javne ustanove sa nadlenostima koje e biti definirane statutom, a djelovat e pod nazivima: 1) 2) 3) 4) 5) Institut za historiju; Orijentalni institut; Institut za jezik; Institut za genetiko inenjerstvo i biotehnologiju; Institut za istraivanje zloina protiv ovjenosti i meunarodnog prava. lan 163. (Kliniki centar) (1) Kliniki centar Univerziteta u Sarajevu (u daljem tekstu: Kliniki centar) se ukljuuje u nastavni proces organizacionih jedinica visokokolske ustanove kao javne ustanove, koje pripadaju grupaciji medicinskih nauka kao nastavne baze ovih fakulteta za sticanje praktinih znanja i vjetina. (2) Poloaj i funkcije Klinikog centra iz stava (1) ovog lana preciznije e se regulirati statutom Univerziteta kao javne ustanove. (3) Finansiranje nastavne, naunonastavne i naunoistraivake djelatnosti visokokolske ustanove kao javne ustanove, koja se realizira na Klinikom centru, vri se iz sredstava visokokolske ustanove. lan 164. (Nacionalna i Univerzitetska biblioteka) (1) Nacionalna i Univerzitetska biblioteka u Sarajevu (u daljnjem tekstu: Biblioteka), u dijelu nastavne i naunoistraivake djelatnosti je u neposrednoj vezi sa djelatnou visokog obrazovanja. (2) Poloaj i funkcija Biblioteke iz stava (1) ovog lana preciznije e se regulirati statutom Univerziteta kao javne ustanove. lan 165. (Studentski centar) (1) Studentski centar u Sarajevu (u daljnjem tekstu: Centar), u dijelu kojim obezbjeuje studentski standard je u neposrednoj vezi sa djelatnou visokog obrazovanja. (2) Poloaj i funkcija Centra preciznije e se regulirati statutom Univerziteta kao javne ustanove. (3) Finansiranje djelatnosti Centra vri se iz sredstava korisnika usluga i dijelom iz sredstava Budeta Kantona.

lan 166. (Poloaj visokokolskih ustanova teolokih nauka) (1) Odredbe ovog Zakona se odnose i na teoloke fakultete, visoke teoloke kole i teoloke akademije, osim u onim dijelovima ija bi primjena ugrozila specifinosti ukupne drutvene funkcije ovih ustanova. (2) Ustanove iz stava (1) ovog lana mogu biti u sastavu univerziteta kao pridruene lanice, to se regulira posebnim ugovorom. (3) Kanton moe, kada to mogunosti dozvoljavaju, ustanovama iz stava (1) ovog lana koje djeluju na podruju Kantona obezbijediti dio sredstava za njihov rad, to se regulira posebnim ugovorom. (4) Kanton e u skladu sa mogunostima ustanovama iz stava (1) ovog lana koje imaju status pridruenih lanica Univerziteta u Sarajevu kao javne ustanove i koje djeluju na podruju Kantona, obezbijediti dio sredstava za njihov rad, to se regulira posebnim ugovorom. lan 167. (Prestanak rada upravnih i nadzornih odbora Univerziteta u Sarajevu i visokokolskih ustanova u sastavu Univerziteta u Sarajevu) Mandat lanova upravnih i nadzornih odbora Univerziteta u Sarajevu i postojeih visokokolskih ustanova u sastavu Univerziteta u Sarajevu kao javne ustanove te naunoistra- ivakih instituta zateenih na dunosti na dan stupanja na snagu ovog Zakona produuje se do dana imenovanja upravnog odbora integriranog Univerziteta u Sarajevu kao javne ustanove. lan 168. (Interna revizija) (1) Svaka postojea visokokolska ustanova kao javna ustanova je obavezna da organizira internu reviziju poslovanja, u roku od est mjeseci od dana stupanja na snagu ovog Zakona, a u cilju stvaranja preduvjeta za uspjenu integraciju Univerziteta u Sarajevu kao javne ustanove. (2) Statutom visokokolske ustanove kao javne ustanove blie e se urediti pitanje uspostave i provoenja interne revizije. lan 169. (Brisanje iz registra) (1) Ministarstvo i Vlada Kantona Sarajevo u saradnji sa Univerzitetom u Sarajevu, na osnovu Elaborata o integraciji ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj 37/09), preduzet e sve potrebne mjere i aktivnosti, te osigurati potrebna sredstva za poetak rada Univerziteta kao integrirane visokokolske ustanove. (2) Postojee visokokolske ustanove kao javne ustanove u sastavu Univerziteta, koje u integriranom Univerzitetu gube svojstvo pravnog lica, briu se iz Registra i

sudskog registra, nakon to budu izvrene sve potrebne radnje da mogu u potpunosti obavljati svoje osnovne, specifine i pratee djelatnosti, o emu konanu odluku donosi osniva na prijedlog Senata Univerziteta u Sarajevu. (3) Postojee visokokolske ustanove kao javne ustanove u sastavu Univerziteta, do konane integracije Univerziteta nastavljaju sa radom prema dosadanjoj registraciji, u skladu sa Zakonom i statutom. lan 170. (Osnivanje novih visokokolskih ustanova) (1) Nakon stupanja na snagu ovog Zakona osnivanje visokokolskih ustanova i odsjeka ne moe se vriti do donoenja Strategije razvoja visokog obrazovanja na podruju Kantona Sarajevo. (2) Postupci osnivanja kao i druge statusne promjene visokokolskih ustanova i odsjeka zapoete prema odredbama propisa koji su vaili prije stupanja na snagu ovog Zakona zavrit e se prema tim propisima. lan 171. (Steena prava) (1) Lica koja su prije stupanja na snagu ovog Zakona stekla akademsku titulu, odnosno nauno i struno zvanje zadravaju pravo njihovog koritenja u skladu sa propisima prema kojima su ove titule i zvanja steeni. (2) Lica iz stava (1) ovog lana mogu podnijeti zahtjev visokokolskoj ustanovi odnosno organizacionoj jedinici na kojoj su stekli akademsku titulu, odnosno nauno i struno zvanje da im u postupku i pod uvjetima predvienim zakonom i opim aktom visokokolske ustanove izda uvjerenje o tome da ranije steena akademska titula, odnosno nauno i struno zvanje odgovara nekoj od akademskih titula, odnosno naunih i strunih zvanja u skladu sa Pravilnikom o koritenju akademskih titula, sticanju naunih i strunih zvanja iz lana 74. st. (1) i (2) ovog Zakona. (3) Ministarstvo odreuje visokokolsku ustanovu koja odluuje o zahtjevu iz stava (2) ovog lana ukoliko visokokolska ustanova na kojoj je steena akademska titula, odnosno nauno i struno zvanje ili njen pravni sljednik ne postoji. (4) U sluaju da steena akademska titula, odnosno nauno i struno zvanje ne odgovara nazivu koji se stie prema Pravilniku iz lana 74. st. (1) i (2) ovog Zakona, zbog razlike u nastavnom programu, trajanju studija ili zbog drugih razloga, visokokolska ustanova moe odbiti zahtjev iz stava (2) ovoga lana ili odrediti dodatne ispite i izradu zavrnog rada ukoliko je on predvien aktuelnim nastavnim planom i programom. (5) Lica koja su stekla nauni stepen doktora nauka prema propisima koji su bili na snazi prije stupanja na snagu ovog Zakona imaju ista prava kao i lica koja su doktorat nauka stekla prema ovom Zakonu.

(6) Lica koja su stekla nauno zvanje magistra nauka/umjetnosti ili su zapoela studij za sticanje tog zvanja po propisima koji su vaili prije uspostave studiranja po bolonjskom studiju imaju pravo na visokokolskim ustanovama zapoeti postupak za sticanje naunog stepena doktora nauka prema odredbama ranijih propisa zakljuno sa krajem studijske 2010./2011. godine, s tim da se nauni stepen doktora nauka na ovaj nain moe stei zakljuno sa 30.09.2015. godine. (7) Lica koja su zapoela postdiplomski studij za sticanje naunog stepena magistra nauka prema propisima koji su bili na snazi prije stupanja na snagu ovog Zakona, imaju pravo stei nauni stepen magistra nauka zakljuno sa 30.09.2015. godine. (8) Lica koja su stekla nauni stepen magistra nauka/umjetnosti prema propisima koji su bili na snazi prije stupanja na snagu ovog Zakona imaju pravo nastaviti studij treeg ciklusa studija po bolonjskom studiju na visokokolskoj ustanovi u Kantonu. (9) Licima iz stava (8) ovog lana visokokolska ustanova priznaje 60 E(CTS) studijskih bodova-kredita, a njihov status odnosno prava i obaveze u nastavku studija utvruje visokokolska ustanova posebnim aktom. (10) lanovi akademskog osoblja koji su u zvanje asistenta i vieg asistenta prvi put birani u skladu sa odredbama Zakona o visokom obrazovanju ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj 9/07 - Preien tekst) imaju pravo, nakon isteka izbornog perioda, ostati u tom zvanju, bez provoenja konkursne procedure, najvie tri odnosno etiri godine. Nakon isteka perioda od est godina nakon prvog izbora za asistenta odnosno osam godina nakon prvog izbora za vieg asistenta, status takvih lica se ureuje u skladu sa ovim Zakonom. (11) Lica zateena u zvanju naslovnog docenta imaju pravo biti birana u zvanje docenta, a potom i u via akademska zvanja prema odredbama ovog Zakona. (12) Lica zateena u zvanju predavaa zadravaju zvanje predavaa do 30.09.2012. godine. (13) U sluaju izmjene naziva nastavnog predmeta ili naune/umjetnike oblasti, senat visokokolske ustanove je obavezan na prijedlog vijea organizacione jedinice, najkasnije u roku od 30 dana za izvrene izbore u akademska zvanja prije stupanja na snagu ovog Zakona, donijeti odluku o ekvivalenciji izvrenih izbora. Izvrena ekvivalencija vai do isteka izbornog perioda koji je propisan ovim Zakonom za odgovarajue akademsko zvanje. U postupku ekvivalencije izvreni izbor za nastavni predmet ne moe se zamijeniti izborom na naunu odnosno umjetniku oblast. U postupku provoenja ekvivalencije, izvreni izbor na naunu oblast moe obuhvatiti i nastavne predmete koji prilikom donoenja odluke o izboru nisu pripadali predmetnoj naunoj/umjetnikoj oblasti za koju je izvren izbor. (14) Fakulteti i akademije mogu organizirati postdiplomski studij za sticanje naunog zvanja magistra zakljuno sa poetkom 2011./2012. studijske godine, a upisani studenti imaju pravo stei nauni stepen magistra nauka zakljuno sa 31.12.2016. godine.

(15) lan akademskog osoblja koji je navrio 65 godina ivota, a koji je imenovan za mentora ili lana komisije za ocjenu i odbranu magistarskog odnosno doktorskog rada prije navrenih 65 godina ivota, ima pravo ostati mentorom odnosno lanom komisije dok kandidat ne stekne nauno zvanje magistra odnosno doktora nauka. (16) Izabrani lanovi akademskog osoblja, do uspostave integriranog univerziteta, ugovor o radu zakljuuju sa fakultetom/akademijom koji je pokrenuo postupak raspisivanja konkursa za izbor lana akademskog osoblja. lan 172. (Uvoenje novog studija) Svi univerziteti registrirani na podruju Kantona obavezni su studije treeg ciklusa (doktorski studij) uvesti najkasnije sa poetkom studijske 2011./2012. godine. lan 173. (Prestanak vaenja) Danom stupanja na snagu ovog Zakona prestaje da vai Zakon o visokom obrazovanju ("Slubene novine Kantona Sarajevo", broj 9/07 - Preieni tekst). lan 174. (Stupanje na snagu) Ovaj Zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenim novinama Kantona Sarajevo".